Sinds de invasie van Oekraïne is de Russische amusementswereld opgedeeld in voor- en tegenstanders van de ‘speciale militaire operatie’. De kleine groep tegenstanders mag geen concerten meer geven en wordt tot ballingschap gedwongen. ‘Patriottische’ muzikanten worden beloond met oneindige positieve aandacht in de media en deelname aan door de staat gesponsorde festivals.

Van talentenjacht naar coverband

De kroon onder de muzikale voorstanders van het omstreden buitenlandse beleid van Vladimir Poetin spant ongetwijfeld de 31-jarige Jaroslav Dronov. In 2013 neemt hij als 22-jarige deel aan de talentenjacht ‘Faktor A’ op de staatstelevisie waar hij een derde plaats weet te veroveren. De inmiddels naar het buitenland vertrokken Russische diva Alla Poegatsjova gaf de nieuwkomer uit het provinciestadje Novomoskovsk een speciale prijs van erkenning. Ze noemde hem ‘de stem van een nieuwe generatie Russische sterren’.

Na de talentenjacht sluit Dronov zich aan bij een coverband. Met drie andere muzikanten treedt hij op in het gehele land. Ze vermaken gasten op bruiloften en partijen. ‘Wat betreft het geld zat het in die tijd wel snor,’ aldus de zanger. In 2014 neemt Dronov op aanbeveling van zijn concertmanager deel aan een andere grote nationale talentenjacht met de naam Golos (stem). Over het nut van de deelname aan het tv-programma Golos zegt hij later: ‘Het belangrijkste van alles was dat de bekendheid van onze band enorm was toegenomen. Dat merkten we aan alles.’

Onmenselijke energie

In 2017 zegt hij zijn band en de bruiloften vaarwel en gaat als soloartiest verder. Een periode waarin Dronov ietwat in de vergetelheid geraakt. In die tijd neemt hij de artiestennaam ‘SHAMAN’ aan. In een interview verklaarde hij de naam te hebben gekozen, omdat er ‘tijdens optredens zo’n enorme, bijna beestachtige energie ontstaat’. Alleen een niet-menselijke benaming zou volgens Dronov bij het magische wezen passen dat hij wordt wanneer hij op de bühne staat. ‘Het lijkt op een meervoudige persoonlijkheidsstoornis, maar ik houd het onder controle’, grapte de artiest.

Van coverband naar superster

Het uitbreken van de oorlog tegen Oekraïne betekent voor SHAMAN de kans van zijn leven. Met patriottische liederen weet hij de roos van de tijdgeest te treffen. Het grootste succes heeft hij met zijn lied ‘Ja roesskij’ (ik ben Russisch). De videoclip die in 2022 is opgenomen staat bol van vaderlandslandsliefde. In een kennelijk als typisch Russische outfit bedoelde witte blouse en een pofbroek à la Heinrich Himmler staart Dronov vol hoop naar de blauwe hemel. Een gebleekt rastakapsel en een reusachtig kruis om zijn nek ronden het beeld af. Het refrein van de oorwurm die in de nacht van 31 december op 1 januari na de rede van Vladimir Poetin en het volkslied op alle Russische zenders weerklonk, luidt in vertaling:

Ik ben Russisch, ik ga er helemaal voor

Ik ben Russisch, mijn bloed komt van mijn vader

Ik ben Russisch en dat is een geluk

Ik ben Russisch, met opzet tegen de hele wereld

Ik ben Russisch

SHAMAN met het lied ‘Ik ben Russisch’.

Op YouTube werd het lied 1,6 miljoen keer bekeken. Als er geen oorlog en sancties zouden zijn geweest, zou SHAMAN met zijn bombastische popsong wellicht zelfs het Eurovisiesongfestival hebben gewonnen.

Tranentrekker voor ouderen

Als iemand die bruiloften en partijen gaande hield, weet SHAMAN als geen ander hoe belangrijk het is amusement te maken voor alle leeftijden. In maart komt hij dan ook op de proppen met een heuse tranentrekker voor het oudere publiek. In de bijbehorende clip van ‘Moja Rossija’ (mijn Rusland) bezoekt SHAMAN zijn ouders die volgens het verhaal een typische Russische flat uit de jaren zestig bewonen.

De zanger — compleet met bontmuts — arriveert in de clip in een bestelbusje voor zijn ouderlijk huis. De sneeuw trotserend draagt hij twee enorme boeketten naar de ingang van een vervallen gebouw. Hij opent met zijn sleutel de deur. Mama heeft een bord met plakjes worst gesneden. Kippenpoten en een salade staan op tafel. Papa zet een karaf wodka op tafel. Vertederd kijken de trotse ouders naar hun zoon. Ze pinken een traan weg. Zoals Dronov in alle ernst in een interview zei: ‘Ik leef heel eenvoudig. Ik neem tegenwoordig alleen nog maar de taxi.’

Denazificatie?

Op 20 juli wordt de allernieuwste creatie van de Russische superster online gezet. In de beschrijving staat: ‘Deze clip is gefilmd in de zone van de speciale militaire operatie als onderdeel van mijn liefdadigheidstournee door de steden van Nieuw-Rusland.’ Te zien zijn verwoeste gebouwen en tanks met de opgeschilderde letters V en Z. Gemaskerde mannen met automatische geweren en stoïcijns kijkende militaire verpleegkundigen completeren het beeld. De tegenwoordig kortgeknipte, maar nog steeds geblondeerde zanger speelt de hoofdrol. Hij gaat gekleed in een lange Gestapojas, leren laarzen en een munitiegordel om zijn middel.

De tekst van het patriottische lied luidt:

Wie zegt dat liefde dood is in de wereld

Dat er geen eer is en dat de waarheid is verbrand?

Zelfs als de hel losbreekt

Ik geef niet op!

Voorwaarts en geen stap achteruit

Elke dag word ik pijnlijker in mijn hart geschoten

Maar deze wonden maken me alleen maar sterker

Ik kom zegevierend thuis

Ik kom terug om bij jou te blijven

De vertaling van de Russische titel luidt: ‘Mijn strijd’. In correct Duits: ‘Mein Kampf’.

SHAMAN met het lied ‘Mijn strijd’.

GOLOS

Oekraïne en de Russische showbusiness

Een triomf voor Poetin?