In een TikTok-filmpje vraagt een amateurinterviewer aan een allochtone jongen: ‘Wat zou je doen als je de koning van België voor één dag wordt?’ Daarop antwoordt de allochtone jongen: ‘Homo’s en lesbies weg man!’ Even later verduidelijkt de jongeman zijn standpunt: ‘Homo’s en die shit weg…’ De jonge allochtoon tracht zijn stelling theologisch te duiden: ‘God heeft Adam en Eva gemaakt, ni Adam en Bram.’ De interviewer – ingelijfd in het politiek correcte denken – lacht deze boude uitspraak weg.

Over de inhoud van de boodschap en het schabouwelijk Nederlands kunnen we een aardige boom opzetten, maar eerst de politieke kant van dit incident. Deze uitwas is een schoolvoorbeeld van online hate speech, het online aanzetten tot haat met als doel een persoon of een groep aan te vallen op basis van ras, religie, etnische afkomst, seksuele geaardheid, handicap of geslacht. Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne heeft als een beleidsprioriteit online haatspraak efficiënter te vervolgen.

De haatspraak van Q

N-VA-medewerkster Caroline De Bruyn deelde het filmpje op Twitter met de uitdrukkelijke wens dat de minister van Justitie deze haatspraak zal aanpakken. ‘Leg gerust klacht neer’, tweet de minister. ‘Als het valt onder ‘aanzetten tot haat en geweld’, dan kan er vervolgd worden.’ Daarop slaat hij onder de gordel: ‘PS: dacht dat N-VA geen probleem heeft met aanzetten tot haat? Of zijn jullie opnieuw van mening veranderd?’

Dat een minister van Justitie zich verlaagt tot dergelijke uitspraken zonder dat er zich een rimpeling op het water voordoet, is veelbetekenend. Maar de sneer van minister Q verraadt ook een politieke agenda. De welig tierende homohaat onder allochtonen is blijkbaar van ondergeschikt belang. De minister van Justitie maakt zich op voor de strijd tegen een veel marginaler fenomeen: het racisme en het seksisme. Op een parlementaire vraag van Ecolo-parlementslid Simon Moutquin, antwoordde hij: ‘De gemeenschappelijke database telt deze maand 28 rechts-extremisten die beschouwd worden als haatpropagandisten en 21 individuen die beschouwd worden als mogelijk gewelddadige extremisten… Die cijfers stijgen constant.’ Dergelijke fenomenen zijn uiteraard verwerpelijk en moeten worden aangepakt, maar we kunnen toch moeilijk spreken van een verontrustend fenomeen.

Onderzoek moslimwereld

Anders is het gesteld in de Europese moslimwereld. Een aantal jaren geleden zorgde het onderzoek van Ruud Koopmans, hoofd van de cel migratie bij het Berlijnse Centrum voor Sociale Wetenschap (WZB), voor enige beroering. Uit een bevraging van 9000 moslims en christenen in verschillende Europese landen bleek dat ruim de helft van de Belgische moslims fundamentalist is en groot wantrouwen heeft voor Joden en homo’s. Uit zijn onderzoek blijkt dat Belgische moslims bij de meest fundamentalistische en xenofobe van de zes Europese landen horen. Enkel Oostenrijk scoort hoger.

49 extreemrechtse malloten verontrusten de minister, maar de zorgwekkende toename van fundamentalistische haatspraak is blijkbaar van ondergeschikt belang. Nochtans kost het een kleine moeite om als minister van Justitie even te gaan grasduinen in tal van moslimboetieks in de Brusselse straten en op de sociale media, waar de haatspraak voor het grijpen ligt. Je kan er nog heel wat andere zaken vinden. Zo haalde Amédy Coulibaly – die zes jaar geleden in een Parijse winkel Joden vermoordde – zijn wapens uit Sint-Jans-Molenbeek. Zorgwekkend. Niet?

De professionele kameleon

Nu de Open Vld in alliantie is gegaan met de belgicistische en gauchistische krachten in dit land heeft minister Q (en zijn partij) zijn politieke agenda grondig herschikt. Willen hij en zijn partij op federaal niveau meetellen dan behoort het bashen van de N-VA tot de topprioriteit. Daarmee schakelt hij zich actief achter een neo-belgicistische recuperatiepolitiek, met als een van de weinige agendapunten: de decentrale krachten in de politiek beschadigen.

Minister Q is een professionele kameleon die zijn politieke kleur aanpast aan de meestbiedende. Voor hij naar de Open Vld kwam, was hij lid van de witte comités als gevolg van de Witte Mars in 1996. Q was toen lid van Amada (Alle Macht aan de Arbeiders), de voorloper van de Partij van de Arbeid (PVDA). Daarna werd hij woordvoerder van de links-unitaire vereniging TriAngel. Van Quickenborne had er absoluut geen probleem mee om terzelfdertijd lid te zijn van de liberale studentenvereniging (LVSV) en van het KVHV.

Jointje roken

Vanuit zijn veelkleurige politieke achtergrond was het maar een klein stapje naar ID21, het privéprojectje van Bert Anciaux binnen de schoot van de Volksunie. In 1999 raakte hij als senator voor de VU verkozen. Senator Q had de ambitie om in de Senaat een jointje te roken. Na het uiteenspatten van VU & ID21 maakte Van Quickenborne de overstap naar de VLD, waar hij heel close werd met Jean-Marie Dedecker. Kameleon Q transformeerde van donkerrood naar donkerblauw. Hij werd fan van de Amerikaanse president George W. Bush. Nadat Dedecker noodgedwongen het liberale schip moest verlaten, knipte Q zonder problemen de band met zijn donkerblauwe kameraad door.

Dat legde hem geen windeieren. Q begon aan een steile politieke carrière. In 2003 werd hij staatssecretaris van Administratieve Vereenvoudiging in de regering-Verhofstadt II. De electorale neergang van de Vlaamse liberalen vormde voor Van Quickenborne geen hinderpaal om verschillende keren minister te worden. Ondanks zijn vrijage met voorzitter Bart De Wever om een federale regering met Vlaamse meerderheid op de been te brengen, schopte hij het ook nu tot minister van Justitie.

Gemis aan eerlijkheid en geloofwaardigheid

Minister Q vormt geen uitzondering binnen zijn partij. Integendeel. Hij personaliseert zowat het totaal gebrek aan geloofwaardigheid van de partij. Jan Callebaut en Ivan De Vadder leggen in Het DNA van Vlaanderen de vinger in de wonde: ‘Het probleem voor de Open Vld is dat de Vlaming de partij helemaal niet meer geloofwaardig vindt, waar de partij de laagste score behaalt van alle Vlaamse partijen. Maar het grootste probleem voor de Open Vld is misschien wel dat de Vlaming die partij het minste associeert met eerlijkheid…’

De Vlaamse liberalen lijken hun lesje niet te hebben begrepen. In haar boek Machiavelli’s lef toont Tinneke Beeckman aan dat Machiavelli’s werk een antwoord was op een diepe politieke én morele crisis. ‘Een elite regeert de wereld, maar ze heeft weinig tot geen moreel leiderschap. De vraag naar deugdzaam handelen is acuut in tijden van crises.’ Minister Q vormt zeker een onderdeel van de crisis, eerder dan van de oplossing.

Berlijnse Centrum voor Sociale Wetenschap (WZB)

Minister Q versterkt ongeloofwaardigheid van Open Vld