Het was vorige vrijdag, 25 september, dat de gepensioneerde officier en overgangspresident Bah N’Daw en zijn vicepresident kolonel Assimi Goïta in Mali werden beëdigd als de gidsen voor de transitie. Ze werden op hun post geïnstalleerd door het Hooggerechtshof van Mali, iets meer dan een maand na de staatsgreep die voormalig president Ibrahim Boubacar Keïta ten val bracht. Ze beloofden de macht binnen 18 maanden aan een burgerregering over te dragen.

Cruciaal moment in de geschiedenis van het land

Dit evenement vond plaats in aanwezigheid van de bemiddelaar van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (CEDEAO of Communauté économique des États de l’Afrique de l’Ouest) die werd gestuurd om alles weer op de rails te zetten, de voormalige Nigeriaanse president Goodluck Jonathan. Hoewel Mali nog steeds onder de sancties van de buurlanden valt, was de president van Guinee-Bissau, Umaro Sissoco Embalo, de enige die de reis maakte om het evenement bij te wonen.

De president van het Hooggerechtshof, Wafi Ougadeye Cissé, herinnerde in zijn slottoespraak aan de taken die deze twee nieuwe persoonlijkheden van het land te wachten staan: ‘U neemt de teugels van uw land over op een van de cruciale momenten in de geschiedenis van het land. Uw taak zal zwaar zijn, want de verwachtingen van uw mensen zijn immens en de ene nog dringender dan de andere. Uw volk dorst naar vrede, veiligheid, stabiliteit, nationale eenheid, harmonie, sociale samenhang en rechtvaardigheid’.

De overgangspresident Bah N’Daw zei op zijn beurt: ‘Het dienen van Mali is een voorrecht’, een eer voor hem en zijn team. Hij bedankte het Nationaal Comité voor het Heil van het Volk (CNSP), degenen die de voormalige president van Mali ten val brachten in de naam van Ibrahim Boubacar Keita voor zijn ‘vaderlandslievende geest, zijn gevoel voor luisteren en zijn onderscheidingsvermogen’. ‘Ik ben bereid om alle offers te brengen zodat Mali weer het land van onze dromen kan worden’, beloofde de gepensioneerde ex-officier die alles wil doen om de corruptie te bestrijden: ‘Ik kan geen nul-corruptie bewerkstelligen, maar ik zal er alles aan doen om ervoor te zorgen dat er geen straffeloosheid meer is. Publiek geld is heilig’.

Nog steeds onder sancties

Tijdens zijn toespraak nam N’Daw ook een minuut stilte in acht voor alle mannen die in het veld van eer vielen voor de ‘bevrijding van Mali’. Hij prees ook de betrokkenheid van de subregionale organisatie bij de oplossing van de crisis die zijn land sinds afgelopen juni heeft getroffen en de terugkeer naar de grondwettelijke orde (sinds) de putsch van 18 augustus.

Tot slot beloofde hij de door Cédéao aangegane verbintenissen en alle door Mali ondertekende internationale teksten, met inbegrip van de overeenkomst van Algiers, na te leven. Cédéao heeft in een communiqué verklaard dat de sancties zullen worden opgeheven wanneer een civiele eerste minister wordt benoemd. Dit kantoor valt onder de overgangspresident van Mali, Bah N’Daw, volgens het door de junta aangenomen overgangsplan.

De terugkeer naar de normaliteit

Na de putsch van 18 augustus heeft de Cédéao Mali uit zijn besluitvormingsorganen geschorst, de grenzen van zijn lidstaten gesloten en de financiële en commerciële uitwisselingen met het land stopgezet, met uitzondering van de basisbehoeften, geneesmiddelen, uitrusting voor de bestrijding van het coronavirus, petroleumproducten en elektriciteit. Anderzijds had zij een overgangsperiode geëist om de terugkeer van burgers naar de macht binnen een periode van 18 maanden mogelijk te maken.

Na de beëdiging heeft de procureur-generaal van het Hooggerechtshof, Boya Dembélé, de president en de vicepresident verzocht alle sinds 18 augustus gearresteerde burger- en militaire functionarissen vrij te laten of hen voor de rechter te brengen. Voor veel waarnemers is Mali, met deze beëdiging, echt begonnen met de mars naar een terugkeer van de grondwettelijke orde, zoals we ook kunnen lezen in de tweet van Goodluck Jonathan: ‘We zijn optimistisch dat deze gebeurtenis het begin van een terugkeer naar de normaliteit in Mali zal markeren’.

Ndaw, puur product van het Malinese leger

Bah Ndaw, 70 jaar oud, is een puur product van het Malinese leger en spreekt verschillende talen, waaronder Engels en Russisch. Hij volgde zijn opleiding eerst in de Malinese stad San, in de regio Segou in Mali waar hij vandaan komt, voordat hij in Frankrijk naar de Franse Oorlogsschool ging en daarna naar Rusland waar hij een opleiding tot helikopterpiloot afrondde.

Deze voormalige kolonel-majoor bekleedde onlangs de functie van minister van Defensie en Veteranenzaken. Deze keer steunt kolonel Assimi Goïta hem in zijn nieuwe functies. Dat is het hoofd van de Malinese junta die president Ibrahim Boubacar Keïta (IBK) ten val bracht.

Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten

Mali: Tweede investituur van de overgangspresident