Zoals eerder gemeld vindt er op 11 november een pro-Palestinabetoging plaats in Londen. De controverse rond deze manifestatie veroorzaakt nu een regeringscrisis.

De geplande pro-Palestinamanifestatie start om 12.45 u Britse tijd in Hyde Park en heeft als eindbestemming de Amerikaanse ambassade. Op zich ligt de regeringswijk Whitehall, waar centraal het nationale oorlogsmonument de Cenotaph staat, niet op het geplande parcours. De buurt rond de Cenotaph wordt volop in gereedheid gebracht voor de jaarlijkse herdenking van Remembrance Sunday, waar de koning de natie voorgaat in het gedenken van de doden van de wereldoorlogen en van de gesneuvelden in Britse dienst in alle conflicten nadien.

Er wordt nu gevreesd dat delen van de betoging op zaterdag zich zullen afscheuren en het gemunt zullen hebben op het oorlogsmonument. Voorbije week werd al de Cenotaph van Rochdale, in Groot-Manchester, besmeurd met pro-Palestijnse leuzen. De politie arresteerde in deze zaak twee tieners die verdacht worden van de misdaad.

Minister bekritiseert de politie

De minister van Binnenlandse Zaken Suella Braverman stak haar afkeer voor de grootschalige pro-Palestinabetogingen, die sinds de terreuraanval van Hamas week na week plaatsvinden in de Britse hoofdstad, niet onder stoelen of banken. Ze noemt ze steevast ‘haatmarsen’.

De aangekondigde optocht van 11 november deed de minister in haar pen kruipen. Braverman schreef een opiniestuk voor het dagblad The Times. Die opinie doet nu heel wat stof opwaaien in Westminster. Suella Braverman beschuldigde de Londense politie ervan partijdig op te treden en veel te vriendelijk te zijn tegenover wat ze de ‘hate marchers’ noemt. Ze beschuldigt de Metropolitan Police ervan een dubbele standaard te hanteren waarbij het manifestaties zoals die van Black Lives Matter liet begaan en zelfs politieagenten toestond om te knielen als blijk van sympathie, terwijl voetbalhooligans of extreemrechtse betogingen streng worden aangepakt.

De pro-Palestijnse optochten vertonen nochtans, volgens Braverman, dezelfde kenmerken als de genoemde manifestaties. De minister vindt dat de ‘haatmarsen’ gedomineerd worden door islamistische groeperingen die banden hebben met terroristen. Ze vergelijkt die groepen ook met groeperingen in Noord-Ierland. De minister bestempelt hen daarom als een gevaar voor het algemeen belang. Ze roept de politie op om op 11 november correct en doortastend op te treden.

Een verrassing voor de premier

In Downing Street vielen de woorden van de eigen minister niet in goede aarde. De premier had eerder al een ontmoeting met Sir Mark Rowley, de commissaris van ‘the Met’, om hem erop te wijzen dat de regering hem persoonlijk verantwoordelijk houdt indien de protesten uit de hand lopen. Na hun besloten gesprek verklaarde de eerste minister gerustgesteld te zijn en ook Sir Mark Rowley verliet de ambtswoning van de premier met een goed gevoel. De plooien leken daarmee gladgestreken. Het opiniestuk van Suella Braverman brak die illusie nogal bruut. Het verscheen zonder het medeweten van de premier. ‘Dit werd niet doorgesproken’, verklaarde Downing Street kort na het verschijnen van het artikel.

De oppositie reageerde niet mals. Yvette Cooper, de schaduwminister van Binnenlandse Zaken, noemde Braverman bijgevolg ‘out of control’: ‘Haar opiniestuk is onverantwoord’, schreef Cooper op X/Twitter. ‘Geen enkele andere minister van Binnenlandse Zaken van gelijk welke partij zou zoiets doen.’ De Labour-burgemeester van Londen, Sadiq Kahn, was verbolgen over het opiniestuk: ‘Het artikel van de binnenlandminister is verre van accuraat en het pookt een gevaarlijke verdeeldheid op.’

Niet alleen de sociaaldemocraten namen de minister onder vuur. Ook in de rangen van de eigen Conservatives was er heel wat ontevredenheid. Een parlementslid pikte de vergelijking die Braverman maakte tussen Hamas en Palestina en het vroegere conflict in Noord-Ierland niet. ‘Dit is een diepe belediging’, liet hij aan de The Times weten. Een ander parlementslid noemde het opiniestuk een ‘onaangename verrassing’. De minister voor Londen, Paul Scully, vond dat zijn collega de haat aanwakkert en riep haar op om het tegendeel te doen: ‘Ze moet de boel kalmeren’. Andere parlementairen schaarden zich wel achter de minister.

Wie deelt de lakens uit?

Er wordt nu hardop afgevraagd welk gezag premier Rishi Sunak nog heeft als zijn binnenlandminister op eigen houtje handelt en zijn oordeel zo openlijk in vraag stelt? Recent nog moest Sunak brandjes blussen toen minister Braverman verklaarde dat dakloos zijn het gevolg is van eigen levenskeuzes of dat de multiculturele samenleving in het VK een mislukt project is. Het opiniestuk is nu de derde keer dat de premier zich dient te distantiëren van dezelfde minister.

De kwestie van de betoging is ook bijzonder heikel voor het imago van Sunak, want als de betoging uit de hand loopt dan kan Braverman claimen dat ze ervoor waarschuwde en de premier dus te zwak was. Indien dat niet het geval is, dan zal men premier Sunak verwijten dat hij niet durft optreden tegen de dissidentie van de minister. Opnieuw komt hij dan als zwak over.

Politieke commentatoren in het VK verwachten daarom dat kort na het weekend Suella Braverman van het voorplan zal verdwijnen. Dat zal gebeuren in een bredere ‘reshuffle’ waarbij verschillende ministerportefeuilles zullen herverdeeld worden. Die beweging werd al verwacht, maar de controverse zal de oefening versnellen. Het lijkt voor Sunak de meest gracieuze oplossing om zich van zijn eigenzinnige Home Secretary te ontdoen.

Schotland: 2-10 juli 2023 met Harry De Paepe