De nieuwe reeks van De Rode Ridder die gewoon volgt op de oude alsof ze één en dezelfde reeks blijft is sinds 2016 bijzonder fraai getekend door de Italiaan Fabio Bono. Het recentste album 267 getiteld Mordred is misschien het stripverhaal dat het dichtst in de buurt komt van Amerikaanse comics. Qua vorm en qua inhoud. De vraag is of dit een compliment is.

Het werk van één man

Wie bij De Rode Ridder aan blauwe brochures (met nietjes) met zwart-wit strips of bruine vellen crêpepapier denkt of zelfs aan grijze gelijmde kaften met ingekleurde versies moet misschien even bijgepraat worden. Na jaren stilte begon in 2012 een ‘nieuwe’ reeks rond de Rode Ridder. Op enkele personages na heeft die reeks hoegenaamd niks te maken met de zeer heterogene klassieke reeks. De nieuwe reeks heeft tenminste twee dingen voor op de oude: consistentie en continuïteit. Dat is het werk van één man.

Scenarist Marc Legendre heeft hevige liefhebbers en hevige tegenstanders. Los daarvan heeft hij enkele van de beste Vlaamse strips op zijn conto zoals de reeks Sam met Jan Bosschaert en de Suske & Wiske-spin-off Amoras. Met Biebel brak hij door in de Nederlandse editie van het weekblad Robbedoes. Daarnaast is Legendre helaas ook de auteur van enkele van de ergste draken in de Vlaamse stripgeschiedenis zoals bijvoorbeeld de reeks Waterland met Bessy-tekenaar Jeff Broeckx. Zijn productiviteit vertaalt zich steeds vaker in niet voldragen scenario’s of haastwerk.

Leopold Vermeiren

In 2012 kreeg Marc Legendre de Rode Ridder onder zijn hoede en blijkbaar schreef hij ook jeugdboeken over deze in 1946 door de verguisde Leopold Vermeiren bedachte held. De naam van Vermeiren wordt steevast vergeten, terwijl die van Willy Vandersteen – die zo goed als niks te maken heeft met De Rode Ridder op enkele niet bijster originele scenario’s na dan – steevast op de cover staat. Leopold Vermeiren schreef voor de zeer katholieke Britse uitgeverij Sheed & Ward. Pas veel later, in 1959, zou hij door de stripverhalen die Willy Vandersteen en Karel Verschuere wilden maken rond zijn held bij Standaard Uitgeverij terecht komen voor zijn leesboeken.

Vermeiren leverde zover bekend geen enkel scenario voor de stripreeks. Het fabeltje gaat al lang dat Vermeiren als inspecteur in het onderwijs niet met stripverhalen geassocieerd wou worden omdat mannekensbladen een slechte invloed op de schoolse prestaties zouden hebben. Zijn leesboeken konden ondanks hun commercieel succes anders ook niet bepaald op veel meeval rekenen in onderwijsmiddens. De echte reden zou zijn dat Vandersteen geen auteursrechten wou afstaan. Literaire kwaliteiten had Vermeiren niet, maar vele jongetjes in het vierde of vijfde leerjaar tijdens de jaren 1970-1980 lazen zijn boeken gretig.

De stripversie van pulp

Karel Verschuere bleef na de pijnlijke scheiding met Studio Vandersteen wel illustraties leveren voor de leesboeken van Vermeiren. Veel soeps waren die verhalen over een vrijgevochten lijfeigene of een kruisvaarder met zeer uitgesproken romantische en ongeloofwaardige sympathie voor de nobele moslims overigens niet. Over Leopold Vermeiren als geestelijke vader blijft het altijd heel stil. Dit is zeker zo sedert de jaren 1990 toen uitlekte dat hij ‘als bijverdienste’ ook porno schreef.

De Rode Ridder was een goedkope en hoofdzakelijk commerciële strip. Zowel in de ogen van Willy Vandersteen als in die van Standaard Uitgeverij. Bandwerk, net zoals de reeksen Bessy (voor de Duitse markt) en Jerom. Met andere woorden de stripversie van pulp.

Overstelpt met tekstballonnetjes

De scenario’s van de Rode Ridder zijn reeds sedert de fotokopiërende tekenaar Karel Biddeloo in de late jaren 1980 zo nodig nog onnozeler dan de pro-Palestijnse verhaallijnen van Leopold Vermeiren in de leesboekjes uit de jaren 1970. De verhalen van scenarist Peter Van Gucht en tekenaar Claus Scholz laten we beleefdheidshalve even buiten beschouwing. De Rode Ridder was altijd al een van de bizarste stripreeksen en met de op de Arthurlegende gebaseerde scenario’s (iets wat Vandersteen ook al probeerde) maakt ook Legendre het bijzonder bont. De Italiaanse tekenaar Fabio Bono die naar verluidt geen woord Nederlands verstaat tekent de reeks sedert 2016 naar scenario’s van Legendre.

In het album Mordred wordt vooral heel veel afgepraat. Legendre overstelpt de lezer van deze avonturenreeks op sommige pagina’s met tekstballonnetjes. Een scenario dat zoveel uitleg via dialogen nodig heeft bovenop de werkelijk verbluffend mooie tekeningen van Bono (die ook door découpage of mise-en-page opvallen) lijkt verre van afgerond. Die indruk ontstaat ook omdat het verhaal werkelijk een rommeltje is. Niet dat het verveelt, maar het irriteert omdat alles allemaal veel te vergezocht is, te onduidelijk, te puberaal en te afwijkend van de klassieke Arthurlegende.

Chrétien de Troyes

Op zich waren de meeste middeleeuwse of vroegmoderne verhalen rond de Arthurlegende net als dit werk van Legendre een eeuwig voortborduren op namen, personages, intriges enzovoort via de tekst van Geoffrey van Monmouth uit de twaalfde eeuw, de vijf ridderromans van Chrétien de Troyes (die zijn Graallegende zelfs in de Sint-Pietersabdij te Gent schreef) en La Mort le Roi Artu uit de 13de eeuw. Met dit steeds vervellen tot nieuwe genres en thema’s lijkt deze Arthurcyclus van De Rode Ridder zeer sterk op Amerikaanse comics waar superhelden steeds verpoppen tot nieuwere versies van hetzelfde. Ook visueel heeft dit album meer van een Amerikaanse comic dan van een Vandersteen-strip.

Alleen al om de extreme visuele pracht (zoals een cavalcade over een veld vol klaprozen) van dit album loont het de moeite om mee te gaan in het manke scenario en desnoods te stoppen met het lezen van de overdaad aan tekstballonnetjes. De prachtige inkleuring alleen al schept zo perfect een unieke sfeer. Mordred is meer een beeldverhaal dan een leesverhaal. Misschien een goed excuus om kennis te maken met deze zeer aparte stripreeks.

De Rode Ridder

Willy Vandersteen op zijn best

De Rode Ridder praat teveel

Ook striptekenaars vergrijzen