De grootste zwangerschapskliniek van Europa bevindt zich in Afrika. Dankzij het Franse ‘droit du sol’, het territorialiteitsbeginsel. Maar de problemen worden groot. De rellen ook.

Ergens in de EU leven veel mensen van minder dan 160 euro per maand: op Mayotte. Het 101ste departement van Frankrijk is een eiland tussen Mozambique en Madagaskar, op 8.000 kilometer van Parijs. Je betaalt er met de euro en wie er is geboren, kan aanspraak maken op een Frans paspoort, ongeacht afkomst of nationaliteit van de ouders. Frankrijk kent anders dan Nederland en België het territorialiteitsbeginsel: het ‘droit du sol’.

Daarom bevindt de grootste zwangerschapskliniek van Europa zich in Afrika, op Mayotte. De moeders daar zijn vrijwel allemaal illegale Afrikaanse migranten, vooral uit de nabij gelegen Comoren, waar Mayotte vroeger zelf deel van uitmaakte. Deze migranten maken inmiddels naar schatting de helft van de officieel 310.000 inwoners van het eiland uit. Er komen er dagelijks honderden bij. Ze wonen grotendeels in krottenwijken waar de politie alleen met overmacht kan komen.

Rellen

In de afgelopen weken werd de situatie op het eiland onhoudbaar. Er is al tijden een avondklok en twee van de drie dagen komt er geen water uit de kraan. De onderbemande ordetroepen moeten overal tegelijk zijn. Vooral op scholen: een soort vestingen met prikkeldraad en tourniquets. Maar ook op straat, waar bendes jonge migranten gewapend met stenen en machetes de oorspronkelijke bewoners terroriseren. Een auto zonder deuk vind je niet meer op Mayotte, zeker geen politieauto. In schoolbussen zijn ruiten van plexiglas gezet.

Sommige inheemse bewoners schijnen overigens zelf nog het meest te verdienen aan de florerende mensensmokkel. Maar nu zijn ze in opstand gekomen. Ze hebben wegbarricades opgeworpen en eisen actie tegen ‘ongecontroleerde immigratie’ en schrikbarende onveiligheid.

Minister van binnenlandse zaken Gérald Darmanin stuurde vorig jaar al extra politie en militairen in het kader van de zogeheten operatie Wuambushu. Blijkbaar zonder resultaat. De minister verzekerde afgelopen week tijdens een bezoek aan het eiland de orde te zullen herstellen. Daartoe wil hij onder meer het droit du sol op Mayotte afschaffen, om het aanzuigeffect ervan weg te nemen. Dat kan alleen via een aanpassing van de Franse grondwet, waarvoor steun is vereist van 3/5e van het parlement. Dat lijkt geen probleem: alleen groen en links zijn tegen.

Sharia

Woordvoerder en parlementslid Manuel Bompard van het extreemlinkse LFI is razend. Hij vindt dat alle ‘alleenstaande minderjarigen’ onder de migranten naar La Métropole – Europees Frankrijk – gehaald moeten worden, en wel meteen.

Zodat ze op LFI kunnen gaan stemmen, zeggen rechtse politici. Zij willen juist dat het territorialiteitsbeginsel ook in Frankrijk zelf wordt afgeschaft. Daar pleiten ze al jaren voor. Volgens hen wachten vrouwelijke migranten vaak tot ze hoogzwanger zijn om op de boot naar Frankrijk te stappen. Gezien de mogelijkheden tot gezinshereniging kan een op Franse grond geboren baby tientallen verblijfsvergunningen opleveren.

Mayotte stemde in 1974 als enige eiland van de Comoren in een referendum tegen onafhankelijkheid. Daar zijn de overige eilanden nog altijd kwaad over. Zij stemden in overweldigende meerderheid vóór, en vormen nu een sharia-staat. De Comoren leggen migranten naar Mayotte geen strobreed in de weg en nemen niemand terug.

Estelle Youssouffa bij RTL.

Estelle

Estelle Youssouffa is één van de leiders van het Burger Collectief van Mayotte, dat actievoert tegen immigratie en de daaruit voortkomende onveiligheid. Zij is ook lid van de Franse Assemblée voor LIOT, een partij voor overzeese gebiedsdelen. En vurig pleitbezorger voor de afschaffing van het territorialiteitsbeginsel op Mayotte. Dat links daar zo woedend over is, vindt ze hypocriet: ‘Het is van levensbelang. De situatie is catastrofaal. Er worden dagelijks mensen vermoord en verminkt! Kinderen moeten onder politiebescherming naar school, er is tekort aan alles en de zorg functioneert niet meer. Tienduizenden vrouwen komen speciaal uit de Comoren naar Mayotte om kinderen op de wereld te zetten. Het droit du sol is een stofzuiger voor illegalen. Dat interesseerde geen hond in Frankrijk, maar nu staat links ineens op de achterste poten omdat er republikeinse waarden in het geding zouden zijn!’

Uit een recente peiling blijkt 65% van de Franse bevolking van het territorialiteitsbeginsel af te willen voor heel Frankrijk. Maar al komt de grondwetswijziging voor alleen Mayotte door het parlement, dan nog is er kans dat hij door de links georiënteerde Constitutionele Raad wordt afgeschoten. Zoals ook gebeurde met de nieuwe immigratiewet van president Macron.

Sommige commentatoren denken dat het een kwestie van tijd is totdat Frankrijk er dankzij het droit du sol net zo aan toe is als Mayotte: terreur op straat van losgeslagen bendes jongeren met een niet-westerse achtergrond. Maar volgens woordvoerder Manuel Bompard van extreemlinks is dat volstrekte onzin. Die jongeren zijn helemaal niet crimineel, zegt hij, er moet gewoon meer geld tegenaan worden gegooid.

Als het aan Mayotte had gelegen, was Marine Le Pen nu president van Frankrijk. Met bijna 60% van de stemmen versloeg zij daar in 2022 president Macron in de tweede ronde…

Comoren

Chaos op Mayotte: ‘magneet voor illegalen’

Hoe verging het de Arabische wereld door corona?

Economische vooruitzichten Arabische wereld: verdeeld beeld