Wie zijn de beloftevolle twintigers en dertigers die vandaag op de rand van een grote doorbraak staan? Die binnen 5 jaar op hun gebied echt top kunnen zijn? En wat maakt hen zo uitzonderlijk? Deze zomer gaat Doorbraak elke zaterdag op zoek naar de helden van morgen.

Nee, hij is geen typische whizzkid. Maar tegelijk heeft zijn startup, hoewel die strikt genomen actief is in de brede modesector, toch een bijzonder hoog ingenieursgehalte. Met Resortecs pioniert Cédric Vanhoeck (30) al een viertal jaren met slimme naaigarens en slimme knopen. Dat leverde het bedrijf op enkele jaren tijd al flink wat internationale erkenning op. ‘Maar die medaille heeft ook een keerzijde: het ondernemerschap heeft me toch wel een paar jaar van mijn leven gekost.’

Active disassembly-technologie

Wereldwijd wordt er per seconde zowat één vrachtwagen met textielafval gevuld. Goed voor zomaar eventjes 34 miljoen ton afval per jaar. Die voorraden belanden dan op een vuilnisbelt en worden verbrand. Of ze worden verwerkt tot laagwaardig isolatiemateriaal. De ecologische impact van die afvalberg is gigantisch. Tegelijk verliezen grote kledingproducenten zoals Inditex (Zara, Massimo Dutti…) of H&M jaarlijks ook miljoenen euro’s doordat ze met grote voorraden onverkochte kledingstukken blijven zitten.

Cédric Vanhoeck (30), een even jonge als atypische Vlaamse ondernemer, hoopt daar binnenkort deels komaf mee te maken. Met zijn bedrijfje Resortecs ontwikkelde de industriële ontwikkelaar ‘slimme’ naaigarens. Samen met een klein team van ingenieurs en materiaalspecialisten zette Vanhoeck de voorbije jaren in op de ontwikkeling van hoogtechnologische naaigaren en knopen. Met dank aan de zogenaamde active disassembly-technologie. Daardoor kan je kledij waarin die garen en knopen verwerkt zitten, opnieuw uit elkaar halen en ‘demonteren’. Nadat ze in een specifiek daartoe ontworpen oven op een welbepaalde temperatuur worden opgewarmd, lossen de draden op. Hierdoor kunnen de verschillende onderdelen en soorten textiel in één kledingstuk heel gemakkelijk gescheiden en gesorteerd worden. Van de stof tot de knopen en de ritsen.

Twee vliegen in één klap

‘De garens lossen dus op bij hoge temperaturen, maar het was lang zoeken naar het juiste evenwicht. Het kan immers niet de bedoeling zijn dat een jeans of een hemd uit elkaar valt op het moment dat je ze onder het strijkijzer legt.’ Vanhoeck haalde de mosterd voor zijn ondernemersidee in Delft en bij het MIT. Daar zet het departement design for (dis)assembly al jarenlang volop in op zeer innovatieve en hoogtechnologische duurzame productietechnieken. ‘Het basisprincipe hierbij is dat je een product ontwikkelt dat achteraf ook opnieuw volledig gedemonteerd kan worden,’ klinkt het. ‘Allerlei slimme materialen spelen daarin een sleutelrol. Met Resortecs zagen we wel brood in de ontwikkeling van een slim naaigaren. En dus ben ik naar VLAIO gestapt met de vraag of ze me financieel konden helpen met een haalbaarheidsstudie.’

Vier jaar later worden de uiterst innovatieve Vlaamse naaigarens uitgebreid getest door zowat alle grote merken, gaande van de H&M’s en Zara’s van deze wereld tot zeer exclusieve luxelabels. ‘Grote kledinggiganten slaan dankzij onze slimme garens twee vliegen in één klap: ze kunnen stevig knippen in de verwerkingskost van hun onverkochte kledingstukken én ze geven mee de aanzet tot de hoognodige circulaire transitie. Ik denk dat we vandaag, op Primark na, met zowat alle grote fast fashion-ketens in gesprek zijn,’ klinkt het niet zonder enige trots.

Zware nerd

Vanhoeck legde als ondernemer een ietwat apart parcours af. Nadat hij aan de Technische Universiteit Delft industrieel design had gestudeerd, trok hij eerst nog naar de Antwerpse Modeacademie. ‘In Delft ben ik echt een zware nerd geworden. Ik kocht en verslond er gigantisch veel boeken. Ik heb me er volledig verdiept in zowel productontwerp als materiaalkennis. Op de TU Delft werd er toen ook al flink wat aandacht besteed aan circulaire productiemodellen. Die zeer uitgebreide technische bagage — de eerste twee jaren daar zijn echte ingenieursjaren — komt me nu uiteraard bijzonder goed van pas.’

