Een voorstel van resolutie van de N-VA-fractie in het Brussels parlement om privé-bureaus in te schakelen die controleren of een sociale huurder buitenlandse eigendommen heeft, is door de Brusselse regeringsmeerderheid verworpen. Vooral het gebruik van privédetectives gaat voor velen te ver. N-VA refereert naar Vlaanderen, waar het systeem al bestaat.

Brussels parlementslid Mathias Vanden Borre wil al geruime tijd met zijn fractiecollega’s een resolutie laten aannemen om de controles op buitenlandse eigendommen op te voeren. Openbare huisvestingsmaatschappijen verbieden de verhuur van een sociale woning wanneer een huurder eigendom heeft. Alleen: als het om een eigendom in het buitenland gaat, valt zoiets moeilijk te controleren. Niet in de Europese Unie. Al zeker niet daarbuiten.

Daarom beroept Vanden Borre zich op Vlaams minister van wonen Matthias Diependaele (van dezelfde partij, red.). In Vlaanderen kunnen huisvestingsmaatschappijen een beroep doen op privé-onderzoeksbureaus om dit onderzoek in het buitenland te voeren. Volgens Vanden Borre levert dit resultaten op.

Twaalf jaar wachten op sociale woning

‘In Vlaanderen is 30% van de huisvestingsmaatschappijen al met het systeem aan de slag. 90% heeft zich ook principieel akkoord verklaard om dat in de toekomst te doen. Er werden nu al 421 vermoedens van sociale fraude onderzocht. In maar liefst 45% van de onderzochte gevallen werd er effectief fraude vastgesteld en bezat de persoon een woning in het buitenland. Op die manier komen er binnenkort 190 woningen vrij, die dan kunnen worden toegewezen aan gezinnen die wel recht hebben op een woning,’ zo verklaarde Vanden Borre in de plenaire vergadering van het Brussels parlement, afgelopen vrijdag.

Voor de Brusselse N-VA is de situatie in Brussel precair. Een soortgelijk systeem als in Vlaanderen is zeker nodig. Al zal alleen de hulp van privé-bureaus niet volstaan, meent Vanden Borre. ‘40% van de Brusselaars loopt risico om in de armoede te belanden. De wooncrisis is een van de gevolgen van die armoede. Uit cijfers van bevoegd Brussels staatssecretaris Nawal Ben Hamou (PS) blijkt dat 51.000 gezinnen op de wachtlijst voor een sociale woning staan. Dat komt neer op maar liefst 10% van de Brusselse gezinnen. Gemiddeld moeten gezinnen twaalf jaar wachten op een sociale woning. De regering beloofde bij haar aantreden om 15.000 gezinnen te helpen aan een huurtoelage. Vandaag stel ik vast dat die er nog steeds niet is.’

MR onthoudt zich

Het is weinig verrassend dat een meerderheid van de overige politieke fracties niet akkoord gingen met de N-VA. De MR wilde zich wel onthouden, daar waar de overige fracties de resolutie manifest verworpen. ‘De N-VA wil een beroep doen op privédetectives, waarvan we de onderzoeksmethodes niet kennen. Dat kunnen we niet zomaar aanvaarden in een democratie,’ meent parlementslid Alexia Bertrand van de Franstalige liberalen, die in Brussel in de oppositie zitten.

De grootste tegenstanders waren Ecolo en PTB-PVDA. ‘De Ecolo-groep betwist de bevindingen uit Vlaanderen niet en is zich bewust van de behoefte aan woningen. Het voorstel van de N-VA lijkt echter te suggereren dat fraude bij sociale huisvesting een grootschalig fenomeen is. De inzet van privédetectives lijkt ons onevenredig met de kosten en de onzekerheden rond de procedures die privé-bureaus hanteren,’ zegt Ecolo-parlementslid Pierre-Yves Lux.

‘Hoe anders dan op basis van huidskleur zullen zulke bureaus onderzoek voeren? Het voorstel van de N-VA viseert een deel van de allochtone bevolking of van buitenlandse afkomst. Deze methodes zijn willekeurig en onethisch.’

‘N-VA treft lagere klassen’

De PVDA ziet in de resolutie vooral een aanval op de armen. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Vanden Borre in zijn betoog wel een sneer richting de radicaal-linkse partij had gegeven door te zeggen dat van de PVDA verwacht kan worden dat ze de armen willen helpen, maar dat deze partij dat niet doet wanneer ze rijken met buitenlandse eigendommen niet wil viseren. De PVDA had al eerder felle kritiek geuit op de resolutie toen die in de commissie huisvesting werd besproken.

‘Jullie stigmatiseren liever bepaalde gemeenschappen door altijd hetzelfde voorbeeld te geven: de sociale huurder die een woning in Marokko bezit. Verder wil de N-VA een beroep doen op privédetectives. Serieus? De privésector zal niets doen om de huisvestingscrisis in Brussel op te lossen en zal ook niet voor meer sociale woningen zorgen. Voor de PTB is het gewoon duidelijk dat er meer sociale huisvesting nodig is. Er moeten meer middelen worden geïnvesteerd in de strijd tegen speculatie met onroerend goed. Daar valt het geld te halen, meneer Vanden Borre,’ zo zegt PVDA parlementslid Petya Obolensky. ‘De N-VA treft systematisch de lagere klassen.’

VB stemt mee

‘Dat is de zaken op z’n kop zetten,’ zo besluit Mathias Vanden Borre. Het is net de bedoeling om mensen die al gemiddeld twaalf jaar op een wachtlijst staan, aan een sociale woning te helpen. Ik hoop dat ik mijn punt heb gemaakt. In Vlaanderen zijn er op deze manier bijna 200 woningen vrijgekomen. Eerlijk gezegd begrijp ik het argument van de MR niet zo goed. Het is verrassend dat uitgerekend de liberale fractie geen vertrouwen in een privépartner heeft.’

Waarop de resolutie met een grote meerderheid werd verworpen. Alleen Vlaams Belang steunde de motie mee.

buitenlands eigendom

Mathias Vanden Borre: ‘Waarom verzet MR zich tegen onderzoek naar fraude sociale woningen in Brussel?’