‘Woestijnnacht’: maak kennis met detective Hieronymus ‘Harry’ Bosch

De misdaadroman Woestijnnacht heeft een bizarre titel, maar leest als een sneltrein. Opnieuw een sterk verhaal van Michael Connelly, waarin de stilaan bejaarde detective Harry Bosch mysteries oplost. Deze keer pakt hij twee onopgeloste zaken aan, samen met zijn ex-vriendin Renée Ballard.

Sinds 1992 behoort de norse rechercheur Harry Bosch tot de favorieten van veel thrillerlezers. Rond Hieronymus ‘Harry’ Bosch schreef Michael Connelly een heel universum bij elkaar van rechercheurs, profilers, journalisten en advocaten die in sommige gevallen hoofdpersonage werden in de jaarlijkse lijvige misdaadroman die Connelly aflevert.

Epidemie

Het bekendste nevenpersonage is de halfbroer van Bosch: strafpleiter Mickey Haller die in de Lincoln Lawyer de hoofdrol speelt. Een boek dat succesvol verfilmd werd en de problematiek van de nationale epidemie van verslaving aan opioïeden aankaartte voor de media ermee uitpakten. Nadien volgde zelfs een tv-serie op Netflix waar, ondanks de rol van Connelly als producer, het opioïdenverhaal bijna weggecensureerd werd. In Hollywood ligt een ‘verslaafde’ hoofdrol nog steeds moeilijk. De advocatenthrillers rond de Lincoln-advocaat vormen een boeiende reeks.

Een auteur die zijn succesvol hoofdpersonage tijdelijk uitrangeert om een roman rond een nevenpersonage op te bouwen is op zich niets nieuws. Agatha Christie deed het meermaals, en toch is Connelly uniek. Nu bleek de Lincoln-advocaat een verkoopsucces dat de verdienstelijke verkoop van de Bosch-verhalen verschillende keren overtrof.

Zijsprongetje

Het was trouwens niet de eerste keer dat Connelly zo’n zijsprongetje deed met een nevenpersonage. De misdaadroman Blood Work uit 1998 werd in 2002 al verfilmd met Clint Eastwood in de hoofdrol. Toen ging het om een one off met een ander hoofdpersonage. Het eerste verhaal na een reeks romans met Hieronymus Bosch. Niettemin komt Connelly steeds terug bij Bosch uit. Het is ook het meeste complexe personage in zijn oeuvre: een rechercheur die ondertussen al meermaals op pensioen ging of ontslagen werd. Een hoofdpersoon met zeer persoonlijke motieven en met meerdere littekens die altijd blijven jeuken. Bosch keerde ook al eens terug om aan de oprichting van een cold case-eenheid te werken.

Bosch wordt ouder, maar niet in zijn eigen hoofd. De lezer ziet de held verouderen en aftakelen. Zelf denkt de koppige Bosch zoals in de eerste romans waar hij een ongelukkige veertiger is met Vietnam-verleden en een omvangrijk rechtvaardigheidsgevoel. Enkel zijn dochter Madeline (Maddie) zorgt voor extra moeilijkheden. Ten slotte evolueren de nevenpersonages. Dat alles maakt het Bosch-universum zo rijk. In Woestijnnacht zit Bosch tijdens de openingszin in donkere gedachten aan de ontbijttafel met een reeks pillen voor zijn neus. Op dat moment wordt er aangebeld en dendert het verhaal door tot pagina 366. Na het lezen van Woestijnnacht weten we dat in de volgende roman Bosch nog meer zal veranderen.

Tv-serie

Op Prime Video van Amazon loopt ondertussen al enkele jaren de tv-serie ‘Bosch’. Onlangs werd de reeks vervangen door ‘Bosch: Legacy’, waarin de dochter van de detective een veel belangrijkere bijrol kreeg. Maar waarom zo’n lange inleiding? Vooral omdat de Amerikaans misdaadauteur Michael Connelly pas laat doorbrak in het Nederlandse taalgebied. De vertalingen bleven lang uit en sloegen niet meteen aan. Dat laatste is de afgelopen jaren veranderd. De internationale bestsellers verkopen ondertussen ook in het Nederlands goed.