Via een Erasmusbeurs in Parijs kwam hij ook met de luxesector en met de modewereld in contact. Daarna trok hij nog een jaar naar de Antwerpse Modeacademie. Daar rijpte stilaan het idee om een eigen bedrijf op te starten. Daar zou hij, vanuit zijn uitgebreide materiaal- en ontwerpkennis, zijn kennis van de circulaire economie op de modebranche kunnen toepassen.

‘Toen ik studeerde heb ik nooit van het ondernemerschap gedroomd. Pas door met modeontwerpers in contact te komen, zag ik een gat in de markt,’ klinkt het. ‘Mensen onderschatten dit doorgaans, maar tachtig procent van de ecologische impact van een product wordt eigenlijk al door de ontwerper bepaald. Nu beschikken modeontwerpers doorgaans niet over de noodzakelijke technische bagage om in de ontwerpfase van kledij ook effectief rekening te houden met die ecologische impact. Terwijl ikzelf in Delft wél die bagage had meegekregen. Vanuit dat inzicht heb ik in 2017 Resortecs opgericht.’

Nieuwe benchmark

Hij steekt zijn steile ambities niet bepaald onder stoelen of banken. ‘Ik besef maar al te goed dat een circulaire aanpak en een rendabel businessmodel vandaag doorgaans nog niet echt hand in hand gaan. Maar ik ben er echt van overtuigd dat wij met deze technologie de hele textielsector ingrijpend kunnen veranderen. Ik spiegel me graag aan wat Microsoft en Apple in de jaren negentig deden in de IT-wereld. Door technologisch te blijven innoveren en continu nieuwe producten op de markt te brengen, hebben ze de volledige sector een nieuw elan gegeven. Dit moet ook lukken voor de textielsector.’

‘Als je gloednieuwe technologie introduceert, is het sowieso ook altijd even zoeken naar een nieuw businessmodel. Ik denk dat we vandaag stilaan op dat punt zijn beland. Als er wereldwijd zoveel textiel verloren gaat omdat bedrijven met enorme voorraden onverkochte kledij blijven zitten, is er zeker een gat in de markt voor onze recyclagetechnologie. Niet enkel omdat bedrijven zo heel wat geld kunnen besparen, maar net zo goed omdat de druk om duurzamer met textiel om te springen stilaan onhoudbaar wordt. Dit bedrijf moet binnen vijf jaar uitgroeien tot een nieuwe benchmark voor de productie van kledingstukken die samengesteld zijn uit verschillende materialen of onderdelen, zoals broeken, hemden en jassen.’

Demontage-oven

Nadat Resortecs eerder al 500.000 euro ophaalde via subsidies en prijzen, leverde een nieuwe investeringsronde medio mei van dit jaar nog eens 960.000 euro op. Dit bedrag wordt nu onder meer geïnvesteerd in de constructie van een gigantische demontage-oven. Die zal goed zijn voor zowat zeven ton textiel per dag. Daarna belandt het gedemonteerde textiel op een recyclagelijn en kan mechanisch verwerkt worden tot nieuwe garens en finaal ook tot nieuwe stukken stof. In een pilootfase gaat het bedrijf daarvoor onder meer in zee met kledingreus H&M en enkele luxemerken.

‘We willen die bedrijven er nu op korte termijn van overtuigen dat onze technologie technisch ook effectief werkt. En dat zij daar flink wat geld mee kunnen besparen. De ecologische meerwaarde is heel duidelijk, maar zij zijn uiteraard in eerste instantie geïnteresseerd in de economische impact. Als je weet dat sommige grote jongens tot twintig miljoen jeansbroeken en poloshirts per jaar produceren, dan kan de recyclage van onverkochte stukken hun al snel enkele honderdduizenden euro’s per jaar opleveren. Daarnaast zal ook de CO2-impact van hun productielijnen stevig naar beneden gaan. Daardoor besparen ze nog eens flink wat geld.’

Schaalvergroting

Ook voor Resortecs zelf is schaalvergroting nu de eerste opdracht. Het bedrijf produceert momenteel op jaarbasis nog maar een ton van zijn hoogtechnologische naaigarens. Om rendabel te worden zou het minstens aan vijf ton per maand moeten komen. Vanhoeck sloot onlangs ook een samenwerkingsakkoord met Concordia Textiles, een West-Vlaams textielbedrijf dat binnenkort honderd kaarsjes mag uitblazen.

