Het Chinese logistieke bedrijf Alibaba zet zijn opmars in België verder. Met de toekenning van 45.000 vierkante meter aan nieuwe opslagruimte in Luik, nemen de spanningen toe over mogelijke Chinese spionage. Ook economisch gezien winnen Wallonië en België voorlopig weinig.

Alibaba is een van de grootste logistieke bedrijven ter wereld. Op de luchthaven van Luik beschikken zij over hun grootste vestiging in West-Europa. Dat komt omdat er in Luik nog plaats is, en omdat de regelgeving over nachtvluchten er meer toelaat dan elders. Cainiao heet de lokale Europese poot van Alibaba.

Cainiao krijgt van het Waals Gewest een bouwvergunning voor 45.000 vierkante meter bijkomende opslagruimte, naast een al bestaande hal van 30.000 vierkante meter. Volgens de Waalse overheid betekent dat een mogelijke uitbreiding tot 600 jobs – meer dan het dubbele van nu. Een investering van 50 miljoen euro.

In een derde fase zou er de komende jaren nog eens 24.000 vierkante meter extra opslagruimte komen rond Bierset.

Stop Alibaba

Hoewel de vergunning voor fase twee nu rond is, betekent dat niet dat er geen bezwaren tegen het project kunnen worden ingediend. Rond de Luikse luchthaven is een actiegroep actief met de sprekende naam Stop Alibaba & Co.

In de logistiek is het hard werken, voor weinig geld. De winsten zijn vaak voor grote buitenlandse bedrijven. De lasten voor samenleving en natuur

Die actiegroep neemt in de eerste plaats de bijkomende luchtvervuiling en de overlast door nachtvluchten op de korrel. Maar er is ook een sterk syndicale inslag.

Met de Luikse luchthaven als Waalse groeipool, vreest Stop Alibaba dat de Waalse overheid zelf sociale dumpingpraktijken organiseert. In de logistiek is het hard werken, voor weinig geld. De winsten zijn volgens de actievoerders vaak voor grote buitenlandse bedrijven. De lasten voor samenleving en natuur.

Over Stop Alibaba schreef Doorbraak vorig jaar al uitgebreid, toen er protest was tegen de nieuwe uitbatingsvergunning voor de Luikse luchthaven.

Exclusiviteitscontract

De Waalse regeringspartijen PS, MR en in mindere mate Ecolo hebben natuurlijk weinig andere keuze. Zij zijn op zoek bedrijven die de slabakkende Waalse economie kunnen doen groeien. Ook Chinese.

Bierset is een van de weinige Waalse succesverhalen. Het krijgt bijzonder veel aandacht en middelen van de Waalse regering. In 2018 sloot de Belgische regering onder Charles Michel (MR) zelfs zoveel als een exclusiviteitscontract af met de Chinese gigant Alibaba. Luik werd toen het voornaamste Europese logistieke centrum voor online pakjesverkoop.

Maar de Chinezen houden niet altijd hun beloften. Het aantal door hen beloofde jobs valt tegen. 900 directe jobs werden er beloofd in 2018. Bovendien was de impliciete afspraak tussen de Waalse regering en Cainiao dat de nieuwe opslagruimte ook zou dienen om de Belgische en Europese export naar China te bevorderen.

Maal 1.700

Daar is weinig van in huis gekomen. De luchthaven van Luik verwerkte in 2017 384.000 pakjes. In 2021 waren dat er al 650 miljoen (!) geworden. 1.700 keer meer, op vier jaar tijd. Dat is het effect van Alibaba op de Luikse economie.

Volgens gespecialiseerde logistieke vakbladen gaat het daarbij in overgrote meerderheid om import uit China. De Chinese economie dumpt dus massaal Chinese producten op de Europese markten. Mét Belgische en Waalse steun.

Hoe dat verhaal moet stroken met de circulaire economie en met de groene dromen van onze regeringen, is nog maar de vraag.

Spionage

Cainiao en Alibaba worden er ook van verdacht directe banden te hebben met de Chinese Communistische Partij, de enige toegelaten politieke partij in China. VUB-professor Jonathan Holslag waarschuwde al meermaals voor deze doelbewuste Chinese overheidsstrategie. Omdat de Chinese markt verzadigd is, wil China tegen dumpingprijzen zijn producten hier kwijt. Daar valt niet tegen op te bieden.

En er is niet alleen dat. Holslag en de Belgische Staatsveiligheid verdenken Cainiao zelfs van spionage.

‘De grootste zorg is dat Alibaba en andere soortgelijke logistieke platforms de Chinezen veel inzicht geeft in toeleveringsketens en in economische kwetsbaarheden. Het risico daarbij is dat Cainiao toegang krijgt tot informatie over consumenten. Kennis over de logistieke keten en over economische trends is waardevol. Want China wil de wereldwijde toeleveringsketen proberen domineren’, zo zei Holslag vorige maand aan de Financial Times.

Kort opzoekingswerk leert dat er uitsluitend drie onbekende Chinese ondernemers in de Belgische bestuursraad van Cainiao zitten. Van die drie beschikt er nog maar één over een uitvoerend mandaat.

Cainiao ontkende in de Financial Times alle beschuldigingen over spionage.

Cainiao

1.700 keer meer pakjes: het Waalse Alibaba-pact