Reeds enkele jaren doen Belgische banken aan georganiseerde bankroverij. Ze rekenen kosten aan als iemand onvoldoende op zijn rekening heeft staan om een afgegeven overschrijving of domiciliëring (incasso) uit te voeren.

Een afgesproken zaak

De praktijk blijkt een afgesproken zaak onder de banken want zowat alle Belgische banken doen het. De laatste bankier die het nog niet deed, namelijk KBC, gaat vanaf 1 november 2019 liefst 6,05 euro aanrekenen voor een mislukte domiciliëring door onvoldoende saldo.

De banken verwijzen naar zogenaamde extra kosten die ze hebben ‘met de opvolging van overschrijvingen’ die niet uitgevoerd kunnen worden wegens onvoldoende saldo op de rekening. Voor de duidelijkheid komt dit dus neer op het volgende: de banken beweren dus dat wanneer de computer iets wél uitvoert het gratis is, maar als de computer het niét uitvoert het plots geld moet kosten.

Denken de bankiers echt dat de klanten dit geloven? Alsof die verrichtingen manueel uitgevoerd worden? Door de sukkelaars van de duizenden banen die verloren gingen de afgelopen jaren misschien? De essentie is dat de klanten er gewoon niks tegen kunnen doen.

Dubbel pech

Bovendien plukken de banksters zo de zwakste klanten eerst kaal. Een bijna armlastige klant die elke maand de touwtjes nauwelijks aan elkaar kan knopen wordt dubbel gepakt. Indien enkele dagen te weinig op diens rekening staat en de rekeningen van gas, elektriciteit, telefoon enzovoort (die uiteraard allemaal met domiciliëring (incasso) betaald worden) denderen binnen, dan staat die sukkelaar al gauw enkele tientjes in de min. Enkel omdat op dat moment onvoldoende provisie op de rekening staat. Want die kosten — of dient men niet beter van strafmaatregelen te spreken — laten banken uiteraard wel meteen integraal van de rekening nemen, zelfs zonder de nodige provisie. Een negatief saldo waar die sukkelaar vervolgens wel nog eens rente op zal moeten betalen.

Het is een vorm van bullying die eerst deed denken aan het wegpesten van de kleine klanten die geen dure producten afnemen, maar als alle banken het doen dan is het een verdienmodel over de rug van de zwaksten in de maatschappij. Roofkapitalisme om zo te zeggen. De banken doen het omdat het kan en ze ermee wegkomen.

Voor groot en klein

De op één na duurste bank blijkt ING. Deze door de belastingbetalers in de Benelux geredde bank rekent liefst 7,26 euro per niet uitgevoerde opdracht uit. Ook die andere staatsbank die met publiek geld werd gered, Belfius, rekent 5 euro per keer aan. Dus voor dezelfde opdracht die de telefoonmaatschappij twee keer op 3 dagen aanbiedt, betekent dat liefst tien euro graaien. Een andere kwalijke bank is BNP Paribas Fortis waar de bankier 4,50 euro per transactie van de rekening plukt. Wederom was Fortis een bank die door de overheid rechtgehouden diende te worden.

De kleine spelers in het bankenlandschap doen vrolijk mee. Crelan (het vroegere Landbouwkrediet) rekent 4,20 euro per misser. Crelan kwam eerder al in het nieuws met zusterbedrijven die criminele woekeraars bleken. Die zitten nu, op Europabank na, onder de paraplu van het Franse Crédit Agricole. Deze praktijken doen denken aan woekeraars met consumentenkredieten die verdienen aan het niet kunnen betalen van klanten.

Haaien

In Nederland kreeg deze praktijk de aan duidelijkheid niet te wensen overlatende naam wurgkredieten.[i] In realiteit is het een pseudolegale vorm van loansharking, met dat verschil dat op een klein krediet elke wanbetaling torenhoge kosten, boetes en dergelijke oplevert. Al deze praktijken kunnen slechts omdat het in algemene voorwaarden staat die eenzijdig opgesteld zijn door de banken en waar de toezichthouders of de wetgever geen graten in zien. Nochtans is het bij wet verboden om fictieve kosten aan te rekenen. Het is overigens ook verboden om overmatig kosten aan te rekenen voor het gebruik van betaalmiddelen.[ii]

Merkwaardig is ook dat banken andere kosten aanrekenen afhankelijk van de soort rekening of het soort klant. Dus die zogenaamde ‘extra kosten’ zijn duurder bij iemand met een gratis internet-zichtrekening, dan bij iemand met een rekening met een dure extra bundel. Bij Belfius presteren ze het zelfs die kosten in het topsegment van hun aanbod niet aan te rekenen. Idem bij BNP Paribas Fortis. De uitleg dat het dus daadwerkelijk extra kosten blijken is zeer twijfelachtig. Eigenlijk is het gewoon afpersing van onmondige klanten.

[i] https://kassa.bnnvara.nl/nieuws/uitspraak-kifid-over-wurgkredieten-credit-agricole-goed-nieuws-voor-consumenten

[ii] https://economie.fgov.be/nl/themas/verkoop/prijsbeleid/betalingen/verbod-op-overmatig-aanrekenen

Crelan

Crelan-AXA Bank: samen sterker?

Belgische banken bestelen arme klanten