‘Zij staan bij wijze van spreken nog met beide voeten in de West-Vlaamse klei, maar dit belet hen niet om ook de technologische vernieuwing volop te omarmen,’ klinkt het. ‘Het bedrijf heeft vandaag één van de meest innovatieve recyclagelijnen ter wereld staan. Daardoor kunnen ze textielresten al grotendeels opnieuw tot vezels herleiden zonder dat die vezels aan lengte moeten inboeten. Wij kunnen dan weer knopen, labels en ritsen uit kledingstukken halen, zonder die vezels te besparen. Samen kunnen we dus binnenkort volledige kledingstukken demonteren en recycleren zonder kwaliteitsverlies. Daarna kunnen we die vezels perfect opnieuw gebruiken zonder ze te moeten mengen met nieuwe vezels om aan de industriële kwaliteitsvereisten te voldoen.’

Traceerbaar en recycleerbaar

Resortecs werkt vandaag al met een zestal medewerkers, haast allemaal behoorlijk technische profielen. Binnenkort moeten dat er negen worden. Het eerste tastbare resultaat van hun technologie ligt sinds kort ook in de winkel: de zogenaamde Genesis-jeans zou de meest duurzame spijkerbroek zijn die tot nog toe geproduceerd werd. In de jeans — die ontwikkeld werd binnen het Jeans Redesign-programma van de Ellen MacArthur Foundation — werden niet enkel Resortecs-naaigaren verwerkt, de broeken worden ook volledig op maat gemaakt dankzij ultramoderne scantechnologie.’

‘Bovendien bestaat er ook volledige transparantie over alle gebruikte grondstoffen in zo’n jeans. Die grondstoffen zijn dus ook perfect traceerbaar en recycleerbaar. Vanhoeck zelf ziet vandaag ook al het bredere plaatje. ‘Onze naaigarens kunnen ook perfect gebruikt worden in werkkledij, maar net zo goed in zetels, matrassen, noem maar op. De potentiële markt is dus enorm.’

Financiële kopzorgen

Resortecs bestond amper een goed jaar toen de startup in 2018 al bekroond werd met de H&M Global Change Award. ‘Dat was voor ons ook meteen de eerste echte bevestiging vanuit de industrie dat we effectief op een technologie zaten die de sector zou kunnen veranderen,’ blikt Vanhoeck terug. ‘Tegelijk was die prijs ook een stevige financiële opsteker. We ontvingen hierdoor 150.000 euro. Voor een startend technologiebedrijfje maakt dit echt een wereld van verschil.’

In 2020 kwam alles in een stroomversnelling gekomen. Zo bleek de goedkeuring van de ambitieuze Europese green deal een echte gamechanger. ‘Hierdoor zijn almaar meer grote bedrijven in hun lange termijndoelstellingen echt voluit gaan inzetten op meer circulaire productiemodellen. Daarnaast wonnen we ook de European Social Innovation-prijs. Dat leverde ons opnieuw 40.000 euro en extra subsidies op. Zonder al die financiële kopzorgen zouden onze producten al breed verspreid zijn geweest in de markt.’

‘Een buitenstaander kan zich amper voorstellen welke impact die voortdurende zoektocht naar extra geld heeft. Ik heb de voorbije jaren heel veel geleerd. Maar de wat clichématige euforie nadat we nog maar eens wat vers geld hebben opgehaald, is intussen al lang niet meer aan mij besteed. Zo’n investeringsronde is vooral heel slopend. Niet in het minst als je een echt heel innovatief product op de markt wilt brengen waarbij je mensen continu moet uitleggen waarom dit nu nodig is en hoe de technologie precies werkt.’

Risico-averse industrie

‘En ja, we hebben natuurlijk ook de pech dat we actief zijn in de textielindustrie. Die is traditioneel heel risico-avers. Impact-investeerders lijken nu pas te beseffen hoe groot die industrie wel is, en welke impact ze kan hebben op ecologisch vlak. Om dit even te duiden: één enkele grote fast fashion-speler produceert enkel al voor de Europese markt zowat 20 miljoen uiterst vervuilende jeansbroeken per jaar.’

‘Natuurlijk kosten onze slimme naaigarens of slimme knopen voorlopig ook nog een stuk meer dan de doorsnee naaigarens of knopen, maar het aandeel daarvan in het totale prijskaartje van een kledingstuk is bijzonder beperkt. Bedrijven die onze producten gebruiken, zullen in een later stadium ook flink wat geld kunnen besparen als ze met onverkochte kledij blijven zitten. Om nog te zwijgen van de CO2-kost die ze uitsparen. Op het einde van de rit winnen dus zowel de bedrijven als het milieu bij onze technologie.’

Lees de portretten van Vlamingen die het verschil maken in de reeks Helden van morgen.

afval

Helden van morgen: Cédric Vanhoeck wil de modesector ingrijpend veranderen

Waals-Brussels ‘zakjesverbod’ goede zaak?