Schrijf een paar regeringsgezinde artikels, verzorg je sociale media en deel posts met complottheorieën over de oppositie en Fethullah Gülen, aartsvijand van de Turkse president, Erdogan. Hemel die laatste op, noem hem ‘reis’ (vertaling: leider) en krijg een topfunctie aangeboden. Misschien word je wel minister. Zo werkt de sociale ladder in Turkije.

Mahinur Özdemir

Ongelijkheid is in Turkije een fabel volgens sommige Turken in Vlaanderen. Als je maar hard genoeg je best doet en de juiste adjectieven gebruikt voor hun wereldleider Erdogan, dan kom je best wel ergens. Geen wonder dat politici van Vlaams-Turkse afkomst hun focus niet richten op Vlaanderen waar ze op democratische wijze zijn verkozen, maar eerder kijken naar wat de oprichter van het Nieuwe Turkije hen opdraagt. De beeldspraak die Erdogan over democratie stelde, leven zij letterlijk na: ‘Democratie is als een trein. Eénmaal op onze bestemming, dan stappen we uit.’

Islamitische propaganda bereikt op die manier het Belgisch grondgebied. De verspreiders van die propaganda werken als mieren verder aan hun toekomst bij de AKP, de partij van Erdogan. In de hoop ooit beloond te worden voor hun loyaliteit natuurlijk. Kijk naar Mahinur Özdemir, ooit Brussels parlementslid voor de Waalse christendemocraten: deloyaal aan de westerse waarden van België, waar ze gestudeerd heeft, maar loyaal aan de nationalistische en islamitische waarden van Erdogan. De breuk met de cdH kwam er nadat ze weigerde de Armeense genocide te erkennen. Ze viel op in Turkije omwille van haar standvastigheid en Erdogan riep zichzelf uit tot haar politieke vader. Hij was zelfs getuige op haar bruiloft en nu vertoeft ze in Algerije als ambassadrice voor Turkije.

128 miljard dollar

Loyaliteit loont altijd maar niet als je jezelf in duizend bochten moet wringen om de schandalen van je ‘reis’ en zijn beleid te camoufleren, te minimaliseren en zelfs te ontkennen. Zo is Derya Yanik een interessant profiel van de AKP. Ze is sinds kort de nieuwe minister van Familiale en Sociale Zaken. De zoveelste in een rij van vrouwelijke ministers op die post die tot nu toe de sociale problemen in Turkije niet alleen geminimaliseerd hebben, maar ook niks ondernomen hebben tegen de stijging in de statistieken van armoede, ongelijkheid en geweld tegen vrouwen.

Geen idee waarom Erdogan trouwens alweer een shuffle van zijn kabinet heeft ingezet. Waarschijnlijk om zijn trouwe soldaten te belonen. Of om alweer een witwaspraktijk (deze keer van 128 miljard dollar) uit de spotlights van de media en de oppositie te houden. Herinner u het corruptieschandaal waarbij prominente leden van het kabinet-Erdogan in het jaar 2013 in hun huizen werden betrapt met miljarden dollars cash geld volgestouwd in schoenendozen. Vandaag is er 128 miljard dollar weg, verschwunden, witgewassen en Erdogan arresteert iedereen die hierover een mening heeft of een vraag durft te stellen. De critici zijn landverraders die het land willen destabiliseren en een coup willen plegen volgens Erdogan en zijn aanhangers.

Feest van het kind

Terug naar Yanik: ze is een advocate die zichzelf omschrijft als de eerste vrouwelijke voorzitter van de gemeenteraad van Istanbul. In werkelijkheid was ze vervangend voorzitter voor één dag maar kruimeltjes kunnen ook brood vormen, moet ze gedacht hebben. Ze is zo’n typische partijmilitant die via publieke debatten en sociale media hard gewerkt heeft aan haar politieke carrière en als beloning dus een ministerschap in de schoot kreeg geworpen. Je zou haar de bezieler van de debatfiches van de partij kunnen noemen, als je haar media-optredens ziet. Daarnaast heeft ze ook als coach op politieke academies gefungeerd voor jong politiek talent bij de AKP.

