In tijden van voorspoed kan iedereen op de winkel letten. Pas in crisistijden kan de politiek tonen wat ze waard is. Helaas, eerst met corona, en dan met de inval in Oekraïne en de daaropvolgende energiecrisis, beseften we welk soort stuurlui we aan het roer hebben staan: zielige amateurs.

De kakistocratie is alomtegenwoordig en te vinden op elk niveau, Vlaams, federaal en Europees. Ze munt vooral uit in uitstelgedrag, ontkenning, hele en halve leugens, de vis verdrinken en de zwarte piet doorgeven. De federale regering kijkt naar Europa, Europa schuift het probleem van de onbetaalbare gas- en elektriciteitsfacturen terug af op de nationale regeringen en (vooral) op de spilzuchtige burger die zijn gedrag moet corrigeren. Het is allemaal uw schuld. Echte, doordachte, radicale én doorberekende oplossingen vind je niet, hooguit wordt er met wat geld gestrooid uit een lege kas, waarvoor we later dubbel en dik de rekening zullen betalen.

Terwijl volgens de laatste cijfers al twee derde van de Belgen met betaalproblemen worstelen voor hun energiefactuur. En de zoektocht is ingezet naar alles wat brandbaar is, tot en met houten paletten (slecht voor het milieu, foei), is er alvast één categorie die zich noch van besparingen, noch van het milieu of het klimaat iets moet aantrekken: de Euro-parlementariërs. Een korte kennismaking.

Tussen Brussel en Straatsburg

De koffers staan altijd gepakt

Om de vijf jaar worden ze verkozen, de gelukzakken die het nationale gekrakeel mogen inruilen voor een vredige debatclub mits een luxueuze verloning, zonder de kiezer ook maar één keer verantwoording te hoeven afleggen. Desalniettemin vraagt die zich tussendoor af, waar dat Parlement goed voor is en of het meer is dan (duur) theater. Vooral de maandelijkse volksverhuizing over-en-weer van Brussel naar Straatsburg – een karavaan van zo’n 3000 man- blijft de ogen uitsteken. Reiskosten: een slordige 114 miljoen euro per jaar. De milieu-impact van de maandelijkse verhuis van Brussel naar Straatsburg wordt geschat op 19.000 ton aan CO2-uitstoot per jaar, dat is vergelijkbaar met 12 miljoen km rijden in een dieselauto. Milieu en klimaat, Europa is ermee begaan.

Hoe absurd en irrationeel ook, deze verhuis wordt niet in vraag gesteld. De Fransen willen er zelfs niet over praten, het is een sacrale kwestie. Het reizend circus is namelijk een aspect van het machtsevenwicht tussen Duitsland en Frankrijk, hét oermotief van wat men de Europese eenmaking noemt. Zoals er ook monstrueuze transporten plaatsgrijpen van Airbus-onderdelen tussen de fabriek in Toulouse en Duitse leveranciers: dit gaat niet om efficiëntie, maar om symboliek. De gaspijplijn tussen Rusland en Duitsland was ook zo’n vredessymbool, tot Vladimir Poetin de Duitsers en de rest van Europa met de twee voeten weer op de grond zette.

Dat is meteen het antwoord op de vraag waartoe het allemaal dient. De Unie is geen werkbaar bestuursniveau maar pure ceremonie, theater en vertoon. De bedevaart naar Straatsburg is een peperduur politiek-historisch ritueel, het symbool van een monsterverbond dat ons een derde wereldoorlog moet besparen. Dat was althans het idee in de jaren ’50 van vorige eeuw. De Europeanen moeten grote offers plengen om de vrede tussen Frankrijk en Duitsland, die al met mekaar overhoop liggen sinds de verdeling van het Karolingische Rijk, te vrijwaren. Vrede mag iets kosten, neen, het moét veel kosten, opdat we zouden beseffen hoe belangrijk zij is, zeker nu de nieuwe vijand uit het Oosten komt.

