De socialisten zijn terug. En dat is niet toevallig. De coronacrisis heeft een paradigmashift veroorzaakt. Voor de crisis zat de kiezer, en dan vooral de Vlaamse kiezer, in zijn hoofd met deels ingebeelde, of toch niet bepaald urgente kwesties. Migratie bijvoorbeeld, en zelfs hersenspinsels zoals ‘omvolking’. Hij zocht de oplossingen in een reactionaire en met prikkeldraad omzoomde utopie. Nu echter komen we met een klap op onze pootjes terecht. Met een beschuldigende vinger naar migranten, Walen en de Europese Unie wijzen lucht misschien op, maar daarom blijven we nog niet gezond, en daarom komt er nog geen water uit de kraan.

De met prikkeldraad omzoomde utopieën van Oost-Europa brachten tenminste nog een solide gezondheidszorg met zich mee. Onze gezondheidszorg is tot nader order ook erg solide gebleken. Die robuustheid werd echter tot net voor de crisis door partijen van neoliberale snit in vraag gesteld. Daar moest en zou in gesneden worden. Om maar één voorbeeld te noemen uit vele. Eind vorig jaar besliste de Vlaamse regering nog om zes procent te besparen op de toelage voor het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen. Geen vooruitziend beleid dus. Op die manier krijgen de pleitbezorgers van meer Vlaamse autonomie hun waren ook nog moeilijk verkocht. Komt daarbij dat het in het kader van het economische herstelbeleid in Europa en zelfs de wereld ‘transfers’ stortregent. Die van Vlaanderen naar Wallonië reiken daarbij amper tot aan de knieën van een dwerg.

Waterslurpende zwembaden

En dan mogen we de welgestelde Vlamingen in de groene rand rond Brussel nog dankbaar zijn. Door uitgerekend op Hemelvaart massaal hun privé-zwembaden te vullen, maakten ze aan de rest van het land zichtbaar welke de volgende crisis is die op ons afkomt: droogte. Die crisis zal voornamelijk Vlaanderen hard treffen. Zoals een hoge functionaris van de Antwerpse drinkwatermaatschappij Water-Link me vorig jaar nog vertelde: In de afgelopen zomers kwam het water dat in Vlaanderen uit de kraan stroomde soms haast rechtstreeks van het effluent van de Waalse rioolwaterzuiveringsinstallaties… Goed dat er op dat vlak nog transfers zijn dus.

Je zou dan denken: het water staat ons niet meer aan de lippen, maar reikt met moeite nog tot onze enkels. Dan zal die grootste partij van het land, die bij hoog en bij laag beweert op te komen voor de belangen van ‘de Vlamingen’, misschien eens wakker schieten? Niets is minder waar. Theo Francken laat geen gelegenheid onverlet om op sociale media reclame te maken voor bloed-en-bodembiefstukjes, voortgebracht door een waterslurpende Vlaamse veeteelt. Zuhal Demir is er absoluut op tegen dat een economisch relanceplan in het teken zou staan van de strijd tegen de klimaatopwarming. Integendeel, ze geeft er nog een lap op. In Limburg heeft ze immers nog een stukje bronsgroen eikenhout gevonden dat dringend gebetonneerd moet worden om er een zoveelste logistiek park van te maken. Jobs, jobs, jobs, weet u wel? We moeten tenslotte toch een beetje ‘realistisch’ blijven, niet? Schrik krijg ik van dergelijke mensen.

Subsidieslurpende citytrips

En dan zijn daar de socialisten. Die hebben het iets beter begrepen. In Wallonië en Brussel voeren ze alvast een beleid dat al iets meer neigt naar wat we nodig hebben. Voor zover de liberalen niet op de rem staan. Maar ook de socialisten dreigen achter de feiten aan te zullen hollen. Zo staat er momenteel enorm veel druk op het dossier Brussels Airlines. De vakbonden willen natuurlijk dat er zoveel mogelijk jobs gespaard blijven. Het bedrijfsleven zingt bovendien unisono: ‘We kunnen toch niet zonder nationale carrier? De luchthavens in Zaventem, Charleroi en Luik, en de havens van Antwerpen en Zeebrugge zijn de belangrijkste economische groeipolen van het land!’

Wel, ook op dat vlak is er slecht nieuws. Internationaal is de luchtvaartsector op korte en middellange termijn gedoemd. Let’s face it: Dit komt niet meer goed. Is het dan verstandig om van onze luchtvaartmaatschappij een subsidieslurper te maken? Willen we de Waalse steenkoolmijnen dan ook maar meteen weer openen? En wat onze zeehavens betreft: Ook daar zit op iets langere termijn de klad in. De afremming van de groei van de wereldhandel was ook voor covid-19 al ingezet, mede door de protectionistische wapens die Trump inzet tegen aartsrivaal China. Niet voor niets heeft hij ermee gedreigd de VS te zullen terugtrekken uit de WTO. In Europa was de trend naar een meer lokaal gebaseerde maakindustrie eveneens al ingezet met de plannen voor een Carbon Border Adjustment Mechanism. De coronacrisis brengt dit alles in een stroomversnelling.

Bij Bart De Wever begint het te dagen

Als we onze Vlaamse en Belgische welvaart, en meer nog, ons welzijn, willen behouden, dan zullen we radicaal uit een ander vaatje moeten gaan tappen, en kapitaliseren op de mogelijkheden die er wél zijn, zoals de European Green Deal. Als ik onze toonaangevende Vlaamse economen, zoals een Geert Noels of een Bart Van Craeynest zo lees, dan hebben ze dat nog voor geen millimeter door. Enkel bij Paul De Grauwe lijkt het te dagen. En ook een beetje bij Bart De Wever. Zijn veelbelovende stilte van enkele maanden geleden wordt nu haast oorverdovend.

European Green Deal

De veelbelovende stilte van Bart De Wever