Nu bouwfederatie Embuild zelf vraagtekens zet bij de Vlaamse renovatieverplichting, loont het de moeite om er de partijprogramma’s van de onderhandelende Vlaamse partijen nog eens op na te slaan. Is de renovatieplicht binnenkort misschien verleden tijd? Hola, niet zo snel.

‘We voelen dat de renovatieplicht onder druk staat. We zagen dat onder meer in de kiescampagne’, zo vertelde Caroline Deiteren, de topvrouw van Embuild (voorheen “Confederatie Bouw”, nvdr.) begin deze week in Het Laatste Nieuws.

‘Mensen denken dat de renovatieplicht woningprijzen duurder maakt, terwijl dat niet klopt. Slecht geïsoleerde huizen met lage EPC-scores zijn goedkoper geworden sinds de invoering van de renovatieplicht. Eind 2023 waren huizen met de laagste EPC-scores al bijna 4% goedkoper dan in dezelfde periode in 2022. Voor België is dat zeer uitzonderlijk’, aldus Deiteren.

EPC A in 2045

Ter herinnering: de Vlaamse regering verplicht nu kopers van een woning met een lage EPC-waarde (energieprestatiecertificaat, nvdr) om die binnen de vijf jaar te renoveren tot minstens EPC-niveau D. Op straffe van boete. Tot 2045 plant de Vlaamse regering ook verdere verstrengingen naar EPC-niveau A.

Hoe wil Embuild de renovatieplicht aanvaardbaarder maken voor de burger? Onder meer door de verkoper van een woning te verplichten ook een raming van de renovatiekosten mee te geven. De renovatieplicht afschaffen zou volgens Embuild ‘een slecht signaal zijn omdat mensen verbouwingen dan opnieuw zouden uitstellen’.

Geen windeieren

In hetzelfde interview zegt Deiteren ook dat de termijn van de renovatieplicht optrekken van vijf naar tien jaar ‘geen goed idee is’. Immers: ‘We mogen niet vergeten waarom de renovatieplicht belangrijk is. Europa heeft ons klimaatdoelen opgelegd en als we die willen halen, moeten we aan een zeer hoog tempo renoveren.’

Deiteren moet in hetzelfde interview wel toegeven dat de Vlaamse renovatieplicht de bouwsector natuurlijk zelf geen windeieren legt.

Dat Embuild nu zelf toch een beetje ruimte laat voor een aanpassing, komt omdat de bouw- en renovatiemarkt lijkt te stagneren. Betaalbaar wonen voor jonge mensen was een groot thema tijdens de verkiezingscampagne. Recent plaatste architect-expert Vincent Van Den Broecke bij Doorbraak ook nog de nodige vraagtekens bij het nut van verplichte renovatie.

Wat denken de politieke partijen die onderhandelen over een nieuwe Vlaamse regering? Wordt de verplichting afgeschaft? Of wordt ze aangepast om de pil voor de burger wat te vergulden?

‘Opbod aan onhaalbare ambities’

Beginnen doen we bij de N-VA, de partij die vereenzelvigd wordt met de renovatieplicht, zeker sinds Vlaams milieuminister Zuhal Demir aangaf dat ingrijpen in ’te dure huizenprijzen’ de uitdrukkelijke bedoeling was van de renovatieplicht.

Nochtans staat in het N-VA programma dat de renovatieplicht moet ‘geëvalueerd’ worden.

Letterlijk: ‘Door het groeiend belang van het EPC-label voor de waarde van een woning en door de waardevolle informatie die het EPC geeft over de energieprestatie van een woning, is het des te belangrijk dat de het EPC-label correct is, ook om te weten of er al dan niet een renovatieverplichting geldt. Daarnaast blijven we achter de renovatietransitie staan al moeten we ook hier opletten dat het geen opbod wordt van onhaalbare ambities.’

Met andere woorden: de renovatieplicht blijft behouden. Maar zal misschien een beetje worden aangepast.

Renteloos

Wat bij CD&V? Verbouwleningen die particulieren van de overheid krijgen, moeten voor de christendemocraten worden geïndexeerd én renteloos zijn voor de laagste inkomens.

De CD&V stelt zich wel vragen over de correctheid van EPC-attesten. ‘De laatste jaren werd het informatieve EPC gekoppeld aan diverse beleidsinitiatieven met financiële gevolgen, waaronder de renovatieverplichting. De huidige methodologie voor de opmaak van het EPC is daarvoor niet geschikt. Omdat EPC’s op dit moment niet voldoende robuust, reproduceerbaar en fraudebestendig zijn, stellen we een grondige hervorming voor, met strengere controles en hogere minimumboetes, en een grotere aansprakelijkheid voor frauderende EPC-deskundigen’, zo staat in het CD&V-verkiezingsprogramma.

De renovatieplicht afschaffen of aanpassen. Dat lezen we hier niet echt.

In regeerakkoord?

Ten slotte komen we uit bij Vooruit. In dat verkiezingsprogramma komt het woord ‘renovatieverplichting’ niet voor. Lees in de plaats daarvan: ‘renovatie-inspanning’.

Vooruit profileert zich duidelijk als linkse partij. Leest u even mee: ‘We maken Vlaamse woningen collectief energiezuinig door de Vlaamse energienetbeheerder Fluvius de renovatie te laten organiseren en prefinancieren. De terugbetaling door de eindgebruiker gebeurt geleidelijk via de meter. We renoveren vanaf 2024 15 jaar lang jaarlijks 180.000 woningen. Zodat in 2040 alle Vlaamse woningen energiezuinig zijn, tot label A.’

Welke visie of welk compromis op basis van bovenstaande standpunten uiteindelijk het nieuwe Vlaamse regeerakkoord zal halen, blijft onduidelijk. Er sijpelt bijzonder weinig door. Als er al een regeringsstandpunt komt. De renovatieverplichting stond in 2019 immers ook niet in het regeerakkoord.

Embuild

Waar willen N-VA, CD&V en Vooruit naartoe met renovatieplicht?

Nieuwe Europese energierichtlijn verhoogt druk op verbouwers en kopers