Op 9 september vond in het Kremlin alweer voor de vijfde keer dit jaar een ontmoeting plaats tussen Aleksandr Loekasjenko en Vladimir Poetin. Zij ondertekenden alle 28 punten over de vereniging van beide staten. Volgens het regeringstrouwe Russische persbureau RIA Novosti lag daarbij het accent op de harmonisatie van de wetgeving op economisch gebied. Ook benadrukte het persbureau het gelijktrekken van de voorwaarden voor economische activiteiten in beide landen en de vorming en uitvoering van een gemeenschappelijk industrie- en landbouwbeleid.

Gelijkwaardig samensmelten

Voorafgaand aan de ontmoeting sprak Loekasjenko op zijn gebruikelijke manier: ‘Ik denk dat we het goed gaan doen. We hebben nu waarschijnlijk minder werk dan tijdens onze vorige bijeenkomsten. Eerdere besprekingen duurden wel vijf tot acht uur, omdat we als bulldozers de weg vrij moesten maken voor regering en deskundigen.’ Na afloop van de ontmoeting verklaarde Vladimir Poetin dat Moskou en Minsk een gezamenlijk parlement kunnen gaan vormen. ‘Eerst moet er echter nog een economische basis en fundament voor verdere politieke ontwikkelingen worden gelegd. We zijn nog niet aan deze vraag toegekomen. Hier moeten we nog naartoe groeien’, aldus de Russische president.

De Wit-Russische staatskrant Belta citeerde de woorden van de omstreden Wit-Russische dictator na afloop van de ontmoeting: ‘Alles gebeurt onder gelijkwaardige condities. Dit is iets waar verschillende vertegenwoordigers van Wit-Rusland, onder wie ikzelf als president, al vele jaren op hameren. Dit is het fundament der fundamenten. Wij zijn nu volwaardige partners.’ En verder: ‘De idee achter integratie tussen Wit-Rusland en Rusland stoelt op gelijke rechten: een coöperatie die in het voordeel van beide landen is’, aldus de geschiedenisleraar Loekasjenko, wiens geestelijke gezondheid volgens een psychiatrisch rapport uit 2001 danige schade heeft opgelopen. Uiteraard verleende het Kremlin een nieuw krediet van 630 miljoen dollar en kwamen de leiders overeen de gasprijs in 2022 niet te verhogen.

Rusland bezet Wit-Rusland

De meest tragische overeenkomst betrof ‘de vorming van een verenigd defensiegebied voor Rusland en Wit-Rusland’. Dit betekent een feitelijke bezetting van de voormalige Sovjetrepubliek door Rusland. Loekasjenko en Poetin bespraken de totstandbrenging van de gemeenschappelijke defensieruimte en de veiligheid aan de buitengrenzen. Hierbij inbegrepen zijn komende gezamenlijke manoeuvres in het kader van ‘Zapad-2021’ (het Westen-2021).

Poetin: ‘Deze oefeningen zijn niet gericht tegen wie dan ook, maar ze zijn logisch op een moment dat andere organisaties, zoals de NAVO, actief hun militaire aanwezigheid opbouwen aan de grenzen van de Europese Unie, direct aan die met de Collectieve Veiligheidsverdragsorganisatie CVVO (militair bondgenootschap van Rusland, Armenië, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan en Wit-Rusland, nvda).’

Russische steun voor Wit-Russische onderdrukking

Anna Krasoelina, woordvoerder van Svetlana Tichanovskaja, onafhankelijke presidentskandidate en oppositieleider in verbanning, zegt over de overeenkomsten tussen Poetin en Loekasjenko het volgende: ‘Loekasjenko is niet de rechtmatige leider van Wit-Rusland. Hij is een usurpator. Hij verloor de verkiezingen, maar heeft de macht gegrepen en houdt die met geweld in handen. Hij heeft het recht niet om verdragen te ondertekenen. Wij waarschuwen iedereen die iets met hem probeert te bespreken: deze verdragen zijn de inkt waarmee ze zijn ondertekend niet waard.’

Krasoelina vervolgt: ‘Door een onmenselijk, onwettig regime te steunen, verliest de Russische regering Wit-Rusland. De Wit-Russen zullen het Russische leiderschap nooit vergeven dat het zijn steun heeft gegeven aan wetteloosheid, foltering en geweld tegen vreedzame mensen die eerbiediging van hun rechten eisen. De Wit-Russen zullen hoe dan ook niet opgeven. Wij zullen opkomen voor onze onafhankelijkheid. De tijd van keizerrijken is voorbij. Wit-Rusland is een soeverein land dat met recht zijn plaats zal innemen in de familie van Europese naties.’

Meer onderdrukking

Ondertussen draait de usurpator de duimschroeven verder aan. Op 6 september veroordeelde de rechtbank in Minsk Maria Kolesnikova, een van de voornaamste oppositieleiders, tot een kampstraf van elf jaar. Ze zou zich schuldig hebben gemaakt aan het ‘oproepen tot acties tegen de nationale veiligheid, samenzwering voor een staatsgreep en oprichting van een extremistische groepering’. De 39-jarige ontpopte zich als aanvoerder van de volksprotesten na de gefalsificeerde presidentsverkiezingen. Deze muzikante, die lange tijd in Duitsland woonde en werkte, ondersteunde de niet toegelaten kandidaat Viktor Babariko die in juni 2020 werd gearresteerd. Hierna stapte ze over naar de verkiezingsstaf van Svetlana Tichanovskaja.

Op 7 september 2020 ontvoerden gemaskerden in burger Maria Kolesnikova. Een dag later bleek dat ze, tijdens een poging tot deportatie naar Oekraïne, haar paspoort aan de grens had verscheurd. De autoriteiten bleef niet anders over dan haar terug te brengen naar de Wit-Russische hoofdstad waar de autoriteiten haar opnieuw interneerden. Door haar actie aan de grens kreeg ze een heldenstatus onder de Wit-Russen en sympathisanten wereldwijd. Net als de overgrote meerderheid van de politieke gevangenen weigerde Kolesnikova Loekasjenko om amnestie te vragen. Samenwerking met de gevangenisadministratie wees ze eveneens resoluut van de hand.

Processen in moeilijke tijd

Haar vader, Aleksandr Kolesnikov, was tijdens haar proces aanwezig in de rechtszaal. Hij zei na afloop: ‘Ik ben dankbaar voor de steun die ik elke dag voel. Ik zie uit naar de tijd dat onze kinderen vrij zullen zijn en dat ik allen, die hen in deze moeilijke tijd steunen, met een vaderlijke buiging kan bedanken.’

In hetzelfde proces veroordeelde de rechtbank de 40-jarige jurist Maxim Znak tot tien jaar gevangenis. Hij was eveneens voormalig medewerker van de verkiezingsstaf van Viktor Babariko.

belta.by

De ‘verenigde staten’ van Wit-Rusland en Rusland