Casper is de militaire codenaam van een 50-jarige Franstalige Belg. Hij is geboren in Anderlecht en groeide op in Ukkel. Na jarenlang in Spanje te hebben gewoond, vertrok hij vijf jaar geleden met zijn Oekraïense vriendin naar haar geboorteplaats. Na de Russische invasie sloot hij zich aan bij het Internationale Legioen van de Oekraïense Strijdkrachten. Doorbraak sprak hem over zijn achtergrond, de redenen voor de invasie, het Russische leger en de situatie aan het front. Om veiligheidsredenen kan Casper zijn ware identiteit niet onthullen.

Wat deed je voor werk voordat je je aansloot bij het Internationaal Legioen?

Casper: ‘Ik heb lange tijd gewerkt voor een Europese inlichtingendienst. Daarover heb ik nog steeds zwijgplicht. Ik kan wel toelichten dat het vooral om recherchewerk ging met de focus op de strijd tegen terrorisme. Voor die tijd zat ik bij het leger.’

In Oekraïne heb je verder gewerkt voor die inlichtingendienst?

‘Nee, ik heb daar ontslag genomen. Toen we hier naartoe kwamen, zijn we al vrij snel getrouwd. Daarna kreeg ik het Oekraïense staatsburgerschap en kon ik hier voor militaire structuren aan de slag.’

Hoe beleefde je de dag van de Russische invasie?

‘Het begon tegen vijf uur ’s morgens met bombardementen. We wonen op 22 kilometer van de grens met Rusland. Het was heel zwaar die eerste dagen. Het hele dorp lag onder vuur. Vele buren en vrienden werden gedood. Kinderen stierven. Er waren veel gewonden. Het was een heel zware tijd. Zelf raakte ik gedurende de eerste dagen zwaargewond. Ik wilde mijn familie in veiligheid brengen en bracht ze naar België. Daar heb ik me laten verzorgen in een ziekenhuis.’

Hoe kwam je terecht bij het Internationale Legioen?

‘Ik wilde zo snel mogelijk terug naar Oekraïne, naar het leger, maar vanwege mijn verwonding was dat moeilijk. Via vrienden kwam ik toen bij het Legioen terecht.’

Wat is jouw functie?

‘Ik ben nu operator van verkenningsdrones.’

Wat zijn de problemen waar je mee te maken hebt?

‘De communicatie tussen de besturing en de drone wordt voortdurend gestoord door de Russen. Ze zijn heel goed uitgerust wat dat betreft. We kennen de technologieën die ze daarvoor gebruiken, maar het blijft een gevecht. We werken elke dag aan verbeteringen.’

Dus even een drone naar Moskou sturen gaat niet?

‘Nee, dat zijn verhaaltjes uit de media (lacht).

Kun je een dag aan het front beschrijven?

‘Dat hangt er vanaf waar je bent. Meestal zit je een of twee dagen aan één stuk in een loopgraaf, zonder slaap, zonder niets. Maar het is moeilijk te beschrijven, omdat het ook afhangt van de regio. Het is nooit hetzelfde. Het belangrijkste is altijd kalmte te bewaren. In de winter zijn de omstandigheden nog harder. Daarbij komt dat de Russen goed zijn uitgerust. Ze hebben nu enorm veel munitie.’

Heb je krijgsgevangenen gemaakt?

‘Ik persoonlijk niet. Ik zit in een groep van militairen met een bijzondere missie, dus het is lastig voor ons met krijgsgevangenen. Ze moeten snel kunnen worden doorgegeven, zodat wij er niet mee opgescheept zitten. Ik hoop eerlijk gezegd nooit mee te maken, dat we een Russische soldaat gevangen moeten nemen. De meeste Russen zijn ook nog eens zeer gemotiveerd. Ze zouden zichzelf liever opblazen en onze mensen meesleuren in de dood.’

Er gaan ook andere verhalen. Waarom denk je dat ze zo gemotiveerd zijn?

