Niet alleen het fysieke uitleveringsverzoek van Tunesië voor Abdesalem Lassoued bleef liggen in de kast van het Brusselse parket. Ook de digitale registratie ging volledig de mist in.

Het parket van Brussel ontving op 15 augustus 2022 het fysieke uitleveringsbewijs, dat niet behandeld werd. Daarom liep de terrorist op vrije voeten. Toen dat na de aanslag bekend geraakte, nam Vincent Van Quickenborne (Open VLD) ontslag als minister van Justitie. Maar het uitleveringsverzoek werd op 9 september 2022, een dag na ontvangst, ook geregistreerd in MaCH, het digitaal dossierbeheersysteem van Justitie. Ook via dat systeem werden het gerecht of de politie niet ingelicht.

Insiders wijzen al jaren op de inefficiëntie van MaCH, voluit Mammoet Central Hosting, dat in de jaren negentig werd ontwikkeld door het softwarebedrijf Axylis.

Negatieve audit

MaCH werd in 2014 doorgelicht door het adviesbureau Deloitte, dat een zeer negatief oordeel gaf. “De MaCH applicatie maakt gebruik van Oracle Webforms, wat niet de meest moderne technologie is”, bracht de audit aan het licht. “Doordat er gebruik gemaakt wordt van minder moderne technologieën voor de ontwikkeling van de applicatie kan dit op lange termijn effect geven op de kennis van de technologie en de ondersteuning.’

Met andere woorden: enkel IT’ers die de verouderde technologie nog beheersen kunnen MaCH onderhouden. Bijna tien jaar jaar later is Axylis nog steeds de belangrijkste IT-partner voor de ondersteuning van MaCH.

Ook voor eerste aanleg

In de eerste fase werkte MaCH enkel voor de politieparketten, de politierechtbanken en de vredegerechten. ‘Ondanks deze vernietigende audit heeft men het MaCH-systeem uitgerold op het niveau van de rechtbanken van eerste aanleg, zetel en parket’, schreef Pierre Thiriar, raadsheer in het Hof van Beroep van Antwerpen, recent op de sociale media. ‘Het is de werking van het MaCH-systeem op het parket van Brussel dat thans in de actualiteit ter sprake komt.’

De kersverse minister van Justitie Paul Van Tigchelt verwees vorige week naar het project JustOne, dat de digitalisering van Justitie zou ondersteunen en systeemfouten opsporen. ‘JustOne bouwt volledig voort op MaCH’, reageerde Thiriar zondag. ‘Het is gewoon een laagje vernis dat men bovenop MaCH heeft aangebracht.’

VAJA werkte wel

Op de hoven van beroep en arbeidshoven werkt sinds 1 januari 2014 een efficiënt systeem voor de registratie van gerechtelijke beslissingen: VAJA (vonnissen, arresten, jugements, arrêts). Dit systeem werd door de IT’ers van Justitie ontwikkeld. Het was volgens velen een goede basis om andere onderdelen van het gerechtelijk apparaat te ondersteunen en maakte een databank van de volledige Belgische rechtspraak mogelijk.

De ontwikkeling van de webb-app die VAJA beschikbaar zou maken voor alle rechtbanken werd in 2018 echter stilgelegd door de toenmalige minister van Justitie Koen Geens (CD&V). Kaaiman, toen de satirische columnist van De Tijd, sprak van ‘sabotage van het VAJA-computersysteem dat tot ieders tevredenheid functioneert’. ‘Die databank (…) dient koste wat het kost vervangen te worden door het MaCH-programma, alleen af te spelen op de Commodore 64 en de Tandy 80.’

Niet voor AI

Het kabinet argumenteerde toen in de media dat VAJA verouderd was en niet inzetbaar voor artificiële intelligentie. Bruno Luyten, gewezen eerste-voorzitter van het Hof van Beroep van Antwerpen, noemde deze bewering verleden jaar in een Liber Amicorum voor de Antwerpse fiscalist Bernard Peeters echter ‘manifest in strijd met de waarheid’. De PDF-versie van de vonnissen en arresten in VAJA maakt het systeem immers ‘volledig machineleesbaar en elektronisch doorzoekbaar’, aldus de ere-magistraat

Luyten noemde de inzet van MaCH voor de informatisering van Justitie ‘catastrofaal’. ‘Er is veel tijd, energie en geld verloren”’ schreef hij.

fysiek

Databank die uitleveringsverzoek Lassoued miste ligt al jaren onder vuur