Vladimir Poetin gaf recent een interview aan een journalist van de Chinese staatzender CCTV. De Russische heerser was verstrooid en lachte om binnenpretjes. Tijdens zijn scherpere momenten leek hem vooral de arrogantie van de Amerikaanse regering dwars te zitten. Een verslag.

Vrijwillige samenwerking

De glimlachende Chinese reporter feliciteert Poetin uitbundig met zijn verjaardag en vraagt hoe hij die heeft gevierd. ‘Bedankt, bedankt, met vrienden’, antwoordde een uitbundig lachende Russische president. Daarop geeft de journalist de 71-jarige nog een compliment over diens uitstekende fysieke conditie. Het wordt met een soort van bejaarde charme weggewuifd, maar Poetin scheen in zijn nopjes.

Op de vraag naar de ontwikkeling van de huidige intensieve samenwerking tussen Rusland en China antwoordt Poetin dat de samenwerking al lang duurt en gebaseerd is op wederzijdse belangen: ‘We hebben altijd geprobeerd een compromis te vinden over welke kwestie dan ook, zelfs als het ging om gecompliceerde zaken die voor onze tijd hun oorsprong vonden. Dat gebeurde altijd op basis van vrijwilligheid.’

Russische vleeswaren

Al na vijf minuten verliest Poetin de draad van zijn eigen monoloog en valt stil. Hij kucht, denkt diep na en vervolgt: ‘Rusland nam de eerste plaats in onder partners van China… bij de levering van energiedragers aan China.. de eerste plaats…’ De reporter knikt bemoedigend, waarop Poetin zegt: ‘En hm… China is de eerste handelspartner van Rusland geworden… en Rusland is gestegen naar de zesde plaats onder de Chinese handelspartners…’

De journalist, die naar eigen zeggen speciaal voor het interview naar Moskou is gekomen, probeert het gesprek meer schwung te geven met een kwieke retoriek. ‘Ik zie hier op straat en in de winkels meer en meer Chinese merken. Russisch gas stroomt volop in de woningen van de Chinese consument. In Chinese winkels zien we vaker Russische vleeswaren en zuivel. Hoe ziet u de toekomst van onze handelsbetrekkingen?’

De Russische leider ordent zijn gedachten en zegt peinzend: ‘Het gaat niet enkel om olie en gas… Ook de productie van auto’s, schepen, vliegtuigen… Ik zei automobielproductie, hahaha, kijk… Gisteren heb ik gepraat met mensen die je echte autoliefhebbers kunt noemen. Ik wist toen nog niet dat u zou komen… Maar ze zeiden, dat we niet alleen meer Chinese auto’s in Rusland hebben omdat alle andere auto’s weg zijn. De kwaliteit wordt gewoon steeds beter. Hahaha.’

Eersterangs mensen

De Chinese reporter glimlacht en vraagt de Russische leider wat er moet worden gedaan om de ‘democratische en multipolaire wereld te bevorderen en een einde te maken aan de kolonisatie’. Poetin: ‘Kijk, de koloniale machten gingen ervan uit dat alleen zijzelf eersterangs mensen waren. Ze vertelden altijd dat ze verlichting en civilisatie brachten aan andere mensen die ze als tweederangs zagen. Het is daarom geen wonder dat de politieke elite in de VS zichzelf nog steeds als de beste beschouwt…’

Voorzitter Xi Jinping

Kennelijk om het gesprek weer op een positief spoor te krijgen, vraagt de reporter iets leuks te vertellen over de ‘alom geëerde Chinese leider’. Poetin stoot weer een vreemd lachje uit en zegt: ‘Weet u voorzitter Xi Jinping noemt mij zijn vriend. Ik noem hem mijn vriend. Bij ons zeggen de mensen: “Zeg mij wie je vriend is en ik zeg je wie jij bent.” Dat is een spreekwoord. Dus als ik nu voorzitter Xi Jinping ga aanprijzen, dan is dat niet zo handig, dan is het net alsof ik mezelf complimenten geef.’

Desalniettemin noemt hij de Chinese heerser een erkende wereldleider met een duidelijke toekomstvisie en iemand die altijd woord houdt, zelfs als het om ‘een door Rusland gegeven woord gaat’.

Oekraïense crisis

Aan het einde van het gesprek begeeft de Chinese journalist zich op glad ijs. Hij vraagt naar Poetins zicht op Chinese voorstellen voor een ‘oplossing van de Oekraïense crisis’. Hier wordt de Russische heerser ineens geconcentreerd en serieus. Hij herinnert zijn gesprekspartner er vriendelijk aan dat de crisis volgens hem niet begonnen is met de speciale militaire operatie, maar in 2014 toen westerse landen de staatsgreep in Oekraïne mogelijk maakten.

De journalist probeert het gesprek weer naar de Chinese vredesvoorstellen te leiden, maar de Russische leider is alweer beland bij zijn wrok tegen de Amerikanen. ‘In 1991 beloofde ons de toenmalige administratie in Washington dat er geen uitbreiding van de NAVO naar het Westen zal komen. Daarna waren er vijf golven van uitbreiding… Vijf! En elke keer toonden we onze bezorgdheid. Elke keer werd ons verteld dat er toen alleen mondeling uitspraken waren gedaan. Waar is een papiertje met onze handtekening? Hè, hebben jullie niet, tot ziens dan, hahaha… Als wij nu vinden dat een geplande NAVO-toetreding van Oekraïne voor ons een bedreiging is, dan zorgen we ervoor dat we gehoord zullen worden…’

Op dat moment beëindigt de Chinese journalist het interview. Poetin lijkt enigszins verbaasd, maar reageert voor zijn huidige doen snel en bijna onderdanig correct: ‘Ik spreek mijn allerbeste wensen uit voor de Chinese burgers, de burgers van de… hm, Chinese Volksrepubliek. Bedankt.’

CC TV

Vladimir Poetin op de Chinese staatstelevisie: ‘Xi Jinping is mijn vriend’