Brugge is de derde stad van Vlaanderen. Met bloeiende deelgemeenten, een groeiende haven en een historische binnenstad die door Unesco als werelderfgoed is erkend. De Bruggeling is dan ook fier op zijn stad. In de meest recente stadsmonitor geeft 85 procent van de Bruggelingen dat aan. De hoogste score van alle centrumsteden.

Sinds enkele jaren merken we evenwel ook dat onze burgers minder positief staan tegenover het toerisme. Ze vinden het in bepaalde stadsdelen te druk, de toerist zorgt voor verkeers- en parkeerproblemen, zet druk op de leefbaarheid van de stad. Er wordt opgeroepen om de ‘de toerist’ te belasten en te ontraden naar Brugge te komen.

Maar wie is de toerist?

Jaarlijks bezoeken zo’n 8,2 miljoen toeristen onze stad. Die komen niet allemaal uit het buitenland: 4,4 miljoen zijn landgenoten. Meer nog: ruim 1 miljoen zijn inwoners uit de omliggende gemeenten die hier komen winkelen, van cultuur genieten… Ook de meer dan 60.000 bezoekers van de Warmste Week horen hierbij.

Van de 8,2 miljoen toeristen blijven er 1,8 miljoen toeristen ook één of meerdere nachten slapen (verblijfstoeristen). Zij besteden zo’n 150 euro per nacht in Brugge. Een dagtoerist betaalt gemiddeld 37 euro.

Een goede lezer verstaat in welke richting dit gaat: het toerisme zorgt (ook) voor welvaart en, met 7.000 jobs, werkgelegenheid in Brugge. Met jaarlijks: 6,7 miljoen euro inkomsten uit de musea, 6,2 miljoen euro uit de verblijfsbelasting, 3,8 miljoen euro ontvangsten van de bootjes op de Brugse reitjes… Dat zijn inkomsten die de stad gebruikt om terug te investeren in de binnenstad én de deelgemeenten.

Maar dat er een spanningsveld is met een deel van de bewoners staat buiten kijf. Want ook in de historische binnenstad is het lang niet overal even druk. Nee, het toerisme is geconcentreerd in de zogenaamde ‘gouden driehoek’, binnen de eerste omwallingen. In veel wijken van de historische binnenstad zie je zelden een toerist. Het is dan ook begrijpelijk dat het in deze driehoek soms als té druk ervaren wordt.

Cruisetoeristen

‘Maar kan je dan niet de cruisetoeristen weren uit de stad?’ is een vraag die soms gesteld wordt. Om dit even in perspectief te plaatsen: er zijn (slechts) 311.000 cruisetoeristen op jaarbasis van de 8,2 miljoen toeristen. Maar ze komen in grote zichtbare groepen, meestal op dezelfde tijdstippen en hebben dan ook een grote impact.

De stad moet in gesprek gaan met cruisesector én de autocarreizen om hun bezoeken meer te spreiden. Ze moet ook maatregelen opleggen zodat toeristen het dagelijkse stadsleven met respect benaderen. Versta: niét met een groep een klein straatje blokkeren. Versta: de voetpaden gebruiken en niet blind oversteken… Dit zal een mentaliteitswijziging vragen van alle actoren die in de cruisesector en de autocarreizen betrokken zijn.

Een andere terugkerende kritiek gaat over de auto’s van buitenlandse bezoekers die willens nillens de autoluwe binnenstad binnenrijden. Ze nemen daarbij parkeerplaatsen in van de bewoners die met hun bewonerskaart recht hebben om voor hun woning te parkeren. Daarbij veroorzaken ze veel nodeloos zoekverkeer: de toerist rijdt er rond en hoopt een plaatsje te vinden. En opnieuw: ook deze buitenlandse toeristen zijn zeer herkenbaar… aan hun nummerplaat.

Omgooien

We moeten ons parkeerbeleid in de binnenstad dan ook resoluut omgooien. Alle bovengrondse parkeerplaatsen (±5.000) zullen we alleen vrijhouden voor bewoners en vergunninghouders, dat zijn de bezoekers van de bewoners. Maar ook voor werknemers in de binnenstad. Ook handelaars (kappers, horecazaken, vrije beroepers) kunnen vouchers aankopen voor hun cliënteel aan dezelfde prijs als de bewoners. Daarbij wordt het onmogelijk voor de toeristen of zij die een daguitstap maken om in de binnenstad nog bovengronds te parkeren. Zij moeten in eerste instantie in de grote parkings aan het station of ’t Zand parkeren.

Toerisme in Brugge, dat is aantrekken en afstoten. En voer voor verschillende inzichten, meningen en opinies. Eén van de 7.000 werknemers in de toeristische sector kijkt anders naar het toerisme dan de bewoner die met z’n fiets door de drukke Katelijnestraat wil rijden.

Om deze reden gaan we graag in op het recente aanbod van de KU Leuven. Zij willen, en dit wetenschappelijk en formeel onderbouwd, een breed toerismedebat mee helpen organiseren, via een multiple stakeholder-benadering. Vanuit hun onderzoekseenheid aan de KU Leuven hebben ze daar expertise en ervaring mee. Dit kan leiden naar een nieuw toerismebeleid, met respect en wederzijds begrip voor de bewoners, de werknemers én de bezoekers.

autocarreizen

De Bruggeling en het toerisme, een verhaal van aantrekken en afstoten