De week waarin pensionado Mario Draghi Italië diende te redden, Jezz Bezos van Amazon zijn plunje aan de kapstok hing en iedereen weer terug naar de kapper wilde. En er waren natuurlijk een weer heel wat grafiekjes.

Bitcoin (en andere) is en blijft een marktfenomeen om ver weg van te blijven

Zeker, je kan er geld mee verdienen. Maar ook verliezen. Dus niets nieuws onder de zon.

Hieronder een aantal noviteiten. Bitcoin heeft in tegenstelling tot de verwachting een positieve correlatie met andere risico-activa. Zowel op korte als op lange termijn. In recente tijdens zelf heel erg. Bitcoin had afgelopen jaar zelfs een hogere correlatie met aandelen dan goud.

Bloomberg

Persoonlijk gesproken is het een marktfenomeen niet de moeite waard om het over te hebben. Maar als ik dan toch iets kwijt moet, dan het volgende:

Bitcoin (en bij uitbreiding andere crypto’s) is geen activum. Je kan er wel activa mee ontwikkelen. Maar dan is de onderliggende contractuele relatie (aandelen, schuldpapier) het activa. Dat zorgt ook voor de cash flow.
Bitcoin is geen commodity. Bitcoin heeft geen eigen claim op een aantal kenmerken die het waarde verschaffen. En blockchain als technologie is separaat te beschouwen. Het is ook onderdeel van andere crypto’s. Dus niets unieks of waardevols. Meer nog, Ethereums blockchaintechnologie lijkt beter te werken dan die van Bitcoin.
Bitcoin is een valuta. Ze werkt echter niet echt goed en wordt door marktparticipanten ook niet zo gezien. Ondanks dat het speeltje al meer dan een decennium bestaat, is het gebruik in de economie als betaalmiddel beperkt. Exponentiële uitbreiding zit er niet in. Zeker niet met de komst van door de centrale bank gereguleerde digitale munten. Marktparticipanten gebruiken het ook niet als valuta maar als digitale kluis. Ze hopen dat het prijsmomentum in hun voordeel werkt.
Bitcoin heeft niet de intrinsieke kenmerken van een ‘collectible’. Het feit dat er maar een beperkt aantal van zijn, wordt onderuit gehaald door het feit van er substituten voor zijn (andere crypto’s bijvoorbeeld) die onbeperkt kunnen worden ontwikkeld. Daar Bitcoin geen intrinsieke waarde heeft, is momentum het enige dat de prijs vooruit drijft. Dat garandeert hoge volatiliteit. En ‘momentum’ is dan wel een dominant gegeven in de markt, als het verdwijnt komt het vaak ook niet snel terug. De prijsvorming is informatie-onverschillig en dus kan eender wat het uit zijn prijskanaal drukken. Of zoals het gezegde gaat ’If you don’t know where you’re going it doesn’t matter how to get there’. Met andere woorden: in de mate dat Bitcoin nu interessant is voor speculanten en traders, haalt net dit fenomeen het langetermijnpotentieel (in de mate dat) onderuit.

Meer schulden, meer fragiliteit en minder langetermijnstrategie

We gaan met z’n allen richting de $ 300 biljoen (of 365% of GDP) aan schuld in deze wereld. Dat heet tegenwoordig ‘sustainable debt issuance’. Ieder zijn humor, zou ik zeggen. Niettemin blijven er in België en de rest van de wereld economische geniale subjecten beweren dat dit allemaal geen probleem is. Ik geef u het volgende ter overweging mee, buiten de grafiek die toont dat de fragiliteit in vooral in mature landen het grootst is, maar het snelst stijgt in ontwikkelde economieën.

Of een schuldniveau houdbaar is hangt niet (enkel) af van de debt/GDP-ratio maar vooral van de effectiviteit van wat men ermee financiert en het potentieel om toekomstige uitgaven naar voren te halen. Beiden zijn beperkt. Het eerste omdat de productiviteitsstijging — zeker in het Westen — te laag is en het overheidsbeslag te hoog en voornamelijk wordt aangewend voor lopende uitgaven. Het groeipotentieel is dus beperkt en er is geen schuldenberg groot genoeg die dat zal veranderen, integendeel. Het laatste omdat de koopkrachtstijging daarvoor te beperkt is. Dat zal niet beteren als de monetaire strategie is om onszelf uit de schuldenberg te hijsen via inflatie.

IMF

De beurzen zijn democratischer dan heel wat denken

Heel wat ongelijkheid in vermogensopbouw is terug te voeren tot het feit dat families met lage inkomens gemiddeld minder investeren in aandelen (en andere risico-activa) (grafiek 1). Toch blijft de beurs ondanks haar grillige kanten wel de grootste en meest democratische generator van vermogen die we in deze wereld gekend hebben (grafiek 2). Met een voldoende LT-blik en een sterke investeringsfilosofie is er veel mogelijk.

Federal Reserve Board

Yale University

De hopeloosheid van het huidige monetaire ECB-beleid

Men wil inflatie zien, maar niemand weet waarom. Het blijft een raadsel waarom de economische wetenschap denkt dat dat een goed idee is. Traditioneel is het argument dat inflatie werkt als smeersel om bedrijven en burgers aan te zetten te investeren en te consumeren. Dat leidt immers tot meer groei en welvaart.

Bloomberg

Zoals de grafiek toont, gaat soepel monetair beleid meestal hand in hand met inflatie. De laatste twee jaren evenwel (uiterst rechts op de grafiek) niet. Je zou kunnen argumenteren dat inflatie achterop hinkt en nog wel zal komen. Je kan er ook een uitgeputte economie in zien die al dat geld niet meer kan absorberen. Burgers die onzekerheid qua pensioen en jobzekerheid aangrijpen om minder te besteden. Liquiditeit die dan maar in activa eerder in dan consumentenprijzen opduikt. Demografie en technologie die vraag- en prijsdrukkend werken. En een tsunami aan slechte leningen op bankbalansen die er sedert 2008 maar niet af geraken. Deze onttrekking van liquiditeit (door faling) doet deels de geldcreatie teniet. Maar wie maar vaak genoeg met een lucifer langs de lont zwaait, zal vroeg of laat (oncontroleerbaar) gelijk krijgen. Of dat nog kwalificeert als beleid of eerder als een vorm van ‘mobbing’, laat ik aan u.

Er zijn geen feiten, alleen maar interpretaties

Nu activistische kleine beleggers hun rol opeisen in ‘big finance’, kom je grafieken als deze tegen. Je kan erin zien wat je wil en iedereen zal zijn eigen gelijk eruit weten te wringen.

Luc Nijs | Doorbraak.be

Eventuele mogelijkheden zijn: hedge funds zijn idioten die de index niet kunnen verslaan. In het verlengde daarvan de algemene variant: kennis is irrelevant om succesvol te kunnen investeren. Of: ‘kleine beleggers gebruiken collectieve wijsheid in hun voordeel’. Of als je minder positief over die groep wil zijn: ‘kleine aandelen met kleine beetjes geld de hoogte in duwen zal altijd een beter procentueel rendement geven dan veel geld moeten tewerkstellen in de bredere (mature) markt’.

Prettig weekend!

cash flow

Investeren moet je leren?