Moeder, op welke planeet leven wij? Is het een planeet waarop een van haar kleinste maar ook rijkste landen alle heil ziet in een verdere opdeling van het land volgens communautaire lijnen? Of is het een land dat ondanks zijn rijkdom een crise sociale doormaakt?

Planeet A of planeet B?

Over de eerste planeet kunnen we kort zijn. Confederalisme was géén, ik herhaal géén, thema dat gesmaakt werd door de Vlaamse kiezer. Het was een campagne die gedomineerd werd door de thema’s migratie en klimaat, weet u nog? Er deden twee partijen mee die voluit de verzuchting naar een onafhankelijk Vlaanderen met zich meedragen. De ene partij verloor de verkiezingen. De andere won spectaculair. Maar niet op het thema van confederalisme, laat staan Vlaamse onafhankelijkheid. Wél op het thema van de migratie. Het confederalisme tersluiks de regeringsonderhandelingen binnensmokkelen in een koelcontainer zal dus niet werken. Vlaanderen is Catalonië of Schotland niet. Hier leeft geen breed gedragen onafhankelijkheidsstreven.

Over de tweede planeet valt nog wel wat te zeggen. Volgens sommigen zou er helemaal geen sprake zijn van een crise sociale, want we hebben nog nooit zoveel jobs jobs jobs gehad, en ons nettoloon is een beetje verhoogd. Maar de huidige crise sociale drukt zich niet uit in een leger haveloze werklozen die de straten afschuimt. Ze zit dieper. Een stijgend gebruik van antidepressiva kenmerkt haar. Ze komt tot uiting in een stijgend aantal gevallen van zelfdoding en zelfmutilatie bij de jeugd. Tragische statistieken waarin de rijke Vlaamse regio koploper blijkt te zijn in Europa, al onze bevoegdheden ten spijt.

Een crise sociale drukt zich verder ook uit in een steeds groeiende kloof tussen economische groei en algemene voorspoed enerzijds, en de schamele manier waarop we die groeiende welvaart aanwenden anderzijds. We mogen dan wel bijna allemaal aan het werk zijn en ons nettoloon is wat verhoogd, maar een groeiend aantal Vlamingen kan zelfs de waterrekening niet meer betalen. Ook dat is een crise sociale.

Vlaamse meerderheid of sociale meerderheid?

Dat gezegd zijnde, wordt er nogal snel beweerd dat een nationale regering zonder Vlaamse meerderheid ‘onaanvaardbaar’ zou zijn voor Vlaanderen. Dat weet ik nog zo niet. In de editorialen van de kranten misschien, dat wel. Maar op straat?

Stel dat we een nationale regering zouden krijgen die, en laten we even abstractie maken van haar huidige bevoegdheden, de tram wél op tijd zou kunnen laten rijden, wonen voor jongeren wél betaalbaar zou maken, de wachtlijsten in de zorgsector wél zou wegwerken, en onze economie wél toekomstbestendig zou maken door ze te laten afkicken van koolstof. Dergelijke regering zou ook in Vlaanderen een enorm breed draagvlak verwerven. Wees daar maar zeker van. Ik ben ervan overtuigd dat de doorsnee Vlaming de federale regering beschouwt als een kip. Of ze nu in het Frans, dan wel in het Nederlands kakelt, als ze daar zo nu en dan eens mee stopt en eieren legt, dan is het goed.

Maar laat net dat tegen de zin zijn van de grootste partij van het land. Die wil mordicus bewijzen dat niets in dit land nog werkt. Dat is de kern van de huidige politieke impasse.

Verantwoordelijkheid

Dus, CD&V en Open VLD, neem uw verantwoordelijkheid. Zorg voor een federale regering die een kordaat en geloofwaardig klimaatbeleid voert. Zorg voor een regering die een strakker inburgeringsbeleid voert. Want laten we de burger geen oren aannaaien: de migranten zullen blijven komen. Een staatssecretaris die het departement asiel & migratie omvormt tot een laboratorium voor administratieve pesterijen helpt niet. Dat is ondertussen genoegzaam bewezen.

Als jullie een dergelijke regering in de steigers zetten, achtbare liberalen en christen-democraten, dan komen jullie tegemoet aan de verzuchtingen van de kiezer. Zoals het een democratie betaamt. En komt de N-VA in een paarsgroen scenario niet aan de bak? Toch wel: herwaardeer eindelijk het parlement. Zorg dat het wetten maakt, de regering budgetten vrijmaakt en prioriteiten stelt, en de ambtenarij doet de rest. En als de N-VA dat onvoldoende vindt, dan kunnen ze nog altijd de straat optrekken met een petitie, en een miljoen Vlaamse handtekeningen verzamelen voor het confederalisme. Ik wens hen veel succes.

crise sociale

Paul Magnette aan zet