‘Niets zal een vreemdeling méér verbazen dan de onbeperkte vrijheid in dit land om alles te zeggen en openlijk de grootst mogelijke kritiek te uiten op de overheid’, aldus de 18de-eeuwse Schotse verlichtingsfilosoof David Hume. Hij geloofde niet in wonderen. Voor het overige was hij evenmin bijzonder religieus ingesteld. Dat was destijds in Schotland echter niet zo’n probleem. Daar komt verandering in met een nieuwe wet in Schotland op ‘haatmisdaden en openbare orde’, de Hate Crime and Public Order Bill.

Rechters gaan uitmaken welke uitspraken haatdragend zijn en dus strafbaar volgens de nieuwe wet. Het criterium is niet of de verdachte met opzet anderen heeft beledigd of gekwetst. Nee, is er iemand uit een beschermde categorie die zich gekrenkt voelt, dát is het criterium. Wie dat op zijn geweten heeft, gewild of ongewild, kan maximaal zeven jaar de bak indraaien.

Gegriefd

Wie zich laat verleiden in Schotland deel te nemen aan een openbaar debat, begeeft zich dus op glad ijs. Ieder verkeerd woord over — ik citeer letterlijk — ‘leeftijd, handicap, ras, religie of zelfverklaarde religieuze affiniteit, seksuele oriëntatie, transgenderidentiteit en “variations in sex characteristics”’ kan men mogelijk opvatten als haat zaaien. Ongeacht de intenties van de spreker of schrijver. Opzet (intent) hoeft niet meer in een rechtbank bewezen te worden. Dat iemand is gegriefd volstaat.

We zijn er nog niet. Zoals katholieke geestelijken hebben opgemerkt, stelt de nieuwe wet theoretisch het in bezit hebben van een bijbel al strafbaar. Daar staan bijvoorbeeld nare dingen in over homoseksuelen. Wie een bijbel heeft, is naar de letter van deze wet ‘in het bezit van opruiend materiaal, met het mogelijke doel dat aan anderen te communiceren…’ Ik verzin het niet.

Acteurs en toneelschrijvers hebben vastgesteld dat er bijna geen stuk meer gespeeld kan worden in Schotland. De wet maakt namelijk geen onderscheid tussen wat er op de planken wordt gezegd, en wat iemand op internet zet of in de krant schrijft. Het wordt eentonig, maar het enige argument is dat er iemand gekrenkt is, althans, zich gekrenkt voelt. Bekende persoonlijkheden hebben ook al geprotesteerd tegen de wet, onder aanvoering van Rowan Atkinson, de enige echte Mr. Bean.

Ultranationalistische SNP

De Hate Crime-wet komt uit de koker van de Schotse Nationale Partij. Die maakt al jaren de dienst uit in Schotland. In een laatste peiling kwam ze uit op 57%. Deze partij heeft feitelijk maar één ding op de agenda: onafhankelijkheid. De kopstukken van de SNP hitsen de Schotse bevolking op tegen Engeland en de Tories. Schotten die niet voor de SNP kiezen, klagen dat ze worden uitgemaakt voor landverraders, en ‘maar op moeten rotten naar Engeland’. Op het hoogtepunt van de corona-crisis stonden leden van de SNP aan de grens om Engelse toeristen tegen te houden. Die mochten eens besmet zijn.

Onder leiding van Nicola Sturgeon — de fanatieke ‘First Minister‘; het Schotse equivalent van de Prime Minister — heeft de SNP in vijf jaar van veel beleid een puinhoop gemaakt. Met name van het onderwijs en de gezondheidszorg. Sturgeon en haar partij zijn bezeten van onafhankelijkheid. Ze houden de illusie in stand dat alle problemen zullen verdwijnen als Schotland zich zelfstandig bij de EU kan aansluiten.

Nanny state

De SNP lijkt haar ultranationalistische onafhankelijkheidsstreven op andere gebieden van beleid te willen compenseren door zich juist extreem progressief voor te doen. Schotland is zo’n beetje de ergste ‘nanny state‘ van de vrije wereld aan het worden. De partij betuttelt Schotten aan één stuk door wat betreft hun eet- en drinkgewoontes. Bijvoorbeeld met een verplichte bodemprijs voor alcoholische dranken en een verbod op 2-voor-de-prijs-van-1-aanbiedingen van pizzaboeren. Schotland is ook het enige land ter wereld waar sigaretten niet zichtbaar mogen zijn in een winkel die ze verkoopt.