Het laatste boek Desert Star uit 2022 verscheen onlangs in Nederlandse vertaling bij de Boekerij als Woestijnnacht. De keuze voor die titel valt niet te begrijpen. De oorspronkelijke titel verwijst naar een bloempje dat groeit op de plek in de woestijn, waar ooit de lijken van een cold case begraven lagen: de desert star of monoptilon bellioides. Die oorspronkelijke titel is vooral poëtisch.

Vrijwilliger

Wanneer Bosch door Renée Ballard gevraagd wordt om als gepensioneerde vrijwilliger te komen werken voor de heropgerichte cold case-afdeling, rijdt Bosch op de ochtend van de eerste werkdag eerst naar de woestijn om de plek te bekijken van een onopgeloste moord die hem blijft bezighouden. Een compleet gezin van vader, moeder, dochter en zoon lag in een graf in de Mojave-woestijn. Ze werden gevonden tijdens een excursie met universiteitsstudenten.

Bosch weet wie de dader is: een ex-werknemer van de vader die met een graafmachine de hele familie daar begroef. Maar hij is al jaren spoorloos, en dus blijft de zaak onopgelost. Wanneer Bosch de begraafplaats bezoekt, ziet hij enkele bloemetjes. De lokale sheriff die via een netwerkcamera de crime scene in de gaten hield, was ondertussen ter plekke geraakt. Sheriff Orestes legt Bosch uit welke bloemen het zijn. ‘Weet je wat dat is?’ vroeg Bosch. ‘Zeker’, zei Orestes. ‘Een woestijnster.’

Romans

De vertalingen van Connellys romans zijn zeer goed. In het begin voelde het bijzonder raar aan om een Bosch-verhaal te (her)lezen in het Nederlands. De toon leek te verschillen, maar al snel verdween dat gevoel.

Om terug te komen op de roman. Renée Ballard en Bosch hadden in een vorige roman een relatie en dat liep niet goed af. Ballard werd ontslagen omdat ze lekte naar Bosch. Niettemin werd ze gevraagd om de afdeling van de ‘closers’ of de unsolved and open case-afdeling te gaan leiden. Ze mag haar team zelf kiezen, zolang het geen geld kost.

Daarom vraagt ze de ‘gepensioneerde’ Bosch. Ze weet dat hij van één zaak alle murderbooks heeft gekopieerd. Die murderbooks of blauwe ringmappen met chronologie, bewijzen, foto’s van de plaats delict enzovoort spelen in alle romans rond Bosch een rol. Hij mag officieel aan die zaak werken op voorwaarde dat hij de oude moord op de zus van een belangrijke politicus helpt oplossen. Die politicus is de drijvende kracht achter de heroprichting van de ‘closers’.

Moord

Uiteraard hapt Bosch toe. Cold cases zijn zijn ding. Zo loste hij eerder de moord op zijn moeder op in The Last Coyote. Bosch was vijftien toen zijn verslaafde moeder, die als prostituée werkte, werd vermoord. De jonge Bosch pendelde toen al jaren van instelling naar instelling ondanks de pogingen van zijn moeder om voor hem te zorgen. Legerdienst in Vietnam bleek zijn uitweg en na de traumatische dienst kwam hij bij de politie van Los Angeles terecht. In The Closers uit 2005 (in het Nederlands vertaald als Slotakkoord) kwam Bosch na drie jaar ‘pensioen’ en werken als privédetective terecht bij Onopgeloste Zaken. Dat boek is één van de beste in de reeks.

Woestijnnacht is ook zeer goed. Ondanks bepaalde ingrediënten die bij Connelly vaak terugkomen worden zijn misdaadromans nooit formulaic of formulematig voorspelbaar. Een deel van het leesplezier zit trouwens ook in de herkenbaarheid van situaties en reacties van de favoriete held. Wie detective Harry Bosch nog niet kende heeft dankzij de degelijke Nederlandse vertalingen dus een excuus om daar deze zomervakantie iets aan te doen.