Face à une guerre sainte

Face à one guerre sainte heet de nieuwste publicatie van Sylviane Agacinski. Zij is een bekende Franse filosofe, en echtgenote van de gewezen socialistische premier Lionel Jospin. Het boek biedt een vrijzinnige en kritische visie op radicale vormen van islam.‘De jihad heeft Frankrijk gekozen als haar vijand’, luidt het in het voorwoord. En ja, van alle Europese landen werd Frankrijk de afgelopen jaren het hardst getroffen door het islamitische terrorisme.

De gouden tijd van de profeet

Er is een probleem, volgens Agacinsky, en dat probleem bestaat in ‘het verwerpen van de historische islamitische tradities ten voordele van een terugkeer naar de gouden tijd van de profeet’. Niet de islamitische tradities zouden dus een probleem vormen, wel de islam zoals die beleefd werd in de tijd van de profeet Mohammed. ‘Frankrijk heeft geen probleem met de islam, noch met de moslims. Het heeft een probleem met het islamisme. Het is niet de praktijk van de traditionele islam die zorgen baart’, stelt Sylviane Agacinski. Ze is trouwens ook niet te spreken over een term zoals islamofobie.

Kunnen we het islamitisch terrorisme vergelijken met andere vormen van terrorisme of politiek geweld, zoals in België een Rik Coolsaet beweert? Blijkbaar niet: ‘Wat men ook beweert, de nieuwe religieuze oorlog heeft niks te maken, noch wat betreft z’n ideologie, noch wat betreft de omvang, met de terroristische acties van anarchisten in de 19de eeuw, of van een zekere extreme linkerzijde in de jaren 70’. Meer nog: ‘Diegenen die aanslagen plegen in Frankrijk, komen vaak al uit de sociale marginaliteit, criminaliteit, de gevangenis of wapenhandel’. En ze voegt eraan toe: ‘Ook al is het islamisme een antwoord op identiteitscrisissen, het zorgt er ook voor dat integratieprocessen mislukken. Zo veroorzaakt het zelf die crisissen’.

Woke

De auteur keert zich ook tegen het fenomeen woke. Over Houria Bouteldja, woordvoerster van Les Indigènes de la République: ‘Zij beweert dat het normaal is dat een zwarte vrouw die verkracht wordt door een zwarte man, geen klacht indient omwille van de solidariteit met haar gemeenschap’. Sylviane over de hoofddoek: ‘De hoofddoek gaat gepaard met een politieke en emotionele toonaard die antiwesters is, gesteund door een antikoloniaal en anti-Frans geheugen’. En gezien Arabische feministen zoals de Egyptische Huda Sharawi (1879-1947) zich tegen de hoofddoek keren, kan men toch moeilijk beweren dat kritiek op de hoofddoek racistisch is, voegt ze eraan toe.

De auteur behandelt nog veel andere aspecten: de scheiding van kerk en staat, de hoofddoek in vroegchristelijke tijden, islam en mensenrechten, de karikaturen van de profeet Mohammed, het zogenaamde Franse universalisme, enzovoort. Wat men de auteur kan verwijten is dat zij eigenlijk weinig nieuws brengt. Wat ze schrijft werd al eens verteld in vele andere tientallen publicaties.

Genuanceerde visie

Wat is dan de oplossing? Hoe voorkomen we de verdere ontwikkeling van de radicale islam? Daaraan besteedt de auteur helaas maar enkele zinnen: ‘Voor Frankrijk bestaan er verschillende mogelijkheden om de uitbreiding van het islamisme en de rekrutering van terroristen op haar eigen grondgebied tegen te houden of te beperken, en zich te verdedigen tegen de agressie van het islamitische terrorisme. Op binnenlands vlak kan dat door waakzamer te zijn tegenover organisaties die van Frankrijk hun vijand maken, door potentiële of sluimerende jihadisten in de gaten te houden, door een economisch, sociaal en onderwijsbeleid te voeren dat toelaat diegenen in onze maatschappij te integreren die hier legaal leven en werken — ongeacht hun origine of geloof — en door als Republiek de islam en de traditionele en geweldloze moslims te respecteren’.

Aanbevolen lectuur voor wie een genuanceerde visie op het islamitisch radicalisme zoekt.