De as Berlijn-Parijs is en blijft de crux van de Unie, al de rest hangt er maar aan. Niet te verbazen dat de Britten die bipolaire diplomatie beu werden. Vandaag zitten we in een totaal andere realiteit dan deze van de Frans-Duitse alliantie, maar het theater blijft wat het is, zo hol en grotesk als maar kan. De Unie functioneert in een oud historisch paradigma, en hult zich op haar arrogante manier in een complete wereldvreemdheid. Enorme financiële middelen houden deze schizofrenie in stand. Freude schöner Götterfunken, onder de tonen van Beethovens 9de moeten alle lidstaten eenstemmig mee paraderen rond deze unio mystica. Dissidenten als Hongarije worden hardhandig tot de orde geroepen: ze zijn geen volwaardige democratie (gelach).

Green deal

Het Berlaymontgebouw: institutionele megalomanie

Deze arrogantie veruiterlijkt zich evenzeer in groteske architecturale gewrochten, neergeplant in de Europese wijk te Brussel, tempels waarin het constant geroezemoes klinkt van debatten, resoluties, stemmingen, amendementen en persconferenties. Politici, journalisten, lobbyisten, consultants, administrators, naast een enorme kolonie werkmieren – allemaal door ons betaald – bemannen deze Toren van Babel, een pareltje van institutionele megalomanie. Draagvlak of voeling zoeken met wat er bij de gewone man of vrouw leeft, heeft de Unie nooit geïnteresseerd. Dat was integendeel iets voor rechtse populisten, per definitie slechte Europeanen. De duizenden wetten en reglementen die er worden uitgebroed, dienen niet om uw of mijn leven te verbeteren, eerder integendeel. Ze zijn gemaakt om het gewicht van dit instituut in de verf te zetten.

Traagheid is essentieel in heel deze mallemolen. Voor de aankoop van vaccins kwam de Unie een paar treinen te laat – met slecht onderhandelde prijzen ook. Het management van de energiecrisis is al evenzeer een flop en verzuipt in intentieverklaringen. Het klimaat, maar nu ook de recente energiecrisis, lijken een fantastisch alibi om de irrationaliteit van de Unie te celebreren en haar wereldvreemdheid op te dringen. Zo wil men, onder de bezieling van eurocommissaris Frans Timmermans, via de Green Deal tegen 2050 naar een klimaatneutraal Europa, wat draconische maatregelen zal vergen, zoals het bannen van alle niet-elektrische voertuigen terwijl men nooit berekend heeft of wij die energie wel kunnen ophoesten voor al die laadpalen, en of die transitie betaalbaar zal zijn voor particulieren en bedrijven. De term ‘Green Deal’ is overigens misleidend: het is helemaal geen ‘deal’ maar een oekaze, een dwangbevel. Ik vraag me af hoe energiezuinig dat Berlaymontgebouw is, en hoeveel dikke truien er zullen rondlopen. Heel de Europese bubbel hangt in een parallelle realiteit.

Graaizucht

Guy Verhofstadt, topverdiener onder de Europarlementariërs

Met dat Europees Parlement is iets raars aan de hand: we verkiezen om de vijf jaar de leden, zogezegd om ons te vertegenwoordigen, waarna heel het ding in een splendid isolation oplost. Het haalt amper nog de media, omdat het in een soort halfslaaptoestand overgaat, enkel onderbroken door de maandelijkse trip naar de Elzas. De waarheid is, dat de leden niet echt iets om handen hebben, behalve dus debatteren, molenwieken en stemmen: dé definitie van het woord praatbarak.

Zo is het ook opgezet en bedoeld. Het Europees Parlement is een protocollair schaduwparlement, dat puur als façade dient voor de echte macht van de Commissie, waaraan het enkel ‘adviezen’ mag geven. Het heeft geen recht van initiatief en mag zelf geen wetten indienen. De Commissie en de Raad van Ministers kunnen te allen tijde de uitslag van een stemming negeren.

