Zuhal Demir, de politica voor wie het minister-presidentschap geen ultiem doel is, kleurt onze media meer dan ooit met in groen voluntarisme uitblinkende initiatieven, uitlatingen of maatregelen. Er zit een zekere systematiek achter die offensieven: volgens een recente, ‘media-democratische’ schets van mevrouw Demir in de Tijd checkt haar woordvoerder-kabinetschef Andy Pieters vanaf drie uur ’s nachts ‘alle kranten om te weten wat van belang is voor Zuhal’. Maar zorgt zo’n ‘media-democratie’ ook voor goed beleid?

Zeven van die voluntaristische maar niet altijd even doordachte ‘werven’ kwamen de laatste zeven dagen in de media. Passeren niet de revue: de bostvoeding episode en het zoveelste frivole Vlaamse subsidietje.

Werf 1: De KU Leuven krijgt een standje

Subsidietjes speelden ook een hoofdrol in de eerste werf. De feiten zijn genoegzaam bekend. Na een veroordeling van een Leuvense professor onderwijskunde voor verkrachting, ging Demir in de aanval tegen zijn alma mater. Die zou namelijk te passief geweest zijn: ‘We moeten keihard zijn voor een instelling die een verkrachting niet meteen veroordeelt,’ heette het. In haar hoedanigheid van minister van toerisme dreigde ze zelfs met het niet integraal uitbetalen van beloofde Vlaamse subsidies voor bouwwerken, gepland voor de viering van 600 jaar KU Leuven (goed voor in totaal maar liefst 6,6 miljoen euro).

Volgens sommigen maakte ze zich zodoende schuldig aan machtsafwending. De KU Leuven viel van haar kant weinig of niks te verwijten: omwille van het zeer lang lopende onderzoek mocht ze geen actie ondernemen tegen de professor in kwestie. Het slachtoffer, dat vooral haar anonimiteit wilde bewaren, was trouwens tevreden met de manier waarop de zaak aangepakt was en ontzet door de veroorzaakte mediastorm. Sommigen vrezen dan ook dat de hele affaire de drempel voor slachtoffers om misbruik te melden, verhoogd heeft.

Als toemaatje werd een voorwaarde gekoppeld aan de subsidies voor het geplande bezoekerscentrum: het moet ‘permanente aandacht voorzien voor de integriteit van het menselijk lichaam’…

Werf 2: Mislukte overname van een federaal gebouw

De tweede werf kreeg veel minder ruchtbaarheid. Zoals De Standaard meldde: ‘Vlaams minister van Toerisme Zuhal Demir wou het Dynastiepaleis verwerven om er in hartje Brussel een vitrine voor Vlaamse kunst onder te brengen.’ In haar eerste beleidsnota schreef Demir dat ze Vlaamse investeringen in het paleis, dat Vlaanderen in concessie had, wou ‘verduurzamen’ teneinde later ‘het eigenaarschap van het gebouw’ over te nemen.

Nadat een goed half miljoen euro geïnvesteerd werd in de renovatie van het gebouw, bleek helaas dat de eigenaar (de federale overheid) de concessie niet wilde verlengen op de Vlaamse voorwaarden. Peter De Wilde, administrateur-generaal van Toerisme Vlaanderen, vindt het spijtig voor de Vlaamse belastingbetaler dat wat hij ‘Vlaanderen’ noemt ‘er zo veel geld in geïnvesteerd heeft en er omwille van de Belgische symboliek de facto is buitengezet.’

Tja, misschien was het gewoon geen goed idee van ‘Vlaanderen’ om een gebouw te proberen overnemen door er als concessiehouder een klein fortuin in te investeren (temeer daar mevrouw Demir van haar kant vindt dat zelfs het eigendom van bouwgrond geen bouw- en eigendomsrecht verzekert).

Werf 3: Onmogelijke samenwerking met Nederland

Onlangs bleek dat mevrouw Demir al een nieuw mediageniek project op het oog heeft. Ze startte ‘verkennende gesprekken’ met Nederland voor een samenwerking inzake het bouwen van twee nieuwe kerncentrales in Nederland. Dat Vlaanderen daar niet voor bevoegd is, lijkt (alweer) niet relevant: ‘Ik ben niet bevoegd voor energieproductie, dat is federaal. Maar als Nederland nieuwe kerncentrales gaat bouwen pal aan de grens, ga ik niet aan de zijlijn blijven staan.’ Alweer voluntarisme troef dus.

