Vorige week steeg de Brusselse beursindex Bel 20 met iets meer dan 8%. Ze boekte daarmee een wereldrecord voor de week. Maar ook in andere landen boerde de beurs goed, en ondertussen is reeds meer dan 50% van de daling in maart gerecupereerd. Vooral de Amerikaanse beurs kende een sterk herstel: de Dow Jones Index bereikte in februari een record van 29 550 en crashte toen met 37% naar 18 600. Nu bevindt hij zich reeds opnieuw op 25 400 (of amper 14% minder dan het record). Het is in de VS blijkbaar opnieuw business as usual, alhoewel er meer dan 100 000 mensen stierven door het coronavirus.

Koop geruchten

De financiële markten rekenen altijd de toekomst mee, en de versoepeling van de lockdown liet een economisch herstel doorschemeren. In de markten geldt dan ook: ‘Buy the rumours, sell the facts’.

De sterke overheidsinjecties (zowel van steunmaatregelen door regeringen als van liquiditeitsinjecties door de centrale banken) gaven natuurlijk ook een stevig duw in de rug. De vraag stelt zich echter of de overheden op de duur geen klimaat van ‘moral hazard’ creëren: het gevoel dat je gerust risicovolle beleggingen in aandelen kan aangaan. Als het toch eens verkeerd afloopt, komt de overheid wel tussen met draconische maatregelen om de financiële markten te ondersteunen. Een ineenstorting van de beurs is immers slecht voor het vertrouwen, en door de gedaalde welvaart nefast voor de consumptie die verantwoordelijk is voor 40 % van de economische groei.

Maar hebben de markten wel gelijk?

Einde gezondheidscrisis, begin economische crisis

Het ergste van de coronapandemie lijkt voorbij, maar het virus dwaalt nog altijd rond. Dat remt de economische activiteit af. Het volstaat te verwijzen naar de ‘social distance’ van 1,5 meter. Die heeft tot gevolg dat de horeca, wanneer ze weer opengaat, niet op volle toeren kan draaien. Hetzelfde geldt voor cinemazalen en andere gelegenheden die veel mensen trekken.

Men spreekt zelfs van een tweede coronagolf die er komt in de herfst. Een volledige lockdown zoals we die recent gekend hebben komt er dan wellicht niet meer. Er is eerst en vooral de economische schade, maar ook op psychologisch en maatschappelijk vlak zouden de effecten erg nadelig kunnen zijn voor de mensen.

We hebben al diverse cijfers over een scherpe economische terugval gehoord dit jaar, gaande van een daling van het BBP met 5% tot 15% dit jaar. De beurs gaat uit van een V-curve, een steile val gevolgd door een even steile klim. Daarmee zou alles na zes maanden vergeten zijn. Ondertussen gaan de meesten er echter gaan van uit dat dit een illusie is: het zou tot in het najaar van 2021 kunnen duren vooraleer alles weer normaal verloopt. Het is wachten op een vaccin.

We hebben nog maar het topje van de ijsberg gezien. Hoeveel bedrijven zullen failliet gaan door liquiditeitsmoeilijkheden? Hoe hard zal de werkloosheid stijgen? En hoe zeer remt die werkloosheid de consumptie af? Hoe groot wordt het begrotingsdeficit en welke maatregelen zullen de overheden nemen om hun begrotingsput te dempen? In welke mate zullen de schulden van de overheden en de privésector stijgen; de ganse wereld bevindt zich reeds op een immense schuldenberg. Enkele landen zoals Libanon, Ecuador en Argentinië bleven al in gebreke. Dit alles zal pas echt duidelijk worden begin 2021. In deze context lijkt de huidige beurshausse dus zeker overdreven.

Remonte vooral dankzij winnaars

De sterke beursremonte is vooral toe te schrijven aan enkele sectoren. De grootwarenhuizen doen het goed: Colruyt steeg dit jaar zelfs met 17 %. Ook de farmaceutische bedrijven scheren nieuwe toppen (UCB: + 27% dit jaar). De écht grote winnaars zijn de technologiebedrijven, die vooral in de Verenigde Staten hoge toppen scheren: Alphabet (Google), Microsoft, Amazon, Facebook, Apple,… Begin dit jaar stond Amazon aan $1850 genoteerd, en nu flirt het met de drempel van $2500 (+ 35%). Dit geldt ook voor de Chinese technologiebedrijven, zoals Tencent.