De eerste dagen van haar ambt passeerden niet onopgemerkt, eerder in verontwaardiging en vooral met luid protest. De oppositie eist haar ontslag en dat al na nog geen week. Op 23 april, een nationale feestdag in Turkije waar het kind wordt gevierd, kijken we via de satelliet naar beelden van kinderen uit alle windstreken van het land: met veel kinderlijke vreugde genieten ze van hun dag en entertainen ze de volwassenen met een stijve choreografie in de Turkse dans en voorspelbare toneelmonologen. Er hing een zekere soberheid op die dag dit jaar omdat het de vastenperiode van de moslims was en natuurlijk omwille van de coronapandemie.

Atatürk

n betere coronavrije tijden zie je de kinderen met Turkse vlaggen het mausoleum van Atatürk, de stichter van de republiek Turkije, bestormen. Kleine kinderen kussen de buste van de vader van alle Turken en beloven hem hard te werken om een waardige Turk te worden. Nationalisme klinkt onschuldig als het uit een kindermond komt. Ook ik had een slachtoffer van nationalistische indoctrinatie kunnen worden, maar een kritische opvoeding heeft mij gered van een leven met nationalistische symboliek.

Minister Yanik kwam dus op 23 april, amper 2 dagen na haar aanstelling als minister van Familiale en Sociale Zaken in opspraak omdat ze de Dag van het Kind vierde met een tienjarige jongen die zij Azad noemde. Het is traditie dat de kinderen dan cadeaus en snoepgoed krijgen van de volwassenen. De jongen kreeg geen chocolade, vertelde zij, omdat het uiteraard ramadan is. Maar ze had met Azad afgesproken om na de vastenperiode Azad en zijn vrienden te bezoeken om samen chocolade te eten in het weeshuis waar hij verblijft, zei ze.

Religieuze indoctrinatie

En daar steigerde de oppositie terecht. Azad, een tienjarig kind dat al in een zeer kwetsbare positie vertoefde, werd niet alleen uit de anonimiteit gehaald, hetgeen mogelijke risico’s voor zijn veiligheid inhoudt. Hij kreeg daarbij ook geen chocolade omdat islamitisch Turkije dat niet tolereert tijdens de ramadan. Het deed deugd te lezen dat vele Turkse moslims niet achter deze religieuze indoctrinatie stonden. Hoe moeilijk kan het zijn om een tienjarig kind te beschermen en gewoon kind te laten zijn op zijn dag, die hij cadeau had gekregen van Atatürk, vroegen de Turken zich af?

Het was niet te verwonderen eigenlijk: in een panel op tv verdedigde ze vurig het seksuele misbruikschandaal in de internaten van het Ensar Vakfi, een religieuze onderwijsinstelling. Het schandaal speelde zich af in de provincie Karaman waar een veertigtal jongens door een leraar was misbruikt en verkracht. Geen greintje empathie, geen greintje mededogen met de slachtoffers van misbruik, geen enkel veroordelend woord over het monster dat die kinderen levenslang getraumatiseerd heeft. Maar ze is loyaal, te meer omdat de familie Erdogan strak in de structuren en het bestuur van de Ensar-scholen verweven zit.

‘Verdrag van Erdogan’

Yanik overleefde haar aanstelling amper een week. Maar ik ben vooral benieuwd naar haar argument om het Verdrag van Istanbul te vervangen door een Verdrag van Erdogan. Daarin neemt ze een zeer interessante stelling aan die ik ook al een tijd bepleit. Turkije zal niet alleen door wetgeving de vrouwen meer bescherming kunnen bieden maar er moet ook een maatschappelijke bewustwording komen, zegt ze. Ik ben benieuwd hoe ze die maatschappelijke bewustwording zal bereiken. Want op dit moment is het contrast tussen het moderne Turkije dat hunkert naar vrijheden en het islamitische Turkije dat vrouwen op straat wijst op hun ‘onfatsoenlijke kleding’ tijdens de ramadanperiode immens groot. Maar fatsoen is iets dat we niet zullen leren van de islamisten.

Fethullah Gülen

De beloningscarrousel van Erdogan