Nederlands premier Mark Rutte vond het van zijn kant alvast een prachtig idee. Hij liet guitig weten dat ‘geld altijd welkom’ is. Als daar maar niet opnieuw een spijtbetuiging van komt.

Werf 4: Afschaffing van de Vlaamse varkenshouderij

Onlangs deelde mevrouw Demir ook impliciet mee dat de Vlaamse varkenshouderij opgedoekt moet worden. Haar kabinet heeft dan ook veel affiniteit met Natuurpunt. Dat bleek uit haar beruchte vergelijking tussen vluchtelingen en varkens: we kunnen die vluchtelingen niet allemaal opvangen, zoals we ook ‘geen miljoenen varkens’ kunnen houden. Omdat we in Vlaanderen nu eenmaal ‘niet alles kunnen doen’ (of omdat ze zelf een groene semi-vegetariër is?).

Boeren kweken momenteel ongeveer 6 miljoen varkens in Vlaanderen. Als we inderdaad geen miljoenen varkens kunnen houden, moeten die boerderijen bijna allemaal op de schop.

Werf 5: Vergunning Broeklin vernietigd

Het door de EU opgedrongen stikstof-‘probleem’ komt wat dit betreft natuurlijk zeer goed van pas. Helaas ontpopte die stikstofstok zich recent wel als een soort van boemerang. Demirs vergunning voor Broeklin, het vroegere Uplace, werd namelijk vernietigd door de Raad voor Vergunningsbetwistingen. De reden? De Raad vond de beslissing van de minister dat de stikstofimpact van het project op een naburig natuurdomein niet onderzocht moest worden, onvoldoende onderbouwd (het stikstofbad was plots niet meer vol).

Bizar genoeg vindt Demir die uitspraak getuigen van een blijvende ontkenning van het ‘stikstofdossier’. Terwijl ze in deze casus zelf het zogenaamde stikstofprobleem ontkent. Het is symptomatisch voor haar discriminerende en juridisch onhoudbare aanpak van deze tikkende tijdbom (vandaar dat ze zowel het parlement als de Raad van State buiten spel wil zetten bij de definitieve regeling?).

Maar geen nood: zelfs een pseudo-oplossing zal verwelkomd worden door de (groene) mainstreammedia, zoals ze ook het pseudoprobleem gretig onderschrijven (en Demirs ‘niet moedige’ houding ten opzichte van geplande, radicale EU-klimaatwetgeving bekritiseren). En dat is wat telt in een media-democratie.

Werf 6: Verbanning van niet-elektrische auto’s

Nog meer voluntaristische voortvarendheid: de asociale beslissing van de Vlaamse regering om dieselwagens (2031) en benzinewagens (2035) uit lage-emissiezones in Antwerpen en Gent te weren. Zelfs de doorgaans gezagsgetrouwe Peter Mijlemans had het over een ‘ingreep die rammelt als een oldtimer’.

Het kabinet van Demir liet wel weten dat mevrouw Demir ‘bestuurders (…) iets meer tijd’ geeft ‘om zich aan te passen’: de maatregel komt een jaar later dan aanvankelijk gepland. Wat een opluchting.

Werf 7: Zonnepanelen: oorlog in de maak

Demir wil tot slot ook de eigenaren van grote zonnepaneelprojecten van voor 2013 aanpakken: vanaf volgend jaar wordt de beloofde certificatensteun stop gezet.

Die alweer discriminerende maatregel lijkt niet alleen een inbreuk op de (blijkbaar ouderwetse) regel dat ‘pacta sunt servanda’, de zonnepanelensector pakte recent ook uit met een studie waaruit blijkt dat het argument als zouden ze ‘overgesubsidieerd’ zijn, geen steek houdt.

Demir kennende, komt de mediagenieke subsidieknip er toch, waarna ze naar alle waarschijnlijkheid alweer ongelijk zal krijgen van de rechter. Maar misschien maakt dat in een media-democratie niet eens veel uit. Zoals Bart de Wevers geliefde Romeinen al zeiden: mundus vult decipi, ergo decipiatur.

Dynastiepaleis

Federaal wetenschapsbeleid zet Vlaanderen voor het blok

De media-democratie van Zuhal Demir