N-VA-fractieleider Peter De Roover blikt terug op een bizarre parlementaire week. MR-meerderheidslid Marie-Christine Marghem had namelijk laten uitschijnen dat zij met een wetsvoorstel op de proppen zou komen dat de volledige kernuitstap in België carrément onmogelijk zou maken. Daarmee wilde Marghem regeringspartij Ecolo-Groen voor het blok zetten. Zij geloofde dat desnoods een alternatieve meerderheid zou kunnen wat Vivaldi niet kan: met een pennentrek de potentiële levensduur van alle zeven kernreactoren verlengen. Weg kernuitstap. Weg groenen?

De meerderheid kraakte, zeker toen Marghem in de commissie Energie in het begin van de week ostentatief wegliep en niet meestemde over de reparatiewet die de werking van de reactoren Doel 1 & 2 tot 2025 op milieutechnisch gebied moest legitimeren. Marghem, maar ook oppositiepartij N-VA, probeerde dat erg juridische debat over die reactoren te gebruiken om een breder debat over de toekomst van kernenergie op de agenda te zetten. Energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) was zichtbaar geïrriteerd door Marghems loopje. Commissievoorzitter Christian Leysen (Open Vld) maakte debat echter onmogelijk.

Zweet

De Doornikse Marghem werd tijdens de plenaire vergadering van donderdag dan kort gehouden door haar eigen fractie. ‘Je zag het zweet op fractieleider Benoît Piedboeufs voorhoofd parelen toen Marghem alsnog het woord vroeg’, zegt Peter De Roover. ‘Marghem verklaarde dat haar wetsvoorstel voor alle “democratische” partijen open staat. Ze is en blijft Franstalig, het Vlaams Belang en de PTB/PVDA zijn uit den boze. Maar voorts was de korte uiteenzetting die ze gaf een uitnodiging aan Les Engagés en ook aan onze partij om mee te stemmen. Dat zouden we dan ook gedaan hebben. Maar Marghems partijcollega’s hadden de opdracht gekregen haar niet te steunen.’

Waarom houdt de Vivaldi-regering deze koers vol? Om de Belgische energiebevoorradingszekerheid door kernenergie te bewerkstelligen, volstaat het om de ecologisten eruit te gooien en te vervangen door uw partij, of door Les Engagés. De regering hoeft niet te vallen, ze kan met een andere meerderheid verder, al dan niet tijdelijk, en de kernuitstap kan zo alsnog teruggeschroefd worden.

De Roover: ‘Dat zou te veel gezichtsverlies betekenen voor eerste minister Alexander De Croo (Open Vld). Op zich was er na de verkiezingen van 2019 wel de wil bij meerdere partijen om de kernuitstap niet als absoluut te zien wanneer er bevoorradingsonzekerheid was. In gesprekken die wij gevoerd hebben in het kader van regeringsonderhandelingen hebben we dat zeker gemerkt. Maar nu twee jaar geleden werd Vivaldi gevormd, en was de prijs om de groenen erbij te nemen de definitieve kernuitstap, zondermeer. Nu de groenen eruit gooien zou voor Open Vld neerkomen op toegeven dat men twee jaar lang getalmd heeft om duidelijke beslissingen te nemen die de bevoorradingszekerheid ten goede zouden komen. Zoals zo vaak is het gezond verstand ondergeschikt aan politieke afwegingen.’

‘Nochtans meen ik dat op termijn een meerderheid mogelijk is om zeker vijf van de zeven kernreactoren open te houden. Eigenlijk hullen alleen de socialisten van PS en Vooruit zich in stilzwijgen. Op hen na vallen bij alle andere meerderheidspartijen stemmen te horen die voorstander zijn van een levensduurverlenging. Dat bereikte een knullig hoogtepunt toen Binnenlandminister Annelies Verlinden (CD&V) vorige week plots aan het FANC wilde vragen of Doel 3 niet alsnog open kon blijven.’

‘Zowel bij het publiek als in de politiek bestaat er een meerderheid pro-kernenergie. Maar ik vrees dat die in het parlement niet meteen zal gevonden worden. De socialisten geven voortdurend aan dat van wisselmeerderheden geen sprake kan zijn. We moeten er dus op rekenen dat men de ecologisten onder druk zet en tot toegevingen dwingt. Dat is niet direct waarschijnlijk, want vanuit het groene standpunt is er al veel toegegeven met de levensduurverlenging van Doel 4 en Tihange 3. Voor de groenen kondigt zich dan ook een drama aan van Shakespeareaanse allures.’

U sympathiseert met de protestactie van 100 TWh en Go for Nuclear, een collectief van ingenieurs dat via de rechtbank de verlenging van Doel 3 wil afdwingen. In diverse berichten klinkt het echter dat die verlenging onmogelijk is, want onveilig. En ook de directeur van de kerncentrale van Doel zegt dat.

‘Doel 3 is een symbool voor het mislukkende beleid van Vivaldi. Daarom steunen wij deze actie. Op twee jaar Vivaldi wordt van de kernuitstap een feit gemaakt. Had men verstandig gekozen voor bevoorradingszekerheid in plaats van de fundi’s van Groen te volgen, dan had men werk kunnen maken van een veilige verlenging. Tinne Van der Straeten heeft kostbare tijd en energie verkwanseld. Daarom is deze actie minstens symbolisch belangrijk. Als Doel 3 vandaag stopt met elektriciteitsproductie, dan is die reactor ook niet meteen technisch onbruikbaar.’

‘De mensen die nu personeelsgebrek aanhalen als argument tegen de heropstart van Doel 3, doen aan selffulfilling prophecy. Mocht men van bij de vorming van de regering ingezet hebben op een duidelijk beleid rond kernenergie, dan had men ongetwijfeld geschikt personeel kunnen vinden.’

In de regering-Michel (2014-2018) heeft uw partij niet ingezet op een duidelijke levensduurverlenging van alle kernreactoren. Ook Marie-Christine Marghem, die toen Energieminister was, had het order gekregen van Charles Michel om het niet over de terugdraaiing van de kernuitstap te hebben…

‘Wij hebben ervoor gezorgd dat Doel 1 & 2 verlengd werden. Dat was geen geïmproviseerd beleid, zoals nu. Ons parlementslid Bert Wollants heeft toen ook verkregen dat de kernuitstap gekoppeld werd aan de bevoorradingszekerheid. Mijn partij was toen al consequent voorstander van kernenergie. In de MR was er toen verdeeldheid. Wij wilden onze lijn ook graag na de regering-Michel voortzetten. Maar men koos voor Vivaldi, met de groenen erbij. Ook al wist men toen goed genoeg dat de discussie over de kernuitstap een tikkende tijdbom was. Nog voor Oekraïne er kwam.’

Go for Nuclear

Peter De Roover (N-VA): ‘Voor Groen kondigt zich een Shakespeariaans drama aan’