De wereld na Trump en Merkel

Paul Lookman kiest voor een andere wereld. De wereld na Trump en Merkel, Europese rivaliteit, neoliberalisme en het machtsevenwicht heet zijn  recentste publicatie. Op de achterflap lezen wij dat de auteur cursussen internationale betrekkingen volgde, lobbywerk heeft gedaan voor Amnesty International, en sedert 2005 schrijft over internationale vraagstukken. Zijn artikelen verschijnen op de website Geopolitiekincontext, en op DeWereldMorgen.be. Vorig jaar verscheen reeds zijn boek ‘Het zionistische project Israël. Etnisch zuiver of binationaal gidsland’.

Met het linkse vergrootglas

Het boek biedt een radicaal-linkse visie op een aantal wereldproblemen. Zo wordt ruim aandacht besteed aan de Covid-crisis, Brexit, verrechtsing in Europa, de euro, neoliberalisme, Rusland en China, en uiteraard Trump en Merkel en de Verenigde Staten en Duitsland anno 2021. Over al deze thema’s is Paul Lookman goed geïnformeerd en biedt hij vaak interessante ideeën, onder meer over Nord Stream 2.

Vaak zijn z’n standpunten wel controversieel, bijvoorbeeld over corona, 9/11, de bankencrisis en Griekenland, en Syrië. De lofbetuigingen aan China voor haar aanpak van corona zijn opvallend, de Russische president Poetin wordt vriendelijk bejegend.

Kop van Jut is het neoliberalisme, dat de bron zou zijn van alle kwaad. Dat samenlevingen die niet gekozen hebben voor het neoliberale model niet echt beter boeren dan Europa en de Verenigde Staten, wordt daarbij vergeten. En als het neoliberalisme dan toch zo slecht is, hoe komt het dan dat wereldwijd migranten en vluchtelingen altijd de weg kiezen richting neoliberale landen, en Cuba, China, Noord-Korea, Venezuela enz. steeds uiterst links laten liggen?

De ‘gematigden’ en de ‘islamofoben’

De media krijgen er flink van langs omdat die systeembevestigend zouden zijn. Sommige passages zijn nogal sloganesk. Bijvoorbeeld over Duitsland: ‘Net als in de jaren dertig reageert het land op de diepe crisis van het neoliberale kapitalistische systeem en op het groeiende verzet in de werkende klasse tegen militarisme en fascisme’ (blz. 161). Of: ‘Terrorisme is asymmetrisch verweer tegen agressief geweld van een superieure tegenstander’ (blz. 291). En de Iraanse president Hassan Rohani ‘gematigd’ noemen (blz. 297) doet toch ook even de wenkbrauwen fronsen. President Emmanuel Macron zou dan weer islamofoob zijn (blz. 224)…

Als alternatief voor het neoliberalisme pleit Lookman voor een soort van socialisme dat duidelijk linkser is dan bijvoorbeeld Vooruit. De sociaaldemocraten in Europa worden overigens verweten van ook het neoliberalisme aan te hangen. Dat klinkt bekend en gaat eerder richting PVDA uit, ook al is het boek van Paul Lookman zeker geen PVDA-pamflet te noemen. De PS krijgt van Lookman overigens betere punten dan Vooruit. In tegenstelling tot oude vormen van radicaal socialisme zou dat nieuwe alternatieve socialisme gebaseerd zijn op decentralisatie in plaats van centralisatie. Hoe je de radicale ideeën van Paul Lookman zou kunnen realiseren zonder beroep te doen op een sterke centrale staat, is niet duidelijk.

Het radicale socialisme van Paul Lookman is moeilijk aan de man te brengen in Vlaanderen, want eigenlijk zitten weinig mensen daarop te wachten. Dat zijn goed gedocumenteerde boek wel veel nuttig materiaal bevat om een discussie over heel diverse onderwerpen te voeren, ja zeker.