Het proces van pro-kernenergie-belangenvereniging 100TWh tegen de Belgische staat en Engie Electrabel nadert zijn ontknoping. Voor kernreactor Doel 3 komt alle hulp mogelijk te laat, voor Tihange 2 is er nog hoop. Tenminste als 100TWh de Brusselse rechtbank van eerste aanleg kan overtuigen dat de kernuitstap de energiebevoorradingszekerheid in het gedrang brengt.

Deze en volgende week houden zowel 100TWh (terawattuur) als de tegenpartijen pleidooien. Mogelijk is er volgende week al een uitspraak, maar misschien wordt er door de rechtbank van eerste aanleg nog een extra zitting ingelast. Het dossier is namelijk bijzonder complex. Het zal cruciaal worden om de rechter overtuigen van het feit dat de ontmanteling van de reactoren Doel 3 en Tihange 2 onomkeerbaar is, en dat het dossier bijgevolg hoogdringend is. In het geval van Doel 3 komt mogelijk alle hulp te laat. Tihange 2 zou nog opnieuw opgestart kunnen worden, zo beweert 100TWh.

Waar gaat het ook weer over? Eind september 2022 spande het lobbycollectief 100TWh een rechtszaak aan tegen de Belgische staat en tegen Engie Electrabel, de eigenaar van de Belgische kerncentrales Doel en Tihange. Volgens 100TWh komt door de sluiting van alle zeven kernreactoren tegen 2025 de Belgische energiebevoorradingszekerheid in het gedrang. 100TWh staaft dat met een eenvoudige vergelijking: de energieproductie uit kernsplijting is in België goed voor 6 gigawatt, terwijl de productie van twee nieuw te bouwen gascentrales slechts 1,6 gigawatt bedraagt. Het ontbrekende gedeelte wordt opgevangen door de (onregelmatige) energieproductie uit wind, en uit aangeleverde energie uit het buitenland, zo claimt de federale regering.

Koude winteravond

Door die onzekerheid wil 100TWh de Belgische staat en Engie verplichten om de kernuitstap stop te zetten. Volgens het collectief moet vooraleer zulke zwaarwichtige beslissingen genomen worden, een team van onafhankelijke experten oordelen over de haalbaarheid. 100TWh beweert dan ook dat zij tijdens de pleidooien voor de rechtbank op geen enkel moment een argument hebben gehoord dat hun berekeningen tegenspreekt. Zij hopen dat de rechter zal verordonneren dat onafhankelijke experten hun berekeningen mogen bevestigen. Daardoor zou geen enkele kerncentrale nog ontmanteld mogen worden.

De advocaten van de Belgische staat en Engie wijzen op het feit dat de energiezekerheid altijd gegarandeerd zal blijven, op kortstondige momenten tijdens zeer koude winteravonden na. Het ergste dat volgens hen kan gebeuren, is dat een deel of delen van het land enkele uren zonder stroom zitten na 2025.

Klimaatzaak

De tegenpartijen wijzen er ook op dat 100TWh een politiek proces voert, en dat de kernuitstap democratisch tot stand is gekomen. Dat ontkent 100TWh ten stelligste. Voor hen is het belangrijk dat aangetoond wordt dat er geen alternatieven zijn voor de energiezekerheid van België, en gaat het om een louter technische discussie.

De ironie is dat 100TWh erop wijst dat België door de kernuitstap mogelijk de koolstofreductiedoelstellingen niet haalt. Nieuw te bouwen gascentrales zijn immers vervuilender dan kerncentrales. Op die manier zijn er natuurlijk gelijkenissen met de zogenaamde ‘klimaatzaak’ uit 2021, toen burgers via de rechtbank de Belgische staat aanporden om hen beter te beschermen tegen klimaatverandering. Nog meer ironie, trouwens: de bevoegde rechter van die klimaatzaak is dezelfde voor de zaak die 100TWh heeft aangespannen.

energiezekerheid

‘Klimaatzaak’ 100TWh nadert ontknoping