In hun obsessie om alles en iedereen te controleren, kwam de partij met het voorstel om voor ieder nieuwgeboren Schots kind een state guardian te benoemen. Een overheidsvoogd die tot het kind 18 is het gezin in kwestie in de gaten moet houden, en zo nodig rapporteren.

Dat is de SNP ten voeten uit. De Guardian schreef destijds dat de Schotse ‘Minister van Kinderen’ binnenkort wel uitgenodigd zou worden in Noord-Korea, om uit te leggen ‘hoe haar partij het voor elkaar kreeg zo’n enorme voet tussen de deur te krijgen bij de hele Schotse bevolking, zonder slechte publiciteit’. Die slechte publiciteit kwam er overigens wel, toen de Hoge Raad van Schotland dit plan afschoot.

Blasfemiewet

De wet op Hate Crime and Public Order komt dus niet uit de lucht vallen. Wél dat de Schotten er gratis een nieuwe blasfemiewet bij krijgen. En dat acteurs en regisseurs schuldig kunnen worden bevonden ‘als er mensen zijn van beschermde groepen die het materiaal krenkend vinden…’ De Schotse theaters kunnen wel sluiten. Een onschuldig volksdansje kan al bepaalde mensen kwetsen in het huidige tijdsgewricht. Met zeven jaar gevangenis boven je hoofd neem je geen risico.

Als iemand zich door jou gekwetst voelt, kom je niet meer weg met: ‘Sorry hoor, dat was echt niet de bedoeling’. Nee, bedoeling speelt expliciet geen rol meer. Als iemands gedrag mogelijk haat kan oproepen tegen een beschermde groep — zeg maar iedereen die geen heteroseksuele witte man is — dan is het van geen enkel belang meer of de persoon die dat gedrag vertoont ook die bedoeling had. Films als Gone with the Wind en In the Heat of the Night gaan uiteraard meteen de oven in. Alleen al omdat wie de DVD in de speler stopt theoretisch straf kan krijgen.

Wie zich persoonlijk gekrenkt voelt door enige vorm van kunst, kan ook al naar de Schotse politie om de kunstenaar aan te klagen. Het befaamde kunstfestival van Edinburgh zou in de nabije toekomst wel eens een oersaaie vertoning kunnen worden. En stand-up comedians mijden Schotland beter helemaal.

Vrijheid van meningsuiting

Zou het toeval zijn dat de huidige Schotse Minister van Justitie — uiteraard SNP, maar ook de motor achter deze wet — naar de naam Humza Yousaf luistert? In Schotland vond de laatste executie voor blasfemie plaats in 1697, terwijl men daar in islamitische landen als Pakistan nog steeds mensen voor ter dood brengt. Er zijn eerder moslims geweest die zich inspanden om blasfemiewetten terug te krijgen in het Westen, bijvoorbeeld in Frankrijk. Vaak met stilzwijgende steun van katholieken.

Geen zorgen. Minister Yousaf heeft verzekerd dat de wet ‘niet de vrijheid van meningsuiting ondermijnt’, maar die juist beschermt. ‘Mensen zullen nog steeds controversiële of zelfs aanstootgevende meningen kunnen uiten, zolang ze dat maar niet doen op een bedreigende of beledigende toon die haat kan zaaien.’ Wie na deze tekst nog weet wat wel of niet kan in Schotland, mag het zeggen.

Middel erger dan de kwaal

Gelukkig had de minister er eerder al geen doekjes om gewonden pertinent tegen een onbeperkte vrijheid van meningsuiting te zijn. Dat is zelfs in Schotland geen populaire mening. Daarom is de wet op veel punten waarschijnlijk zo vaag. De Schotse politie is er niet blij mee. Niet alleen vanwege de verwachte tsunami aan aangiftes als iedereen die zich gekrenkt voelt naar de politie mag stappen, maar ook omdat de agenten geen zin hebben om ‘heel Schotland onder politietoezicht te stellen’, zoals de Schotse Politiebond het uitdrukte. De SNP heeft laten weten maling te hebben aan alle tegenstand, wat niemand zal verbazen. Dat is al jaren zo ongeveer de basis van hun beleid in Schotland…

David Hume waarschuwde al voor het bestraffen van ‘misbruik van de vrijheid van meningsuiting’ door rechters die ’te veel macht krijgen om alles te veroordelen wat ze niet bevalt’. Al besefte hij dat te veel vrijheid gevaarlijk kon zijn, censuur vond hij ‘een middel erger dan de kwaal’.

Volgens minister Yousaf en First Minister Sturgeon is de wet alleen maar bedoeld om ‘vooroordelen te bestrijden’. Wie kan daar nou bezwaar tegen hebben?

de Schotse Nationale Partij

Woke Wordt Wet