In het schaarhout van de Vlaamse administratie schiet een scheut: de technologie-attaché. Soms verslenst die, soms bot hij. Jan Jambon stelt 10 nieuwe TA’s aan. Een Belgische creatie van Leo Tindemans met vandaag weer bloesem in Vlaanderen.

Ambassades en consulaten-generaal zijn cellulair: er is politieke diplomatie, zakelijke diplomatie, militaire diplomatie, culturele diplomatie. Een jongere celdeling is de technologische diplomatie bedreven door de TA, de technologie-attaché. De TA golft op en neer, soms is hij, of zij (weinig), zeer in trek, soms wees.

‘Aanwezigheid, aanwezigheid, aanwezigheid’

Wat is de catechismus van de TA? ‘Aanwezigheid, aanwezigheid, aanwezigheid’, weet Martin Hinoul, de eerste TA van België. ‘Mijn raad voor de nieuwe golf van TA’s is, zorg dat ze weinig op kantoor zijn, wekelijks vliegen is een must, schaal hen in op een hoog financieel niveau, want dat brengt dubbel en dik op voor de vernieuwing van de Vlaamse economie, en mik op slimme locaties. Vandaag is Austin in Texas een betere basis dan Silicon Valley dat rijp is, blasé en peperduur.’

Ook bijtlust moet de TA sieren. Martin Hinoul herinnert zich als gisteren de confrater van de Irish Development Agency die hem trots vertelde dat hij vijf jaar bijna exclusief had gewerkt om Amgen, een kei in de biotech, naar Ierland te halen. ‘Hardnekkigheid is een sleutel in een veld dat vandaag veel breder is. Denk aan Rusland, ja, Rusland, en China als nieuwe kennisgebieden waar TA’s van alle landen rondstruinen,’ aldus Martin Hinoul.

‘Leg één nieuw contact per dag…’

Deze Limburger is de deken van de TA’s in België. De doctor in de natuurkunde van de KU Leuven, auteur van 12 boeken over wetenschappelijke kennis, nu zelfstandig raadgever voor technologie, was allereerst 11 jaar een bezige bij van Bell Telephone in Antwerpen, Californië en China. In 1984 was het welletjes. Als balsem telefoneerde Leo Tindemans, toenmalig minister van Buitenlandse Zaken, Hinoul in 1984 met de vraag om waarnemer voor België te worden in een technologische groeiregio van zijn keuze. De taak was een diplomatieke primeur. Martin Hinoul hapte toe, na twijfels, en vestigde zich in Los Angeles, dichtbij Silicon Valley in opbloei, zonder er door opgeslokt te worden.

Hij rapporteerde aan ambassadeur Dehennin in Washington, een Vlaamse krak van de Belgische diplomatie. In Washington ontving Hinoul de raad: ‘Leg één nieuw contact per dag.’ Wat resulteerde na zijn 14 jaar in de VS in een fichebak met 5000 actieve contacten in de elektronica, de biotechnologie, de nieuwe materialen, de defensienijverheid, het risicokapitaal. Op iedere vraag kon hij een antwoord geven. Dat rendeerde voor België bijvoorbeeld bij de industriële compensaties (nvdr. bestellingen in België om de dure aanschaf te verzoeten) voor de F16’s van General Dynamics. Vlaanderen zocht indirecte compensaties; Wallonië, met Sabca en andere vliegtuiggerelateerde bedrijven, directe compensaties.

Twee opdrachten

Martin Hinoul startte als federale hitech-diplomaat en werd door Gaston Geens, toen minister-president, en later Luc Van den Brande, allebei zwanger van de Derde Industriële Revolutie in Vlaanderen, Flanders Technology en de T-Dagen, geraadpleegd over TA’s voor Vlaanderen. Martin Hinoul: ‘Ik heb kunnen pionieren om Amerikanen naar België te lokken en Belgen introducties te bezorgen in Amerika. België had goede diplomaten in de VS en prachtige residenties waar je CEO’s van techbedrijven kon charmeren.’

‘Silicon Valley daverde toen door zijn kenniseruptie. Hitech laten observeren door gespecialiseerde diplomaten was een nieuwigheid in de jaren tachtig. Het leerde mij dat je twee opdrachten moet samenbrengen en samenhouden: exportbevordering en het zoeken van investeringen voor het thuisland. Dat is vandaag de standaard in Vlaanderen en de taak van Flanders Investment and Trade (FIT). Een goede equipe onder de leiding van Claire Tillekaert.’

General Dynamics

Tien technologiediplomaten voor Vlaanderen