De coronacrisis heeft onverwachte collaterale gevolgen op politiek vlak. Het lijkt wel of het virus bij bepaalde beleidsvoerders een nostalgie naar lang vervlogen ideologische opvattingen naar boven brengt. Het fenomeen duikt op zowel aan de linker- als aan de rechterkant van het politiek spectrum.

Stad aan zee (voor wie betaalt)

Bekijken we een paar merkwaardige voorbeelden. In Oostende heeft burgemeester en kandidaat-voorzitter van zijn partij Bart Tommelein (Open Vld) een voorstel geformuleerd om het toeristisch zomerseizoen te redden. Hij wil de toegang tot zijn stad aan zee beperken tot de inwoners, hotelgangers en de bezitters van tweede verblijven. Tommelein wil dus voorwaarden van verblijfplaats invoeren, of fiscale en geldelijke eisen om deze zomer van zon en zee te mogen genieten.

Zijn voorstel is een bizarre combinatie. Aan de ene kant een enge volksideologie, waarbij een stad de toegang binnen haar muren verbiedt aan vreemdelingen. Aan de andere kant een negentiende-eeuwse kijk op de maatschappij. Eén waarbij burgers meer rechten krijgen naar gelang ze meer belastingen of een geldelijk toegangsrecht betalen. In de zomer van 2020 zal in Oostende volgens Tommelein niet iedereen gelijk voor de wet of de regels van bestrijding van besmetting zijn. Zoals lang geleden, toen liberalen er een dubbele moraal op nahielden. Toen ze het heel normaal vonden dat wie rijker was, meer rechten had. Het gepeupel wordt weggehouden van genoegens die voorbehouden zijn aan de bourgeoisie. Voor wie betaalt, gaat het poortje open, met daaraan gekoppeld het toegangsrecht tot wat al eeuwen publiek domein was.

Frigoboxen

Het voorstel van Tommelein is eigenlijk even grof als dat van zijn ambtsgenoot Lippens uit Knokke, die de hoon van heel het land over zich heen kreeg toen hij dagjestoeristen met frigoboxen de toegang tot zijn gemeente wou ontzeggen. Beide burgemeesters lijken te dromen van een privatisering van hun stranden, zoals ze dat in bepaalde buitenlandse kuststeden gezien hebben. Eigen (betalend) volk eerst. Maar misschien is het bij Tommelein enkel te doen om zich in de strijd voor het liberale presidentschap te verzekeren van de steun van de eigenaarslobby binnen zijn partij.

Een paar gemeenten verder, in Koksijde, liet burgemeester Marc Vanden Bussche al meer dan een maand geleden het asielcentrum in quarantaine plaatsen, hoewel daar niet één geval van corona was. Fedasil was niet op de hoogte gebracht en behoorlijk geschokt door deze pijnlijk symbolische actie waarmee Vanden Bussche de burgers in zijn gemeente in twee categorieën leek in te delen: de vreemden en die-van-hier. Bovendien verkondigde hij dat het Belgisch Kampioenschap tijdrijden probleemloos zou kunnen doorgaan in Koksijde, ondanks het verbod op publieke bijeenkomsten.

Trump-aan-zee

Hiermee leek liberaal Vanden Bussche eerder een libertair die heimwee had naar de korte tijd dat hij lid was van de vrijbuitersclub van de burgemeester van Middelkerke, Jean-Marie De Decker. Die is nu zowat de Trump van de N-VA geworden en leeft van provocaties en straffe verklaringen. Zo beloofde hij iedereen die dat wou een kus of een stevige knuffel. Net toen virologen aandrongen dat vooral niet te doen.

Toegepast marxisme in Molenbeek

Maar ook helemaal aan de andere kant van het politieke spectrum brengt het virus denkbeelden naar boven waarvan politici tot voor kort alleen maar durfden dromen. Neem nu Cathérine Moureaux, burgemeester van Molenbeek. Daar werd vorige week een gebouw gekraakt en namen twintig daklozen hun intrek. De woordvoerder legde uit dat dit in deze tijden een lovenswaardig humanitair initiatief was. Heel nobel, ware het niet dat de eigenaar van het gebouw absoluut niet akkoord was. Volgens haar gaat het hier niet over een ‘leegstaand gebouw’ zoals de krakers beweren. In het voormalige rustoord waren werken gepland en wou een nieuwe huurder er een psychiatrisch zorgcentrum maken. Dat kan nu niet meer, omdat de krakers aan de eigenaar de toegang tot haar eigen gebouw ontzeggen. Ze zijn er op een nacht ingebroken en plannen er niet weg te gaan voor het einde van de crisis.

De eigenaar heeft geklaagd bij de gemeente. Maar daar zei men dat er op dit moment geen huisuitzettingen gebeuren in Molenbeek. Dat het hier eigenlijk om een pure inbraak gaat in een privé-gebouw, dat niet leegstond, is voor burgemeester Moureaux blijkbaar van geen tel. Het wordt in Molenbeek dus gevaarlijk voor eender wie zijn eigendom al was het maar één dag verlaat. Krakers kunnen dan beweren dat het gebouw leegstond en worden met de zegen van de burgemeester beschermd. Misschien heeft de geest van haar vader Philippe, die zichzelf tot het einde van zijn leven overtuigd marxist bleef noemen, haar ingefluisterd dat eigendom diefstal is. En droomt ze ervan ‘hellhole’ Molenbeek te veranderen in een communistische enclave.

Misschien moeten we hopen dat er weldra ook een vaccin is tegen politieke deliria…

frigobox

Politiek delirium van de burgemeester