Een onderzoek naar wat de Franse moslims denken legt pijnlijke zaken bloot. 75 procent ziet de Islam als het enige echte geloof. Scholen moeten zich op alle vlakken aanpassen aan de islamitische cultuur en godsdienst. En onder de scheiding van Kerk en Staat, de zo geroemde Franse laïcité (lekenstaat), verstaan ze iets anders dan de modale Fransen.

Resultaten

In Frankrijk komt de laïcité almaar meer in botsing met de moslimgemeenschap die het straatbeeld, de overheidsdiensten en het onderwijs willen bepalen. Lees: hoofddoeken in openbare functies en op school, volledig bedekkende kleding (abaya) voor kleine meisjes op scholen en het uitzuiveren van de leerstof van al wat moslims niet welgevallig is. 78 procent van de moslims beschouwt de laïcité als discriminatie tegen moslims.

De moslimdefinitie van laïcité verschilt danig van die van andere Fransen. Voor moslims betekent dat gelijke rechten voor alle religies. Maar bij andere Fransen is dat het reguleren van de scheiding van Kerk en Staat. Voor de Fransman is religie een privézaak; voor de Franse moslims is het alles en vooral ook politiek.

Werkzaamheidsgraad en religiositeit

Het onderzoek is het werk van het Institut français d’opinion publique (IFOP). Dit is een van de betrouwbaarste en meest wetenschappelijke bronnen in onderzoek over de publieke opinie. Het bevestigt wat u bij Doorbraak al eerder kon lezen.

In dit onderzoek valt wel een aantal dingen op. Ook moslims van vijftien jaar oud werden bevraagd. En nog iets. 30,7 procent van de bevraagden is werkloos, schoolgaand of uitkeringstrekker. Bij de Franse bevolking is dat 16 procent. De groep gepensioneerden was dan weer zeer klein: 3,3 procent. In Frankrijk in zijn geheel is dat 27,2 procent.

De eerste vaststelling is dat het niveau van religiositeit bij de Franse moslims enorm verschilt van dat van de gemiddelde Fransman. 66 procent is praktiserend en 26 procent is gelovig, maar niet praktiserend. Amper 3 procent is atheïst. Bij de modale Fransman is dat respectievelijk 12 procent, 42 procent en 32 procent.

Terwijl bij gewone Fransen de gelovigen vooral ouderen zijn, blijken bij de moslimbevolking de jongeren veel geloviger dan de ouderen

Leeftijd speelt daarbij een rol. Terwijl bij gewone Fransen de gelovigen vooral ouderen zijn, blijken bij de moslimbevolking de jongeren veel geloviger dan de ouderen. 75 procent van de 25- tot 34-jarigen is gelovig. Bij de 50-plussers is dat maar 58 procent. Mannen blijken trouwens aanzienlijk geloviger dan vrouwen. Praktiserend geloof blijkt ook een stedelijk fenomeen. Het verschil is meer dan 10 procent.

Socioculturele dimensie

Bijna de helft van de ondervraagde moslims beweert dat geloof een belangrijke rol speelt bij de keuze van vrienden. Bij de gewone Fransen is dat nauwelijks 22 procent. In het intieme leven zegt 79 procent van de moslims hun geloof belangrijk te vinden. Trouwen met niet-moslims is een groot taboe. Bij de gemiddelde Fransen is het geloof van de partner in relaties maar bij 31 procent een probleem.

Van de groep mensen die in al hun levenssferen de islam belangrijk vinden zegt 22 procent slachtoffer geweest te zijn van racisme. Anders gezegd: migratie speelt hier dus een rol. Maar ook armoede. Een op drie is zelfstandige; 24 procent is werknemer; 17 procent is werkloos. Meer dan een op drie komt uit een zogenaamd Quartier Politique de la Ville (QPV). De QPV’s zijn de stedelijke achterstandswijken.

76 procent van de moslims zeggen dat hun godsdienst de waarheid is en verzetten zich daarom tegen de wetenschap. Vooral de evolutieleer is steen des aanstoots. Moslims geloven dat het God is die de wereld heeft geschapen. Over heel Frankrijk gelooft 19 procent in een scheppingsverhaal. Bij belijders van andere godsdiensten dan de islam is dat 22 procent.

Zichtbare islam

Voor vele moslims moet de godsdienst zichtbaar zijn. 75 procent wil de invoering van officiële religieuze feestdagen, ze willen hoofddoeken toestaan (zelfs bij atleten op de Olympische Spelen in Parijs) en ze eisen openbare financiering voor imams en gebedshuizen.

Die zichtbaarheid is meetbaar. In het dagelijkse leven draagt 81 procent van de moslimvrouwen een hoofddoek. 63 procent van de ondervraagden vindt islamitische kleding belangrijk. En er is meer: 83 procent wil halal op scholen.

73 procent wil religieuze klederdracht toelaten op scholen (Bij de Fransen in het algemeen wil 81 procent het bestaande verbod handhaven). 54 procent van de moslims wil dat meisjes mogen weigeren zwemles te volgen. 50 procent wil dat leerlingen lessen mogen weigeren die botsen met hun geloof.

Hoe dan ook zorgwekkend is de vaststelling dat 16 procent van de Franse moslims de moordaanslag op leraar Dominique Bernard (in Arras op 13 oktober) niet willen veroordelen.

Dominique Bernard

Franse moslims zien scheiding religie en staat als discriminatie