‘De Russen waar wij direct tegenover staan zijn professionals. Ze zijn heel goed getraind en ze sterven liever dan gevangen te worden genomen. Het enige doel voor ons kan zijn ze te pakken om ze zo snel mogelijk uit te wisselen tegen Oekraïense krijgsgevangenen.’

In de Russische staatsmedia worden de laatste tijd graag soldaten geciteerd die uit de bezette gebieden zouden komen. Zijn er inderdaad veel Oekraïners bij het Russische leger?

‘De inwoners van de bezette gebieden worden verplicht deel te nemen aan de oorlog. Er zijn ook echte collaborateurs natuurlijk. Maar degenen die geciteerd worden, zijn waarschijnlijk geen werkelijke militairen.’

In het Westen zijn er telkens weer mensen die de Russische propaganda geloven. Zou je hen iets willen zeggen?

‘Ik heb nooit begrepen wat het exacte doel van de Russische aanval is. Het verwondert me dat er in het Westen mensen zijn die dat wel doen. De Russische soldaten zijn beesten. Ze zijn in staat baby’s te vermoorden. Ze maken dorpen en steden met de grond gelijk. Ze hebben absoluut geen medegevoel. Ik kan ze niet begrijpen. Dat wat ik van hen heb gezien is onmenselijk.’

Maar daarbij zijn ze professioneel?

‘Let op: wat militaire strategie en uitvoering betreft zijn ze absoluut professioneel. In humaan opzicht zijn het beesten. Het doden van kinderen en het doden van burgers is iets wat een professioneel militair nooit zou doen.’

Waarom doen de Russen dat?

‘Wat ik zie is een herhaling van vroegere beestachtigheden uit de geschiedenis, zoals het vermoorden van de Joden. Wat de Russen aanrichten is een slachting. Het gaat hier niet om militairen tegen militairen. Het Russische leger komt een dorp binnen en verwoest alles. De burgers, huizen, scholen, auto’s, alles.’

Maar ze spreken zelf over een bevrijding?

‘Ze spreken over een bevrijding, maar het is de complete vernietiging.’

Hoe zie jij de toekomst van de oorlog?

‘Het is eigenlijk al sinds 2014 gaande en volgens mij is er geen einde in zicht. Zoals gezegd, ik snap niet wat de reden voor de Russische invasie is. Als de reden is dat ze alle Oekraïners willen uitroeien, dan gaat het nog eeuwig duren. De Oekraïners zijn patriotten, ze zullen zich nooit overgeven. Er zijn eigenlijk twee opties die op de lange duur tot een einde kunnen leiden: óf het Westen gaat de hulp niet meer voortzetten óf Rusland zelf raakt afgepeigerd en kan niet meer verder.’

Wat ben je zelf van plan te gaan doen als de oorlog is beëindigd?

‘Ik blijf in het heden. Op korte termijn is mijn doel het grondgebied waar ik woon zo goed mogelijk te verdedigen. Ik hoop zo lang mogelijk in leven te blijven in deze oorlog. Ik hoop de burgers verder te kunnen beschermen, want ze worden genadeloos uitgeroeid door de Russen.’

Hoe is de situatie aan het front?

‘Het gaat over en weer. We winnen een stukje terrein en dan verliezen we het weer. Er zijn nog steeds bombardementen, maar het is minder dan in 2022. Waar vroeger vijftien keer werd gebombardeerd is het nu misschien twee à drie keer per dag. Het hangt natuurlijk ook af van de regio. Rond Donetsk en Charkiv is de strijd zeer intensief.’

Rukken de Russen dan niet op?

‘Net als wij winnen ze regelmatig terrein, maar worden daarna weer teruggedrongen. Dat ze op zouden rukken is pure propaganda.’

Charkiv

Belgische vrijwilliger in Oekraïne: ‘De Russische soldaten zijn beesten’