Na een weekend vergaderen met zijn familie en adviseurs geeft hij er de brui aan. Joe Biden wordt volgende maand niet aangeduid als vaandeldrager van de Democratische Partij. De eerste keer sinds 1968 dat een zittende president vrijwillig — nu ja, vrijwillig — niet kandideerde voor een tweede ambtstermijn.

De lofredes lieten niet lang op zich wachten. Joe Biden ‘plaatste zijn land boven zijn eigen ambities’. Dat klopt niet. Biden wou zichzelf doodgraag opvolgen. Maar donoren draaiden de geldkraan toe, en de peilingen waren te onheilspellend. Bidens nalatenschap dreigde de terugkeer van Donald Trump te worden. Zijn reputatie als de man die dat ‘democratisch gevaar’ uit het Witte Huis kegelde, zou voorgoed besmeurd zijn. Dat bracht ook de financiële haalbaarheid van de post-presidentiële projecten van de Bidens in gevaar. Daarvoor moeten zij immers rekenen op de voortdurende goodwill van de Democratische Partij.

Promotie

Dertig minuten nadat hij zijn beslissing op X — een medium dat het voorbije jaar meermaals dood verklaard werd — kenbaar gemaakt had, sprak Joe Biden zijn steun uit voor Kamala Harris, zijn vicepresident. Andere partijbonzen, zoals Bill en Hillary Clinton, oud-Kamervoorzitter Nancy Pelosi en Gavin Newsom, de gouverneur van Californië, schaarden zich eveneens achter Harris.

Biden en co mogen zich dan wel uitspreken voor Kamala Harris, hun beslissing is het niet. Wel die van de bijna 4.000 partijsoldaten die volgende maand verzamelen blazen voor de Democratische Partijconventie (DNC). Zij zijn, conform de DNC-regels, vrij om een andere kandidaat dan Harris op het schild te hijsen. Dat zij dit doen, is onwaarschijnlijk. Onder meer omdat de gedelegeerden (mede) geselecteerd werden door het Biden-Harris-team. Van hen werd verwacht om te stemmen voor Biden (als president) én Harris (als vicepresident). Harris aan de kant schuiven is dan heel wat minder logisch dan haar promoveren.

Onmogelijk is het evenwel niet. Niet op z’n minst omdat Harris een uitzonderlijk zwakke kandidaat is.

Upgrade

Dezelfde mensen die u de voorbije jaren wijsmaakten dat Bidens achteruitgang ‘fake news’ was, zullen u de volgende dagen vertellen dat Harris een indrukwekkende politica is. Daarmee negeren ze alles wat we weten over de vicepresident.

In 2020 dong Harris al eens mee naar het presidentschap. Tijdens de Democratische voorverkiezingen (de primaries) deed ze het zo slecht, dat ze uit de race stapte nog voor er één stem werd uitgebracht. In de laatste peilingen voor haar exit, haalde ze nog geen 4% van de stemmen. Haar enige moment van glorie kwam vroeg in de campagne, toen ze Joe Biden, haar latere baas, beschuldigde van steun aan raciale segregatie. Een hoogst misleidende, zelfs leugenachtige bewering. Biden vergaf haar, wellicht met de nodige tegenzin.

Dat deed hij, omdat hij op zoek was naar een zwarte vrouw. Dat zijn niet de woorden van de auteur, maar die van Joe Biden. In de Democratische Partij is het niet langer denkbaar dat blanke (of ‘witte’) mannen kandidaat zijn voor én president, én vicepresident. Harris was één van vijf zwarte, vrouwelijk finalisten. Mannen werden niet overwogen, blanke vrouwen na de dood van George Floyd evenmin.

Nooit getest

Het electoraal verleden van Harris boezemt Democraten in ieder geval weinig vertrouwen in. In 2010 werd Harris’ nationale carrière net niet in de kiem gesmoord toen ze ei zo na verloor van haar Republikeinse uitdager. Die nipte (<1%) overwinning vond plaats in haar thuisstaat, Californië, waar niemand zich afvraagt of een Democraat wint, enkel met hoeveel. Behalve voor Kamala, dan.

In 2016 viel een Senaatszetel open. Harris kandideerde. In de eerste ronde, waarin meerdere Democraten en Republikeinen deelnamen, eindigde ze eerste met net geen 40% van de stemmen. Een echte electorale tweestrijd bleef uit, omdat de tweede kandidaat ook een Democraat was. Harris, unaniem gesteund door het Democratische establishment van Californië, won de tweede ronde (60% vs. 40%) en werd senator. Vier jaar later werd ze, zonder ooit echt politiek getest te zijn, vicepresident van de Verenigde Staten.

Onpopulair

Harris was de voorbije jaren een historisch onpopulaire vicepresident. Onpopulairder dan haar president ook. Sinds augustus 2021 werd Harris in iedere peiling door meer respondenten afgewezen (‘unfavorable’) dan omarmd (‘favorable’). Dat zijn meer dan 100 (!) peilingen. Extra opmerkelijk, aangezien een vicepresident doorgaans niet veel, eigenlijk niets, doet.

Wordt Kamala Harris de volgende president van de Verenigde Staten? Allicht niet. Dat heeft overigens niet uitsluitend met haar eigen zwakte te maken. De kaarten die ze toegespeeld krijgt, zijn geen goede. Op minder dan 4 maanden een succesvolle campagne in elkaar boksen, is geen sinecure. Ze gaat gebukt onder de lasten van het bestuur, zonder te genieten van de kanseliersbonus van het presidentschap. En Donald Trump staat sterk, sterker dan in 2020. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat ze niet uitgedaagd wordt voor de partijnominatie: niemand wil deze rotzooi overnemen.

Democratische Partijconventie

Het probleem van Kamala Harris