‘JD Vance is weird.’ ‘Raar’, dat was de stempel die Vance, de Republikeinse vicepresidentskandidaat, de voorbije weken door Democraten op zijn voorhoofd gedrukt kreeg. De aanleiding: zijn ‘vreemde’ visie op gezin en politiek. Donald Trumps running mate is van oordeel dat een gemeenschap floreert wanneer haar leden volwassen worden en kinderen krijgen. En dat volwassenen die een ouderlijke verantwoordelijkheid opnemen door de band genomen geschikter zijn om een leidende rol op te nemen in hun gemeenschap.

Misschien bent u het ermee eens, misschien niet. Maar in een land als de Verenigde Staten, waar het gezinsleven nog altijd centraal staat, is dit standpunt bezwaarlijk ‘raar’. Wel raar — en onfortuinlijk — was de manier waarop Vance dit standpunt in 2021, tijdens een passage bij Tucker Carlson, verwoordde. Volgens Vance konden de problemen van het land verklaard worden door de dominantie van ‘childless cat ladies’ in staat, media en academie.

Grote groep

Vrouwen die nooit huwden zijn een grote groep in de Verenigde Staten: zo’n 42 miljoen man (vrouw) sterk. Dat is 17% van het Amerikaanse electoraat. Een groep die ook nooit zo groot was. Het aantal nooit getrouwde vrouwen steeg tussen 1950 en 2022 van ongeveer 20% tot meer dan 30%. Het percentage getrouwde vrouwen daalde tijdens diezelfde periode van bijna 70% tot minder dan 50%. Ook het aandeel getrouwde huishoudens zonder kinderen daalde van 37% in 1976 tot 21% vandaag.

Wanneer Vance zich neerbuigend uitlaat over childless cat ladies, heeft hij het niet over alle alleenstaande, kinderloze vrouwen. Zo spreekt hij, uiteraard, niet over vrouwen die geen kinderen kúnnen krijgen. In de politieke retorica heeft de childless cat lady een bijzondere connotatie: een vrouw, vaak van middelbare leeftijd, die uit eigen keuze niet huwde en geen kinderen kreeg, dit ter bevordering van een carrière en/of uit weerzin voor een ‘traditioneel’ gezinsleven. Een verfijning die belangrijk is, maar door de gevestigde media bewust genegeerd wordt.

Huwelijkskloof

De uithaal van Vance, die op dat moment kandideerde voor een senaatszetel in Ohio, komt niet uit het niets. Ongehuwde vrouwen zijn immers niet de vriend van de Republikeinse Partij.

In Europese media wordt de Republikeinse Partij van Donald Trump geregeld voorgesteld als een ‘mannenpartij’. Niet juist, of toch zeer misleidend. De genderkloof bestaat, maar wordt in belangrijke mate gestuurd door één variabele: het huwelijk. In 2022 kozen gehuwde mannen én vrouwen voor de Grand Old Party met resp. 59 en 56 percent. Vergelijkbaar, dus. Een kleine meerderheid van ongehuwde mannen (52%) koos tevens Republikeins. Van de ongehuwde vrouwen koos evenwel 68% voor een Democratische kandidaat. Het Republikeins overwicht onder gehuwden werd (nagenoeg) uitgewist door single ladies.

De claim dat vrouwen Democratisch en mannen Republikeins stemmen, is dus niet correct. De claim dat alleenstaande vrouwen Democratisch stemmen, is dat wel. De genderkloof is een huwelijkskloof.

Bewustzijn

Naarmate hun aantal groeit, ontwikkelen alleenstaande vrouwen een soort groepsbewustzijn. En dan vooral de jongere onder hen. Uit een onderzoek van het American Enterprise Institute blijkt dat getrouwde mannen én vrouwen veel vaker dan ongetrouwde vrouwen vinden dat vrouwen goed of gelijk behandeld worden. Bijna twee derde van vrouwen onder de 30 ziet wat er met ándere vrouwen gebeurt als cruciaal voor hun eigen leven. Boven de 50 is deze mentaliteit terug te vinden bij minder dan de helft van vrouwen.

Kamala Harris, de Democratische presidentskandidaat, zet hard in op de single, childless (cat) ladies. Zij moeten haar in november met grote, zéér grote, marges naar het Witte Huis sturen. Dat verklaart waarom zij blijft hameren op één drie jaar oude uitspraak van JD Vance. Maar het verklaart ook iets anders, iets belangrijkers.

Joe Bidens vicepresident zet ongemeen hard in op abortus als federaal campagnethema. Ze geeft elke deelstatelijke wet die abortus beperkt een ‘Trump Abortus Ban’. Dat Trump niets te maken heeft met deze regionale wetgeving en zelf een bijzonder gematigde — voor heel wat conservatieven té gematigde — toon aanslaat, is van geen belang. Abortus is een thema dat belangrijk is voor jongere, alleenstaande vrouwen die zich (nog) niet klaar voelen voor een kind. Hoe liberaler de wet, hoe beter. En dus wordt abortus een speerpunt van Kamala Harris. Abortus én de rariteiten van JD Vance.

alleenstaande vrouwen

Alleenstaande vrouwen voor Kamala