Afgelopen woensdag ging in de Algerijnse hoofdstad Algiers de derde grootste moskee ter wereld open, en de grootste in Afrika. Enkel de twee reuzemoskeeën in Mekka en Medina (Saoedi-Arabië) zijn nog groter. De nieuwe moskee werd geïnaugureerd in aanwezigheid van eerste minister Andelaziz Djerad, en talrijke ambassadeurs van islamitische landen, naar aanleiding van de mawlid al nabi, het verjaardagsfeest van de profeet Mohammed.

Dat de opening samenviel met de heisa rond Macron en de Mohammedcartoons is toeval, maar toch niet onbelangrijk. President Abdelmadjid Tebboune heeft op het laatste moment moeten afzeggen wegens coronaperikelen (de man ligt nu in een ziekenhuis in Duitsland). Vanaf volgende week is de moskee open voor het publiek.

Het equivalent van een stad als Brugge

De moskee heet Djamaa El Djazair (de Algerije-moskee). De stijl is (neo)-Andaloesisch, met veelvuldig gebruik van marmer en alabaster. De gebedshal – twee hectaren groot – kan 120 000 gelovigen onthalen, dat is het equivalent van een stad als Brugge. En in de vele ruimtes naast de centrale hal (12 grote gebouwen) kan nog meer volk aanwezig zijn. De minaret is 267 meter hoog (een wereldrecord, tot nu toe hield het Marokkaanse Casablanca dit record), heeft 43 verdiepingen, en bevat liften. De totale oppervlakte van het bebouwde complex bedraagt bijna 28 hectaren. De bouw duurde zeven jaar, drie jaar langer dan gepland. De werkzaamheden werden uitgevoerd door China State Construction Engineering, die daarvoor werklui liet overvliegen uit China.

De moskee bevat zes kilometer Korantekst in de vorm van Arabische kalligrafie, 357 000 Swarovski-kristallen en een luster van 9,5 ton. Dit laatste is ongetwijfeld heel goed nieuws voor de Algerijnen, want de grootste luster hing tot nog toe in de grote moskee in Aboe Dhabi (Verenigde Arabische Emiraten). De vele blauwe tapijten in de moskee zijn gemaakt in Algerijnse stijl. Maar er zal niet alleen gebeden worden in de moskee. Er is een bibliotheek voorzien die zo maar eventjes één miljoen boeken bevat. Er zijn ook conferentiehallen en een museum voor islamitische kunst en geschiedenis. De moskee ligt in de Muhammadiyah-buurt, een wijk die tijdens het Frans koloniaal bewind (1830-1962) Lavigre werd genoemd, naar de Algerijnse aartsbisschop.

‘Het falen van het christianiseringsproject’

De moskee wil zich ook profileren als theologisch centrum. Ze zal nationale fatawa uitvaardigen, dat zijn juridische adviezen (enkelvoud: fatwa). ‘Het idee is dat de Grote Moskee een plaats wordt om alle vormen van radicalisme te bestrijden, zowel religieus als seculier’, verklaarde Kamel Chekkat, een alim (meervoud oelama, onderzoeker van een bepaald vakgebied – nvdr). Daarmee zit men op dezelfde lijn als het Egyptische Al Azhar, dat enerzijds niet houdt van moslimextremisme, maar anderzijds de secularisering van moslims (het aantal moslims wereldwijd dat graag afstand zou willen nemen van hun geloof is niet onaanzienlijk) even zeer, zo niet nog meer, vreest.

Volgens Hamad Al-Otaibi, directeur-uitgever van de Soefistische Filosofische Bibliotheek, symboliseert de nieuwe moskee ‘het falen van het christianiseringsproject en de standvastigheid van de Algerijnen in hun geloof’. Welk christianiseringsproject er sedert 1962 in Algerije zou hebben plaatsgevonden, Joost mag het weten. Volgens de Algerijnse minister voor religieuze zaken Youcef Belmehdi tenslotte hebben ‘de leiders, de denkers en de geletterden van de hele wereld bevestigd dat Mohammed een boodschapper is voor de mensheid’.

Bouteflika

De bouw van deze reuzemoskee was het initiatief van voormalig president Abdelaziz Bouteflika. Die moest in 2019 opkrassen na massale volksprotesten tegen zijn lange bewind, waar corruptie en onbekwaamheid doorheen liepen als een rode draad. Analisten denken dat Bouteflika buurland Marokko hiermee de loef wou afsteken, de twee landen zijn al decennia lang ‘des frères ennemis’. Het bouwwerk heeft één miljard dollar gekost (betaald door de overheid, dus de belastingbetaler), en dat heeft links en rechts toch voor wat gegrinnik gezorgd, want Algerije kampt met heel wat socio-economische problemen. Bovendien zijn er sowieso al voldoende moskeeën in alle wijken in alle steden en gemeenten in het land.

Het Algerijnse Bruto Nationaal Product (BNP) bedroeg in 2019 per hoofd van de bevolking 3941 dollar (in België is dat 47 518 dollar), en sedert 2018 daalt dat BNP per hoofd. Dit jaar zou het globale BNP dalen met 6,5%. Door de daling van de olieprijzen op de wereldmarkt verminderen de inkomsten. Sedert 2010 daalt het exportvolume elk jaar gemiddeld met 2,8%, en de economie diversifiëren (meer aandacht besteden aan andere sectoren dan olie en gas) wil maar niet lukken. Het land heeft bovendien een tekort aan gezondheids-, onderwijs-, sport- en ontspanningsinfrastructuur. En uiteraard slaat ook hier corona toe.

Op nummer 4 in de ranglijst van grootste moskeeën ter wereld vinden we de Imam Ali Moskee in het Iraakse Najaf, op 5 staat de Imam Reza-moskee in Mashad, Iran en op 6 de Faisalmoskee in Islamabad, Pakistan.

China State Construction Engineering

Algerije opent derde grootste moskee ter wereld