De Gentse stedelijke werkgroep dekolonisatie stelde recent voor om de boeken van Pippi Langkous in de stadsbibliotheek te labelen als racistisch. Burgemeester Mathias De Clercq (Open Vld) en zijn college hebben ondertussen beslist om dergelijk label daadwerkelijk in te voeren voor kinder- en jeugdboeken. Maar het Gentse dekoloniseringsrapport bevat ook nog 29 andere voorgestelde maatregelen.

Het stadsbestuur startte zijn ‘dekoloniseringstraject’ in de lente van 2019 naar aanleiding van een debat over de Leopold II-laan langs het Citadelpark. Als N-VA waren we meteen bezorgd over wie aan dit participatief project zou mogen deelnemen, want Gent heeft geen briljant track record op dit vlak. Herhaaldelijk hebben we er voor gepleit dat alle geïnteresseerde Gentenaars hun stem zouden kunnen laten horen. Maar alleen mensen van direct betrokken belangengroepen, een paar welgekozen middenveldorganisaties en enkele academici bleken welkom.

Van verbinden geen sprake

De ideologische toon van het eindrapport is extreem, met frases als de ‘ongelijke machtsverhoudingen’ van ‘onze huidige kolonialiteit’ (hier in Gent dus voor alle duidelijkheid), ‘de witte, mannelijke, westerse dominantie’, ‘de gevestigde witte instellingen en overheden’, de invoering van de term ‘geracialiseerde personen/groepen’ (in plaats van etnisch-culturele minderheden, allochtonen, mensen met een migratieachtergrond, enz.), het ‘witgewassen collectieve geheugen’, of het ‘racistische en ontmenselijkende’ karakter van administratieve procedures.

Wie consequent dergelijke termen in de mond neemt, is er niet op uit om mensen te verbinden, veeleer het tegendeel. Zijn doel stelt dit rapport in de inleiding duidelijk, namelijk ‘herverdeel de macht’.

Ruime interpretatie mandaat

De zelfverklaarde ‘holistische aanpak’ van de werkgroep leidt ook tot een definitie van racisme met een wel heel ruime scope: het gaat niet alleen om nationaliteit, huidskleur of raciale/etnische afkomst, maar meteen ook om cultuur en religie.

Verder komen zowat alle maatschappelijke domeinen in het vizier, finaal zelfs wereldwijd. Welk mandaat de werkgroep precies denkt gehad te hebben is mij alvast onduidelijk, maar ook het Gentse stadsbestuur had vast iets anders in gedachten.

Iedereen racist

Maar ten gronde gaat het over de 30 voorgestelde acties. Die zijn in mijn ogen heel vaak problematisch. De Gentenaars moeten blijkbaar collectief heropgevoed worden, want er moet een ‘dekoloniale en racisme-educatie komen voor alle Gentenaren’ en ‘de Gentenaren moeten zich bewust worden van hun vooroordelen ten opzichte van hun medeburgers’.

Ik vraag me af: verplicht? Geldt dit dan ook voor de leden van de werkgroep? Politie, leerkrachten en stadspersoneel worden in het bijzonder geviseerd en zullen allerlei cursussen en nascholingen moeten volgen. In het nieuwe Actieplan Antiracisme gaat het Gentse college hier gewoon in mee.

Het achterliggende uitgangspunt van dit wantrouwen tegenover de Gentenaars is duidelijk: iedereen racist. Terwijl een ‘humane stad’ blijkbaar betekent dat illegaliteit verwelkomd wordt, want er moet een garantie van dienstverlening zijn ongeacht de legale status, dus ook voor mensen zonder wettig verblijf.

Oproep tot discriminatie

Daarnaast is de rechtstaat wel vaker van ondergeschikt belang. Zo wordt geadviseerd dat Gent een voortrekkersrol moet spelen bij het nemen van sancties ten gevolge van praktijktesten (arbeidsmarkt, woonmarkt, nachtleven, horeca, politie, …).

De scheiding der machten schijnt niet van tel. Het is nochtans aan een rechtbank om te oordelen of bepaalde gedragingen strafbaar zijn, de stad mag zich niet in de plaats van de rechterlijke macht stellen. De stad moet ook ‘ondubbelzinnig de zijde kiezen van wie klacht indient’. Dat klachten even goed onterecht kunnen zijn, lijkt bijzaak. Quid de rechten van de verdediging en het vermoeden van onschuld?

Probleemloos worden essentiële westerse Verlichtingswaarden bij het grof huisvuil gezet. Bovendien is het opvallend dat een rapport dat racisme en discriminatie wil aanpakken, zelf oproept tot discriminatie. ‘Iedere Gentenaar hetzelfde gewicht geven kan aan de oppervlakte lijken op een evenwichtige participatie, maar is dat in werkelijkheid niet’.

Integratie staat niet voorop

Men wil het nieuwkomers of oudkomers ook niet te makkelijk maken om te integreren in onze samenleving. De thuistaal op school, huiswerkbegeleiding in de moedertaal, meertalige voorleesboeken in de klas, onbeperkt gratis sociale tolken bij alle dienstverlening, anderstalige kinderboeken in de bibliotheek,… Het rapport miskent zo de verbindende kracht van het Nederlands als gemeenschappelijke taal.

Het is ook in dit rapport dat personeelsschepen Van Braeckevelt (Groen) de inspiratie vond om de kennis van het Nederlands niet langer als voorwaarde te stellen voor een job bij de stad. Gelukkig liet hij dat – nota bene onwettelijke – voornemen ondertussen varen onder aanhoudende druk van de N-VA.

Opletten met verkleedfeestjes

Last but not least is men soms ook ronduit laf. Hoofddoeken moeten overal kunnen (op school, in loketfuncties, …) en burkini’s in de zwembaden. Maar aan de inherent seksistische herkomst van die lichaamsverhullende kledij wordt gemakshalve voorbijgegaan. Zo laat men hele groepen meisjes en vrouwen die moeten optornen tegen patriarchale tradities keihard vallen.

Wel maakt men zich zorgen over ‘cultural appropriation’ bij verkleedfeestjes (!). Gaat het stadsbestuur GAS-boetes uitdelen aan wie zich als cowboy en indiaan verkleedt? Of als de Roemeense graaf Dracula op Halloween?

Verlichtingswaarden op de helling

Finaal zijn De Clercq en zijn college verantwoordelijk voor de toon en inhoud van dit rapport. Zij hebben de ondemocratische selectie gemaakt van wie zijn of haar visie mocht geven. Het moge ook duidelijk zijn dat het stadsbestuur ver wil gaan om alle voorgestelde acties te implementeren, zelfs al stuit men daarbij op de grenzen van de wet. Met N-VA zullen we ons hoe dan ook verzetten tegen dit cultuurrelativistische beleid dat de waarden van onze westerse Verlichtingssamenleving – altijd een work in progress – op de helling dreigt te zetten. Ik vraag me oprecht af of onze liberale burgemeester zichzelf nog in de spiegel durft te bekijken.

Ik wil afsluiten met een belofte: als Open Vld-schepen Souguir een racisme-label op Pippi Langkous-boeken aanbrengt, kom ik persoonlijk een emancipatie-sticker op die werken kleven. Want die rebelse spring-in-’t-veld met haar rode vlechten heeft meer voor meisjes en vrouwen gedaan dan ons stadsbestuur ooit kan hopen te doen.

Actieplan Antiracisme

Dekoloniseer Gent op testosteron