JavaScript is required for this website to work.

Historisch juiste visuele verwennerij

Lode Goukens10/3/2021Leestijd 3 minuten

De beruchte piraat Zwartbaard pleegde gruwelijke misdaden in Brits West-Indië. Delitte maakte er een spannende stripreeks van. Een album vol grafisch parels.

Zwartbaard spreekt nog steeds tot de verbeelding. Deze Britse piraat was reeds tijdens zijn leven een legende. Met Deel 1: Knoop ze op! in de nieuwe stripreeks Black Beard leverde de Brusselse striptekenaar en scenarist Jean-Yves Delitte een waar meesterwerk af.

Oude zeeschepen

Delitte groeide ondertussen uit tot één van de belangrijkste Belgische striptekenaars. Hij brak in 1989 door als tekenaar van de verdienstelijke Congo-reeks Donnington bij uitgeverij Lombard. Als architect houdt Delitte van zeer gedetailleerde gebouwen en vooral oude zeeschepen. Ook de bladschikking oogt telkens weer subliem. Zo speelt hij met zwarte marges en witte marges. De zwarte pagina’s waren een vondst van Yann en Didier Conrad in de stripreeks De Onnoembaren in 1982. Dankzij steeds betere druktechnieken is het ondertussen gemakkelijker om zwarte pagina’s netjes te drukken of om tekeningen tot op de snee te laten lopen. Technieken die Delitte met verve benut.

Hoewel misschien geen bekende naam in Vlaanderen kent Delitte een groeiend trouw publiek. Die cult following is te danken aan zijn perfectionisme en nauwkeurigheid qua tekst en tekening. Delitte kende zijn eerste groot succes met de piratenreeks Black Crow. Voortaan schreef Delitte zelf de scenario’s en het leverde enkele vroege meesterwerken op. De tekeningen van de schepen bleken al snel een unique selling proposition. Iets wat in het eerste verhaal van Black Beard ook opvalt omdat een zeilschip soms een hele pagina inneemt.

Uitzonderlijk geslaagde scenografie

Dat dit geen luie truc is qua bladvulling valt uit twee zaken op te maken: ten eerste de functie in het scenario en ten tweede de uitzonderlijke geslaagde scenografie en detaillering. De lezer krijgt er als het ware zes extra covertekeningen bij waaronder een spread die als schilderij zo aan de muur zou kunnen.

Jean-Yves Delitte, GlénatDat Delitte zich ontwikkelde tot een gedegen scenarist is vrij uitzonderlijk en wat dat betreft blijkt hij ook een productief scenarist die zich uitstekend documenteert. Delitte kende als scenarist voor anderen ook succes met de reeks rond de grote zeeslagen die startte in 2017.  Black Beard begon hij te tekenen in 2018 en rondde hij af in 2019. Zijn dochter Douchka Delitte werkt al enkele jaren als zijn vaste inkleurster en haar werk kan niet genoeg worden bejubeld.

Bij de reeks over de zeeslagen tekende en schreef Delitte het eerste album rond de zeeslag bij Chesapeake tussen de Fransen en de Engelsen in 1781. De achttiende eeuw heeft duidelijk zijn voorkeur. Voor de andere albums leverde hij de regie en schreef de scenario’s.

Schilderende striptekenaar of striptekenende schilder?

Die passie voor marines (schilderijen van zeeslagen of schepen) leidde ook tot een andere bezigheid. Als peintre officiel de la Marine is Delitte sinds 8 april 2011 officieel schilder van de Belgische marine. De vereniging van de Belgische Marineschilders geniet het peterschap van de Belgische Marine. Academische kwaliteit en grondige kennis van de maritieme omgeving zijn de criteria. De enige verplichting bestaat uit het deelnemen aan de jaarlijkse tentoonstelling. Dat dit in Frankrijk waar die titel al eeuwen bestaat een uitzonderlijke extra publicitaire troef is spreekt voor zich. Al zegt de lepe Franse uitgever er wel niet bij dat het de Belgische marine betreft.

De nieuwe reeks is zoals hoger beschreven parallel ontstaan met de reeks van de beroemde zeeslagen. De kwaliteit van Knoop ze op! is niettemin constant van de eerste tot de laatste pagina. Het boeiende verhaal begint met de beroemde schrijver Daniel Defoe (van Robinson Crusoe) die de gevangenissen afschuimt op zoek naar piraten om te ondervragen. Om geen spoiler alerts te moeten geven, kan gesteld dat het verhaal heel onderhoudend is en verhaal en tekeningen een prachtige symbiose opleveren.

Historisch zeer getrouwe context

Het scenario bestaat uit een rode draad die allicht in de reeks zal doorlopen, enkele subplots en bovenal een historisch zeer getrouwe context. Zwartbaard is immers een historische figuur. Edward Teach (de vermoedelijk echte naam van Zwartbaard) was maar achttien maanden actief als piraat (van 1716 tot 1718). Nadat hij een Frans fregat buitmaakte en dit omdoopte tot Queen Anne’s Revenge. Zijn ongemeen erge wreedheid, de vroege Britse nieuwsbladen en de overheidspropaganda verbonden aan de strijd tegen de piraterij in West-Indië (Amerika) zorgden voor de bouwstenen van de legende. Zijn hoofd eindigde trouwens als versiering van de boegspriet van een Brits oorlogsschip.

De tekenstijl van Delitte kreeg ondanks het realisme een zeer persoonlijk trekje. Anders dan het hyperrealisme van Patrice Pellerin is het zwart-wit lijnwerk zeer artistiek en nerveus. Enerzijds vertoont zijn stijl kenmerken van de ten tijde van Delittes debuut immens populaire Franse tekenaar Jean Giraud (ook bekend onder zijn pseudoniemen Gir en Moebius) die beroemd werd als tekenaar van Blueberry. Anderzijds is hij zeer spaarzaam met zwarte inkt en blijven zijn lijnen zeer fijn zoals bijvoorbeeld ook bij Paul Teng het geval is.

Meesterlijke inkleuring

Qua afwerking is het album met harde kaft bijzonder mooi gedrukt en afgewerkt. Vooral de inkleuring van dochter Douchka Delitte is werkelijk meesterlijk en door het prachtige drukwerk komt alles ontzettend goed tot zijn recht. Dit album is een must have!

De rage van piratenstrips de laatste tijd valt op, maar de kwaliteit is in tegenstelling tot vroeger zeer goed. Ook De nieuwe avonturen van Roodbaard door Kraehn en Carloni en eindelijk een nieuw album van De Havik door Pellerin loonden al ontzettend de moeite en met Black Beard erbij kan het geluk van de fans van piratenstrips bijna niet op. Wat al deze strips gemeen hebben is de combinatie van degelijke scenario’s, uitzonderlijk tekenwerk en werkelijk sublieme inkleuring. Drie zaken die bij realistische historische stripverhalen vaak ver te zoeken blijken.

Lode Goukens is master in de journalistiek. Zijn masterproef behandelde de journalistieke cartografie. Voordien was hij jaren beroepsjournalist en schrijver. Begonnen als officieel IBM multimedia developer in 1992 en één van de eerste professionele ontwikkelaars van DVD’s (dvd-authoring) schreef hij ook het eerste Belgische boek over het Internet in 1994. Hij behaalde ook al een master in de kunstwetenschappen en archeologie en een master filmstudies en visuele cultuur.

Commentaren en reacties