De Chinese strafrechtelijke autoriteiten kunnen tot ver buiten de staatsgrenzen dossiers opbouwen tegen buitenlandse rechtspersonen, schrijft Yannick De Smet in een nieuwsbrief van de beveiligingsgroep G4S. ‘Iedereen weet dat ook buitenlanders in de Verenigde Staten kunnen vervolgd worden voor feiten die buiten dat land werden gepleegd. Dat je als buitenlander ook in China vervolgd kan worden voor feiten in de rest van de wereld, is veel minder bekend.’

Databeveiliging

Zo heeft de Volksrepubliek verschillende wetten over extraterritoriale digitale misdrijven, zoals de Cyberveiligheidswet en de Databeveiligingwet. ‘Een buitenlandse particulier of onderneming die in strijd met deze wetten bepaalde data uitwisselt en Chinese belangen in gevaar brengt, kan door Beijing vervolgd worden’, aldus De Smet, die het Europese kenniscentrum van G4S leidt.

De buitenlandse onderneming kan een dagvaarding van het Chinese gerecht gewoon negeren, maar ze blijft na een veroordeling toch best waakzaam. Een internationaal aanhoudingsbevel door het Chinese gerecht kan tot gevolg hebben dat toplui bij aankomst op een luchthaven in de boeien worden geslagen. ‘In Europa of de VS zal de kans klein zijn, maar een land als Zuid-Afrika heeft wel goede banden met China’, aldus De Smet.

Bedrijven houden best rekening met extraterritoriale strafrecht van Bejing in hun contacten met Chinese staatsburgers of bedrijven

Ook andere Chinese wetten kunnen Europeanen parten spelen. Zo heeft het land de Wet op de Beveiliging van de Persoonlijke Informatie (BPI). ‘Iedereen beseft de impact van de GDPR, maar hou er rekening mee dat er ook in China privacyregels zijn, die soms strenger zijn dan de Europese’, weet De Smet. ‘Als een bedrijf in België informatie bundelt van Chinese particuliere klanten in ons land, moet het oppassen dat dat gebeurt in navolging van de BPI. Zoniet, kan een veroordeling in China de eventuele activiteiten in dat land ook in gevaar brengen.’

De veiligheidsexpert wijst er ook op dat de Chinese strafwet streng over de Chinese veiligheidsbelangen waakt en minder rekening houdt met rechten zoals de vrijheid van meningsuiting. ‘De journalist die vanuit zijn veilig Vlaams bureau kritiek spuit over de aanpak van de Oeigoeren, is gewaarschuwd’, klinkt het. ‘Stel dat een analist in Brussel de koers van een Chinees strategisch aandeel naar beneden schrijft, kan ook dat strafrechtelijke gevolgen hebben.’

Geen vervolgingen bekend

De Smet heeft (nog) geen weet van vervolgingen van niet-Chinezen wegens inbreuken op de Chinese wet buiten de landsgrenzen. ‘Toch houden Europese bedrijven er best rekening mee als ze handelen met Chinese staatsburgers of bedrijven’, zegt De Smet. ‘Ook de Amerikaanse Foreign Corrupt Practices Act (FCPA) was voor vele ondernemingen vrij onbekend tot de Amerikaanse autoriteiten in 2013 een nietsvermoedende topmanager Frédéric Pierucci van de JFK-luchthaven in New-York plukten omdat zijn bedrijf Alstom zich schuldig zou hebben gemaakt aan corruptie in Indonesië.’ De man kwam na een voorhechtenis van 14 maanden en een veroordeling pas vijf jaar later vrij.

Cyberveiligheidswet

Bejing kan buitenlanders vervolgen voor inbreuken buiten de Volksrepubliek