Tegen de verwachtingen in behoudt Wallonië zijn kredietbeoordeling bij het Amerikaanse agentschap ‘Moody’s’. Critici zeggen dat Waals minister van Financiën Adrien Dolimont (MR) hier goed werk heeft geleverd. ‘Toch blijft er genoeg budgettaire marge over om te besparen.’

Met ingehouden adem wachtte Wallonië vorige maand het oordeel van kredietbeoordelaar Moody’s af. De inzet was hoog: als Wallonië zijn kredietwaardigheidsbeoordeling A3 zou verliezen, dan zou het meteen in categorie ‘B’ zitten. Dat betekent dat Wallonië het label ‘gemiddeld tot hoog kredietrisico’ zou dragen, waardoor het moeilijker zou worden voor de regio om geld te lenen op de internationale markten.

Gezien de hoge schuldgraad van Wallonië zou zo’n verlaging een nefaste kredietspiraal kunnen betekenen. Daarbij zou Wallonië steeds meer geld aan steeds hogere rentetarieven moeten lenen om gewone uitgaven te dekken. Uiteindelijk zou de regio zelfs failliet kunnen gaan. Dat was althans een scenario waar rekening mee werd gehouden. Een rampscenario voor de nog jonge minister Adrien Dolimont, die pas sinds begin 2022 zijn ambt bekleedt.

‘Voorzichtig beheer’

Midden december viel het verdict: Wallonië behoudt zijn beoordeling. Moody’s blijft in Wallonië geloven omdat er ‘een solide wetgevend kader is, met duidelijke afspraken over verantwoordelijkheid’. Voorts heeft de beoordelaar het over een ‘voorzichtig’ beheer van de staatsschuld, waardoor de toegang tot de markten verzekerd blijft. Ook ziet Moody’s dat er nog budgettaire marge overblijft om te besparen. En om de uitgaven te verlagen.

Daar sluit alvast ook Philippe Destatte van de politiek-economische denktank ‘Institut Destrée’ zich bij aan. ‘Adrien Dolimont is erin geslaagd om én de kredietbeoordelaar zekerheid te geven over de stabiliteit van Wallonië, én om besparingen in het vooruitzicht te stellen die politiek aanvaardbaar blijven’, zegt Destatte aan Doorbraak.

Kinderbijslag

‘Zelfs de critici van Dolimont prijzen zijn beleid’, zo gaat Destatte verder. ‘Dolimont blijft in 2023 een uitgavenbesparing van 150 miljoen euro vooropstellen. Daar voegt hij nog een extra besparing van 100 miljoen euro aan toe. Uiteindelijk geeft dat aan Moody’s het signaal dat het Wallonië menens is.’

‘Als de Waalse regering er echter voor kiest om de kinderbijslag te indexeren én via dezelfde index flink wat werklozen ook nog eens een verhoogde toeslag toe te kennen om werk te zoeken, dan kan ik niet anders dan concluderen dat er nóg bespaard kan worden. Vlaanderen indexeert de kinderbijslag bijvoorbeeld niet. Dat is de politieke vrijheid die Wallonië heeft, natuurlijk.’

Overstromingen

‘De financiënminister wil besparen op de totale bruto te financieren staatsschuld. Want dat geeft uiteindelijk de doorslag hoeveel Wallonië nog bij kan lenen’, zo analyseert Giuseppe Pagano, econoom aan de Universiteit van Mons, voor Doorbraak.

‘Daar komt bij dat Dolimont de wens blijft uitspreken om in 2024 een gewone begroting in evenwicht te hebben. Een evenwichtige begroting van de gewone inkomsten en uitgaven, zonder grote investeringen. Als hij daar in slaagt, dan zou het mogelijk moeten blijven om de Waalse schuld onder controle te houden. De grote uitdaging wordt om niet toe te geven bepaalde eenmalige uitgaven van vroeger te blijven inschrijven in de begroting. De overstromingen en de coronacrisis zijn eenmalige financiële uitgaven. Dat moeten ze blijven.’

Europese Begrotingsregels

Pagano denkt evenwel dat er de komende jaren binnen de Europese Unie een grotere discussie op gang zal komen over de begrotingsregels die door de Europese Commissie worden opgelegd. Die verbieden te grote tekorten en schulden in de gewone begroting. Wat tot gevolg heeft dat overheden weinig financiële marge hebben om in dure infrastructurele of maatschappelijke projecten te investeren.

‘De Maastrichtnormen dateren uit een ander tijdperk. Momenteel verhindert Europa dat overheden kunnen investeren in bijvoorbeeld klimaatmaatregelen. Maar we zullen dat gesprek toch moeten aangaan, want ook in de gezondheidszorg zijn grote bijkomende inspanningen nodig. Men kan op Europees niveau dus toelaten dat er op een stabiele manier extra schulden worden aangegaan, of men kan de belastingen verhogen. Maar dat laatste scenario is alvast voor België onrealistisch, want de belastingen zijn hier al hoog’, aldus Pagano.

Het directe financiële gevaar is voor Wallonië nog niet geweken. Moody’s geeft in zijn rapport nog mee dat de Waalse schuld zeer hoog blijft. En dat de Waalse economie onderpresteert tegenover de rest van Europa. Voor de coronacrisis had Wallonië immers nog een hogere beoordeling A2, met stabiele verwachting.

Europese begroting

Applaus voor Adrien Dolimont (MR): Waalse kredietbeoordeling blijft behouden