Eindelijk! De schoolpoorten zwaaien open. Veel van mijn collega’s zeggen hetzelfde: ‘Goed dat we opnieuw kunnen lesgeven!’ Er heerst daarover veel opluchting in de leraarskamer die zowat mijn tweede thuis is.

Blij weerzien

De geur van het schoolgebouw, de vloertegeltjes uit de jaren stilletjes en de roodbruine klasdeuren verwelkomden de leraars vanaf half augustus. Zelfs de kauwgommen die uitdagend plakten op de gestapelde lessenaars zagen er deze keer vriendelijk groetend uit. Tijdens de eerste vergaderingen voelde je de tevredenheid. ‘Welke les geven we op 1 september?’ ‘Wat herhalen we het beste?’ ‘Ja, dit!’ ‘Dit moeten ze zeker kennen om verder te kunnen.’

Ze, dat zijn de leerlingen. De kindjes, de pubers waarvan we ons nog geen beeld kunnen vormen. We zijn nieuwsgierig naar wie zij zijn. Nieuwsgierig naar wat ze kunnen en kennen. Ik weet nu al dat ik op enkele van hen zal vloeken. Maar, dat is voor later. Ik weet nu ook al dat ik over enkele zal denken: ‘Kon ik ze maar meepakken in mijn boekentas.’ Ik kijk al uit naar de pubermoppen, de lastige en grappige vragen. Zelfs de ergernis, omdat ik er niet in slaag hen iets te doen snappen. Sommige van hen zullen me grote zorgen baren. Zorgen omwille van zwakke prestaties, zorgen omwille van trieste verhalen waaraan je weinig kunt doen. Sommige van hen zullen het jaar beginnen als een gesloten boek en zullen dat op het einde nog altijd blijven. En dan zijn er waarbij je zegeviert, omdat ze je toelieten om die geslotenheid te ontmantelen.

Gespannen zenuwen

Ik sprak de schooldirecteur twee weken terug. De man moet als een alles opmerkende dirigent het schoolorkest op tijd gestemd krijgen. Hij zag er al behoorlijk moe uit. De klassieke opstartnervositeit strijkt dit jaar duidelijk ook over andere gespannen zenuwsnaren. Er heerst angst en wanhoop onder mijn collega’s. ‘Ik ben echt bang voor besmetting.’ ‘Ik hoop echt dat we niet in code oranje belanden.’ ‘Ga er maar al van uit dat we rap in code oranje zullen zitten.’ Over code rood spreken we liever niet. ‘Het is niet onrealistisch.’ Elke leerling, ieder kindje is nu veranderd in een potentiële biologische bom. Ze moeten mondmaskers op en bewegen het liefste zo weinig mogelijk in de klas. Ja, nog minder beweging.

‘Moeten we echt de hele tijd dat kapje op ons gezicht hebben?’ Niemand staat te springen voor een hele lesdag met zo’n lap stof voor je mond. Het belangrijkste didactische werkmateriaal moet erachter verstopt worden. De mimiek, het gelaat wordt belemmerd en dat zal de les belemmeren. Niemand van ons kijkt daar naar uit. Ik heb collega’s die experimenteren met geluidsversterking en daar grappige filmpjes over delen in de WhatsAppgroep.

1 septemberstress

Gehinderd worden in je spreken, of erger, zwijgen is duidelijk de pijnlijkste straf voor een leraar. Het verdient een apart gebied in het inferno. Een lesgever lijkt daarom meer op een leerling dan hij of zij zelf wil toegeven. De leerkracht is dan ook een persoon die nooit van school af geraakte. Er zijn mensen die niet begrijpen hoe je je zo kunt wentelen in een schoolsysteem.

De voorbije week heb ik elke avond slecht geslapen. Ik zat zo’n 16 jaar van mijn leven als leerling op een school. Op 1 september sta ik al 16 jaar als leraar voor de klas. Bakken ervaring van de twee kanten van de schoolbank en toch lijd ik nog altijd aan 1 septemberstress. Dit jaar iets meer dan anders. Mijn boekentas staat klaar, mijn eerste leerbladen opgesteld en mijn lesroosterblad is nog kreukvrij. En dan is er dat mondkapje. Wat gaat dit allemaal geven?