De coronacrisis toont ons dat we veel tijd en energie verliezen, en dus ook veel geld, door de versnippering van bevoegdheden. Veel partijen beginnen te beseffen dat er dringend werk moet gemaakt worden van meer homogene bevoegdheden. Sommigen nemen dan het woord herfederaliseren in de mond. Vlaams Belang doet dat zeker niet. Zij blijven resoluut voor Vlaamse onafhankelijkheid gaan. Aangezien er echter nu in het parlement geen regeringsmeerderheid is, wil het Vlaams Belang ieder voorstel apart op zijn merites beoordelen.

‘Constructief opstellen’

De problemen in de coronacrisis hebben aangetoond dat herfederaliseren niet zal werken. ‘Het was vroeger Belgisch en het werkte niet’, merkt Barbara Pas, fractieleidster voor Vlaams Belang in de Kamer, fijntjes op. Zorg zit best zo dicht mogelijk bij de mensen. ‘Federaal had bijvoorbeeld te weinig testen en daardoor kon men niet een deugdelijke aanpak voor de woonzorgcentra op Vlaams niveau voorstellen’, zegt Pas. Vlaams Belang blijft dus hameren op het subsidiariteitsbeginsel. Beslissingen moeten genomen worden op het meest geschikte niveau zo dicht mogelijk bij de mensen.

‘Minister Geens stelde onlangs nog voor om de gezondheidszorg volledig te regionaliseren. Uiteraard gaan wij zulk voorstel dan steunen’, legt Pas uit. De vorige staatsmisvormingen hebben volgens haar tot een onnodige versnippering geleid, hoewel de vijf resoluties van 1999 al opriepen om van gezondheidszorg een volledig regionale bevoegdheid te maken. ‘Dus stellen wij ons constructief op om mee te werken aan ieder voorstel dat hiervoor zorgt’, aldus Pas.

‘Wij bekijken ieder voorstel op zijn inhoud. Als grootste fractie zitten wij vaak op de wip. Het hangt vaak af van onze stemmen of een voorstel het haalt.’ Daarom is het Vlaams Belang niet zomaar voor eender welke volgende staatshervorming. Dat leidde in het verleden net vaak tot verdere versnippering waarvoor op de koop toe een zware financiële en politieke prijs moest betaald worden. ‘Altijd hetzelfde recept gebruiken en hopen op een ander resultaat, is de definitie van waanzin.’ De stap-voor-stap strategieën in Belgische context qua staatshervormingen werken niet. Vlaams Belang zal wel dus meewerken aan voorstellen die enkel in de richting van meer Vlaamse autonomie gaan. ‘Wat al gedeeltelijk op Vlaams niveau zit, moet versterkt worden door de restbevoegdheden naar Vlaams niveau overdragen,’ zegt Pas.

Artikel 195

Vlaams Belang heeft al voorstellen ingediend. Bijvoorbeeld tot splitsing van de sociale zekerheid waar geen grondwetswijziging voor nodig is, enkel een wet met bijzondere meerderheid. ‘Wij hebben ook al voorgesteld om de artikelen van de grondwet tot herziening vatbaar te verklaren, of toch tenminste artikel 195. Zo heeft het volgend parlement de handen vrij om grondige en nodige hervormingen door te voeren’, vult Pas aan. Als dat zou goedgekeurd worden, dan kan men in het najaar verkiezingen houden met een duidelijk doel. Dan zou een nieuwe regering onmiddellijk kunnen starten met gesprekken tussen de gemeenschappen met als doel zoveel mogelijk bevoegdheden verder te regionaliseren. Vlaams Belang reeds een lijst klaar van hoe men er moet aan beginnen. In afwachting daarvan kan men al defederaliseren door te werken met gewestelijke ministeriële comité’s.

De nieuwe regering kan dan meteen ook relancemaatregelen nemen. ‘Men mag de mensen dan niet zoals Michel I gaan wijsmaken dat men economisch orde op zaken kan gaan stellen zonder communautaire wijzingen. Vlaanderen en Wallonië hebben dan nood aan hefbomen die ze zelf in handen kunnen nemen’, vindt Pas. De volledige en volwaardige fiscale bevoegdheden horen daar ook bij. Men moet verantwoordelijk zijn voor de eigen inkomsten en uitgaven.

‘Ik zie niet in hoe men uit de huidige regeringsvormingcrisis zal geraken zonder verkiezingen’, vult Pas nog aan. Het zal anders verder aanmodderen zijn, wat een groot tijdsverlies voor Vlaanderen betekent. ‘Enkel voor MR betekent dat winst’, zegt Pas.

Beluister ook onze andere podcasts:

artikel 195

Barbara Pas: ‘Aanmodderen is enkel winst voor MR’