Eindelijk is er een akkoord binnen de EU over de financiële ondersteuning van lidstaten in hun strijd tegen het coronavirus. De Standaard van 23 juli bracht hiervan een uitgebreid en degelijk verslag. Aan de ene kant werd gemeld dat Orban beweerde dat ‘hij had gewonnen’. En dat het compromis een triomf was voor het duo Macron-Merkel. Anderzijds werd ook Marine Le Pen (van het Franse Rassemblement National) aan het woord gelaten. Die stelde daarentegen onomwonden: ‘Macron heeft voor Frankrijk de slechtste deal in de Europese geschiedenis getekend’. Wat is er nu van waar? Beide extremen hebben immers een been om op te staan…

Smak geld voor zuidelijke en oostelijke lidstaten

De Hongaarse president Orban is tevreden. Hij heeft immers inderdaad een fikse financiële ondersteuning van zijn land bijeengecompromist. Hij kon naderhand dan ook publiek stellen: ‘Wij zijn er niet alleen in geslaagd een flink pakket geld te krijgen, wij hebben ook de trots van onze naties verdedigd’ (citaat uit het artikel uit De Standaard). In verstaanbare termen bedoelde hij eigenlijk: Hongarije krijgt een hoop geld zonder dat daar enige voorwaarden aan verbonden zijn geweest. Het respecteren van belangrijke kernelementen uit de rechtsstaat, bijvoorbeeld. Het Europese Parlement waarschuwde dan ook prompt voor het verwateren van ‘de koppeling tussen de Europese begroting (lees: de subsidiestromen naar diverse lidstaten) en de rechtsstaat’ (met name: deze in die begunstigde landen).

En wat te denken van Frankrijk? Aangezien de onderhandelingen onvermoed gunstig zijn uitgevallen voor de zuidelijke en oostelijke lidstaten, slepen ook onze zuiderburen een flinke smak van de 750 miljoen euro in de wacht die de EU ter beschikking houdt.

Het lijkt dan raar dat Macrons grote politieke rivaal, mevrouw Le Pen (dochter van), erg negatief uit de hoek kwam. In haar ogen zou het namelijk gaan om een ongunstig compromis.

Wie heeft er nu gelijk? In mijn ogen is het antwoord duidelijk: beiden. Maar Macron alleen op de korte termijn. En hij heeft daar, oppervlakkig gezien, enige reden toe. Een land met zo’n reusachtige buitenlandse schuld kan immers best een milde gift gebruiken. Mevrouw Le Pen daarentegen heeft het bij het rechte eind wanneer we de zaken bekijken op de langere termijn.

Het Belgische ‘voorbeeld’

Laat ik me verklaren. Ik stel in dit verband voor om even naar ons eigen land te kijken. Hierbij komt het besluit van pas uit een recent artikel uit Knack van 8 juni dat handelde over een andere controversiële uitspraak. Een die gedebiteerd werd door de gouverneur van de Nationale Bank. Die stelde dat Wallonië neigt naar het communisme. Laten we deze boutade dan maar koppelen aan het gegeven dat het zuiden van het land op zowat alle parameters (niet alleen financieel-economische, maar ook op het vlak van de gezondheid en het psychisch welbevinden) maar blijft afglijden in vergelijking met het noorden.

Zoals Knack het onverbloemd formuleerde: ‘Het beleid dat in Wallonië wordt gevoerd, is alleen maar mogelijk dankzij Europese en Vlaamse geldstromen. Anders ging het helemaal ten onder in het schuldenmoeras. Maar de resultaten van het beleid zijn rampzalig. Niet alleen voor de meeste Walen, maar vooral voor de zwakkeren, zoals de migranten, die de verantwoordelijke Waalse politici zeggen te verdedigen. Toch wil men nog verder die weg bewandelen. Het kan niet de bedoeling zijn dat het Vlaanderen meesleept in de ondergang’.

Onvoorwaardelijke subsidiestromen?

Het is de weg die president Macron nu ook tot de zijne gemaakt heeft. Hij stuurt af op een land dat zich installeert in het comfort van onvoorwaardelijke subsidiestromen. En dus in slaap valt. Derhalve heeft Marine Le Pen een been om op te staan. Het onbeperkt in stand houden van geldstromen zonder dat daar verplichtingen tot een beter beleid aan verbonden worden, wiegt landen (alsmede regio’s) namelijk in slaap. Het rijkere land(sgedeelte) wordt er armer van en voelt zich bekocht. De situatie in de begunstigde regio’s verbetert immers niet. Integendeel, ook in ons land blijft de kloof tussen Vlaanderen en Wallonië en Brussel toenemen.

In deze optiek hebben de vijf beruchte ‘zuinige’ landen die zich binnen de Europese Commissie verzet hebben tegen bijkomende geldstromen in de zuidelijke en oostelijke richting ter van compensatie van de uitgaven veroorzaakt door de strijd tegen corona, overschot van gelijk. Wie naar ons land kijkt, kan alleen maar het ervaringsgegeven opdiepen dat de belangrijke geldstromen naar Wallonië nooit hebben geleid tot een beter bestuur. Eerder het tegendeel is waar.

financiële steun

Bart De Wever: ‘We hebben de les van 2015 nog steeds niet geleerd’

Europese coronadeal: triomf of ondergang?