De auto blijft in Brussel het populairste vervoersmiddel voor verplaatsingen die niet op loopafstand liggen. Dat blijkt uit nieuwe statistieken van Brussel Mobiliteit. Nochtans was de conclusie van het onderzoek: ‘De Brusselaars rijden minder met de auto, maar verplaatsen zich meer te voet of met de fiets’. Wishful thinking, zo blijkt.

Dagelijks maken de inwoners van de hoofdstad 3,3 miljoen verplaatsingen, goed voor 25 miljoen afgelegde kilometers. Brussel Mobiliteit stelde vast dat sinds de vorige grootschalige enquête ‘stappen’ (wandelen dus) de meest gebruikte vervoerswijze van de Brusselaars werd. Het verschil is klein: 36% nu tegenover 32% in 2010.

Wat Brussel Mobiliteit vooral in de verf wil zetten is de daling van het aandeel van de auto. Dat aandeel zakte van 38% naar 27%. Dus van nummer één gezakt naar nummer twee. Het gebruik van de fiets steeg van 3% naar 9%. Brussel Mobiliteit voerde in samenwerking met het Departement Mobiliteit en Openbare Werken van het Vlaams Gewest die studie zelf uit tussen het najaar van 2021 en het najaar van 2022.

De ‘representatieve steekproef’ werd bij 2.685 burgers uitgevoerd, willekeurig geselecteerd uit het rijksregister. Brussel Mobiliteit bevroeg de deelnemers over hun mobiliteitsgewoonten. In tegenstelling tot metingen aan de hand van gsm-gegevens of aan de hand van sensoren of camera’s gaat het dus om verklaringen. Wat meteen ook het klassieke enquête-probleem van wenselijke antwoorden meebrengt. Hoeveel mensen schamen zich voor het gebruik van de auto voor zeer korte boodschappen?

De conclusies zijn dat de gemiddelde Brusselaar vanaf 6 jaar 2,9 verplaatsingen per dag maakt. ‘Minderjarigen en 65-plussers maken minder verplaatsingen, terwijl de leeftijdsgroep 35-44 jaar de meeste verplaatsingen maakt’, aldus de mededeling. Die grote groep inwoners van 35-44 jaar doet 3,8 verplaatsingen per dag.

Opmerkelijk is dat op een gemiddelde dag een vijfde of dus 20% van de Brusselaars geen enkele verplaatsing maakt. Hetzelfde aantal verplaatst zich vijf keer of meer per dag. Uit al die verklaringen berekende Brussel Mobiliteit dat de Brusselaars 3,3 miljoen verplaatsingen maken, goed voor 25 miljoen afgelegde kilometers.

Ondanks alle circulatieplannen, duurdere parkeertarieven, parkeerproblemen, de lage emissiezone en andere pestmaatregelen voor automobilisten is de auto naast wandelen nog altijd nummer twee, goed voor 27% van alle verplaatsingen. Best opmerkelijk als men rekening houdt met de vele voetverplaatsingen naar de bakker, de nachtwinkel, de krantenwinkel enzovoort.

Openbaar vervoer

Het openbaar vervoer boert achteruit van 24% aandeel in 2010 naar 22%. Ondanks immense investeringen in bus, tram en metro is dat geen bemoedigend beeld. De trein is helemaal een afknapper met amper 2% aandeel. Wetende dat Brussel veel meer treinstations heeft dan eender welke andere Belgische stad en er ook een soort treinnetwerk is dat zich leent voor lokale verplaatsingen.

Het aandeel van de fiets is het enige lichtpuntje voor Brussel Mobiliteit wanneer de statistische cijfers gekoppeld worden aan het gevoerde beleid. Deelfietsen vallen allemaal onder de 9% van het fiets-aandeel. Het aandeel van de elektrische step bedraagt trouwens amper 1%, zowel met eigen step als met deelstep. Ook de andere vervoerswijzen zoals bestelwagen, motorfiets of taxi halen de 1% niet.

Brussel Mobiliteit wou graag weten waarom de Brusselaars zich verplaatsen. Het hilarische topantwoord? ‘Om naar huis gaan’. In 38,8% van de gevallen verplaatst de Brusselaar zich dus om naar huis te gaan. In 15,2% van de gevallen winkelt de Brusselaar. Werk- en beroepsverplaatsingen zijn slechts goed voor 10,5% van de verplaatsingen. Dat is een pak minder dan in 2010. Toen waren werkverplaatsingen goed voor 14% van de verplaatsingen.

Markant is ook dat 46% van de Brusselse huishoudens een auto bezit. In vergelijking met de rest van het land is dat weinig. Het nationale gemiddelde per huishouden bedraagt volgens Stabel 1,06 auto’s. Bijna de helft van de huishoudens bezit minstens één fiets (47%) en een tiende (11%) bezit zelfs een elektrische fiets.

De gemiddelde verplaatsing van de Brusselaar is 7,7 kilometer. Binnen het eigen Brussels Gewest is zelfs maar 3,3 kilometer. Omdat in bijna de helft van de gevallen (45%) de afstand minder dan 2 kilometer is, gaat de Brusselaar in dat geval ook meestal te voet.

Opmerkelijk is dat het onderzoek uitwijst dat de bus, tram en metro door de lange reistijd alleen voor langere verplaatsingen gekozen worden.

Brussel Mobiliteit

Ondanks pestbeleid is de auto na stappen het populairste vervoersmiddel in Brussel