Om met waardigheid de schijn op te houden, worden Europarlementsleden royaal vergoed. Ze verdienen netto 7.011,74 euro per maand, dat is jaarlijks 84.140,88 euro. Ze hebben daarenboven recht op een onbelaste onkostenvergoedingen van 4.563 euro per maand. Daarnaast worden reiskosten terugbetaald, krijgen ze een vergoeding voor afgelegde kilometers, en worden twee derde van hun dokterskosten vergoed. Dan zijn er uiteraard nog de zitpenningen: 323 euro per dag. Alles bijeen goed voor zo’n 14.000 euro per maand, plus uitzicht op een riant pensioen.

Inzake graaicultuur staat de peetvader van het Belgische malgoverno, Guy Verhofstadt, aan de absolute top, zo rekent ons het EPSA – European Public Sector Awards – voor. Hij is momenteel Europarlementslid voor de fractie Renew Europe, lid van de commissie Constitutionele Zaken en de delegatie voor de betrekkingen met de Verenigde Staten. Samen goed voor 18.000 euro per maand. Daarnaast klust Verhofstadt nog bij als bestuurder van de investeringsmaatschappij Sofina, voorzitter van het bestuur van de denktank European Public Sector Awards (EIPA), gemeenteraadslid in Gent en eigenaar/zaakvoerder van de wijnfirma Meone. Op jaarbasis haalt hij uit die vier nevenjobs tussen de tussen de 162.000 en 312.000 euro per jaar.

Loveboat

De mooiste bezienswaardigheden in Strasbourg - Zininfrankrijk.nl We hebben het hier dus over de man die dertig jaar geleden met paars en paarsgroen de kernuitstap én de uitverkoop van ons energiepark bedisselde. Het Europees Parlement is niet alleen een luxe-rusthuis voor politici, het parkeert hier en daar ook lieden die men een bijna criminele lichtzinnigheid kan aanwrijven. Door hun EU-fin de carrière genieten ze van een blijvende immuniteit en kunnen ze de ganse dag molenwieken en speeches geven voor de galerij zonder dat er een haan om kraait.

Een seniorie op niveau dus. Guy Verhofstadt liet een puinhoop na, en zijn partijgenoot Alexander de Croo zal hem achternagaan. Het handvol serieuze parlementsleden dat deze vergadering telt, kan er absoluut niet om heen dat dit een refuge is voor uitgerangeerde, uitgebluste of gebuisde politici, of wanbestuurders die de vlucht vooruit genomen hebben naar Europa. Binnen de partijen ontstaat er dan ook telkens heel wat geduw en getrek om verkiesbaar te geraken voor deze gegeerde voltijdse vakantieplekken.

Daar bestaan vermakelijke verhalen over. In zijn zeer aanbevelenswaardig boek ‘Het rijk der kleine koningen – Achter de schermen van het Europees Parlement’ (2015) legt Derk Jan Eppink het echte geheim uit waarom de zitjes in het Europese Parlement zo gegeerd zijn: om van moeder-de-vrouw weg te zijn, en in de koffer te kunnen duiken met een maîtresse die soms hun secretaresse is maar niet altijd. Straatsburg wordt als een echte loveboat beschreven, een bordeel vol oude mannen met een doos blauwe pilletjes op zak en hoog oplopende restaurantrekeningen-voor-twee op kosten van de zaak.

Ik ben zowaar geneigd Eppinks sappig relaas te geloven: op het einde draait alles rond seks en macht, maar vooral het eerste in dit geval. Met een domme seut als commissievoorzitster, die haar doctoraatsthesis via plagiaat in mekaar flanste, als Duits defensieminister een heel bedenkelijk parcours reed, en soms letterlijk tussen twee stoelen valt, krijgt heel dit vertoon een decadent smaakje dat bijna de laatste dagen van Rome oproept. Europa is een klucht, nadat het ooit een tragedie was, om Marx te parafraseren. Het slecht bestuur van de Unie is geen accident, geen mankement, maar haar essentie. De burger mort, mokt, stemt grondwetten weg, maar dat doet allemaal niet ter zake. U dacht toch niet dat dit over democratie ging?

gaspijplijn

Een praatbarak, een bordeel en een luxe-rustoord voor politici