Barbie wordt een trendsetter. Nu het cinemapubliek uitgekeken is op de Marvel-superhelden en hun eindeloze vervolgfilms, wordt barbie de eerste van een reeks gemaakt naar populair speelgoed. Hollywood lijkt een nieuw verdienmodel te hebben.

Rozengeur…

Scenariste-regisseur Greta Gerwig – niet eens zolang geleden een veelbelovende jonge actrice – maakte van haar Barbie (***, vanaf deze week in de bioscoop) een speelse en amusante parodie. Ze neemt vrolijk de maat van zowel een drammerig feminisme als van het macho mannenwereldje waarvoor het eigen Mattel-bedrijf – dat Barbie produceert – model staat. Roept een man plotseling vertwijfeld uit: ‘Ik heb geen macht! Ben ik dan een vrouw?’

De film werd geproduceerd door Margot Robbie die ook de hoofdrol speelt, een extra troef.

Roze is de kleur waarin de volwassen pop Barbie zich hult. In haar Droomhuis in Barbieland leidt ze het artificiële leventje dat ze zich droomt. En is het elke avond girls night. Barbie kan alle identiteiten aannemen.. ze kan chirurg zijn, mollig en zwanger.

Haar partner Ken – kussen blijkt taboe – heeft diverse concurrenten die allemaal ook nog eens Ken heten. Tot Ken het patriarchaat ontdekt tijdens een uitstapje naar de Echte Wereld. Barbie stuit er op een rebels tienermeisje dat haar haat. En vervolgens wordt Barbie overvallen door doodsgedachten en geplaagd door fysieke ongemakken zoals platvoeten en – godbetert – cellulitis. Een existentiële crisis dreigt voor de stereotiepe modepop Barbie.

Qua stijl smaakt de film naar suikerspin. Toch wordt de toeschouwer af en toe genadeloos terug naar af gestuurd.

Barbie, een film die ook een semi-musical wil zijn, knipoogt gretig naar legendarische films zoals de musical Grease en Tati’s droogkomische Playtime.

Tot de creatie van de volwassen pop Barbie in 1959 – Ruth Handler ontwierp ze en vernoemde die naar haar dochter Barbara – was elke pop een baby. Daardoor werden meisjes van kleins af aan in een moederrol gedwongen.

/media-credit Jane Birkin en Serge Gainsbourg in 1985.

Jane Birkin (1946-2023)

Behalve actrice, zangeres en mode-icoon was de in London geboren Jane Birkin in de eerste plaats de muze van Serge Gainsbourg. Wereldberoemd werd het duo in 1969 met het sensueel gezongen erotische Je t’aime moi non plus . Een nummer dat Gainsbourg eigenlijk voor zijn lief Brigitte Bardot had geschreven. In Frankrijk werd Jane Birkin mee dankzij haar gedurfde outfits op slag het symbool van de vrije vrouw.

Muzikaal bleef Gainsbourg-Birkin samenwerken tot aan de dood in 1991 van Gainsbourg die maar al te graag de controverse opzocht.

Als actrice debuteerde Jane Birkin in 1965 in The Knack van Richard Lester. Haar doorbraak dateert van 1966 toen ze opdook in een onbeduidend maar opzienbarend (naakt)rolletje in Blow-Up, de even intrigerende als eigentijdse thriller van Michelangelo Antonioni, gesitueerd in Swinging London. Drie jaar later ruilde ze haar thuisland Engeland definitief in voor Frankrijk – haar schattig Brits accent bleef – toen ze op de filmset van Slogan Serge Gainsbourg had leren kennen.

Haar chansons hebben het over de krassen op haar ziel en over het feit dat haar leven niet altijd rozengeur en maneschijn was. De (zelf)dood in 2013 van haar oudste dochter Kate Bary was maar een van de klappen die zij moest incasseren. Haar andere dochters, Charlotte Gainsbourg en Lou Doillon, koppelen hun acteurscarrière ook aan een bestaan als succesvolle zangeres.

Waakvlammetje

Jane Birkin heeft een mooie maar geen indrukwekkende filmcarrière achter de rug – ‘een waakvlammetje’ in die orde – waarin ze personages in eigenzinnige auteursfilms afwisselde met rollen in romantische komedies genre La Course a l’echalote. Ze was de dochter van Maurice Ronet in La Piscine van Jacques Deray en een hippiemeisje in Les Chemins de Katmandou.

Birkin was ook nog te zien in films van Agnes Varda (Jane B. par Agnes V., Jacques Rivette (La belle noiseuse), Bertrand Tavernier (Daddy Nostalgie), van Jacques Doillon (La fille prodigue) en van haar broer Andrew Birkin (Burning Secret). En samen met Brigitte Bardot – in haar laatste filmrol – in Don Juan 73 van Roger Vadim.

Wat de Belgische film betreft speelde Birkin de hoofdrol in Dust (1985), een van de beste films van Marion Hansel en I’ll nog in Melancoly Baby (1979) van Clarisse Gabus, aan de zijde van Jean-Louis Trintignant.

In 2021 maakte dochter Charlotte de documentaire Jane par Charlotte, een intimistisch moeder-dochterportret op fluistertoon met als hoogtepunt een bezoekje aan de woonst van Serge Gainsbourg, sindsdien intact gebleven. De hele film stond in het teken van ‘la pudeur”, het epitheton waar beide vrouwen zich hun hele leven in hulden.

Greta Gerwig

La vie en rose