De redenen zijn enigszins logisch: grootwarenhuizen bleven open, door de pandemie stond de gezondheid sterk in de belangstelling en de online-activiteit kende een reuzensprong (zowel qua online-vergaderingen als -aankopen). Zij zijn voor een groot stuk verantwoordelijk voor de hausse. De index van de Amerikaanse technologiebeurs Nasdaq bevindt zich met 9500 erg dicht bij het februarirecord van 9730.

Veel klassieke aandelen zijn ondertussen wel sterk gestegen, maar niet in dezelfde mate. Kijk maar naar de bankaandelen. Ook biergigant ABInbev steeg sinds het dieptepunt half maart (30 euro) al met 13 euro (+ 43%), maar dit is nog steeds ver onder het niveau tegen 75 euro begin dit jaar of 90 euro in augustus 2019. En dit is zo het geval voor het merendeel van de klassieke aandelen.

De institutionele scepter

Als kleine spaarder heb je niet veel impact op de beurskoersen. De grote bewegingen worden veroorzaakt door de grote institutionele beleggers. Hiermee bedoelen we de verzekeringsmaatschappijen die hun technische reserves beleggen, de grote pensioenfondsen, en zelfs ook de speculatieve ‘hedge funds’.

Wanneer zij in actie schieten komen de grote bewegingen tot stand. Dit wordt nog in de hand gespeeld door de technische analyse, of de analyse gebaseerd op de koersgrafiekbewegingen en allerlei technische indicatoren. Zodra een weerstand in opgaande richting doorbroken wordt, krijg je allerlei koopsignalen die de trend naar boven toe versterken. Hetzelfde gebeurt echter in omgekeerde zin wanneer belangrijke ondersteuningspunten doorbroken worden.

Geen materiële schade

Macron zei dat Frankrijk in oorlog was, maar de strijd tegen het ‘onzichtbare’ virus Covid-19 heeft de gebouwen en de machines van de bedrijven onaangetast gelaten. Op dat vlak is er dus geen materiële schade. Maar al die installaties moeten wel onderhouden worden, de leningen om ze te financieren verder afbetaald, enz… De vaste kosten blijven bestaan, naast de variabele die bij een geringere activiteit gemakkelijk gereduceerd kunnen worden.

In België heeft de bedrijfswereld van de overheid wel het immense cadeau van de tijdelijke werkloosheid gekregen om hen soelaas te brengen (tot 1,25 miljoen werknemers bevonden zich in dat statuut). Maar bedrijven die reeds in moeilijke papieren zaten of die met schulden overladen zijn zullen het erg moeilijk krijgen. Vooral de zogenaamde zombiebedrijven die 9% van het totaal aantal bedrijven in België uitmaken, of groepen in de detailhandel die praktisch evenveel schulden hebben als ze omzet draaien moeten oppassen.

Blijf waakzaam

De beurswereld is op korte termijn een grillig verschijnsel waarbij allerlei factoren (psychologisch klimaat, massahysterie) kunnen meespelen. Op lange termijn krijgen de fundamentele bedrijfseconomische factoren echter de overhand. Een intrinsiek gezond bedrijf zal deze storm wel overleven. De huidige hausse was in zekere zin een normale reactie na een scherpe terugval van meer dan 50% in maart, maar terughoudendheid is geboden gelet op de karrenvracht slecht economisch nieuws die we nog kunnen verwachten. In welke mate hebben de markten hier reeds rekening mee gehouden?

Wie toch nog wil meedoen met de beurs raden we aan zeer goede gezonde bedrijven (‘blue chips’) te nemen, die geen zware schuldenlast tornen. Vooral deze waarbij de koers in vergelijking met januari 2020 zich nog op een zeer laag niveau bevindt (bijvoorbeeld min 30 %). Enkele winnaars (zie hierboven) kan men ook nog nemen in de technologie- en gezondheidssector, maar een tijdelijke terugval is niet uitgesloten. Als je een mooie winst hebt, vergeet niet van ze op tijd te nemen en te vervangen door andere aandelen: bomen groeien niet tot aan de hemel.

Op langere termijn hebben we nog steeds vragen over de macro-economische evolutie. Wat zal het gevolg zijn van het massale en ongeziene overheidsoptreden. In de financiële wereld mag men nooit het adagium ‘there’s no free lunch in finance’ vergeten. Alles heeft zijn prijskaartje.

ABInbev

Beurs houdt coronafeestje