De Belgische burger is ten einde raad. Paul Magnette, de voorzitter van PS, deed in een interview met Le Soir de deur dicht voor een zevende staatshervorming, ondanks dat deze was aangekondigd in het akkoord van de coalitie Vivaldi, waar de PS deel van uitmaakt. De financiële toekomst ziet er nochtans somber uit.

Paul Magnette verklaarde in Le Soir: ‘We hebben intern overlegd en over de kwestie van de relatie met de federale staat is het voor ons duidelijk: een zevende staatshervorming in 2024 is niet nodig en niet wenselijk. Want Wallonië heeft de nodige competenties om aan zijn herstel te werken, in tegenstelling tot het verleden.’

En nu, in een interview met het magazine Trends-Tendances, verklaart Malik Ben Achour, het PS-parlementslid dat het voortouw nam in de strijd tegen minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib tijdens de Iraanse visumaffaire: ‘Ik sta niet vijandig tegenover een grote institutionele hervorming die de Vlamingen de autonomie zou geven die ze eisen. In dat geval kan het gebruikt worden voor een grote beweging om de economie van Brussel en Wallonië te herschikken op basis van een verregaand herindustrialiseringsproject.’ Het is allemaal een beetje een warboel.

Verschuiving

Feit is dat Wallonië, 43 jaar na de officiële invoering van de regionalisering, de grote economische verschuiving nog steeds niet heeft doorgevoerd. ‘De financiële vooruitzichten (voor Wallonië) zijn zeer somber’, benadrukte Jan Peumans (N-VA), voormalig voorzitter van het Vlaams Parlement, tijdens het Vlaams Festival op 11 juli.

En hij legde uit: ‘Ik heb net gelezen dat de schuld van het Waals Gewest 257 procent van zijn inkomsten bedraagt. Brussel zit op 163 procent en Vlaanderen op 58 procent. Geen wonder dat de Nationale Bank alarm slaat. En toch slaagt de Franstalige bevolking erin zich te gedragen alsof er niets aan de hand is. Als ik Elio Di Rupo (PS) hoor, ziet hij blijkbaar nog veel licht aan de horizon. Dat heet dansen op de rand van een vulkaan.’

Volgens Peumans ‘komt er een zevende staatshervorming op de dag dat de Franstaligen het financiële mes op de keel voelen’.

Geloofwaardigheid

Welke geloofwaardigheid hebben de Franstalige leiders nog, die zich al meer dan 20 jaar voordoen als ‘demandeur de rien’ om vervolgens in te leveren op hun principes?

In een interview met Knack op 1 februari riep Philippe Destatte, directeur van het Institut Jules Destrée, op tot ‘een beetje meer Waalse waardigheid’: ‘Als ik een Waalse verkozene was, zou ik me schamen om vandaag geld te vragen aan Vlaanderen. Zeker na de aanzienlijke geldstroom van Vlaanderen naar Wallonië door de jaren heen. (…) En als de Franstaligen in 2024 gaan onderhandelen met de Vlamingen in de hoop nieuw geld te krijgen voor hun quasi-failliete Franse Gemeenschap, dan zeg ik “neen”. Laten we de Franse Gemeenschap opblazen en haar bevoegdheden overdragen aan de Brusselse en Waalse gewesten. (…) Wallonië heeft genoeg middelen om verantwoordelijkheden zoals onderwijs en cultuur op zich te nemen.’

‘In Wallonië wordt onnodig geld uitgegeven, bijvoorbeeld aan subsidies voor bedrijven. De bedrijven zelf zeggen dat Wallonië deze steun kan afbouwen. Als je dat kunt doen, kun je de Waalse begroting krapper maken. Hetzelfde geldt voor gesubsidieerde jobs. Vlaanderen is daarmee gestopt. Waarom geeft Wallonië daar dan nog 1,5 tot 2 miljard per jaar aan uit? Het is eerder een luxe-uitgave. Als het geld schaars is, kun je er beter mee stoppen.’

Indexering

En dan is er nog de Waalse indexering van de kinderbijslag. Kun je mensen die het echt moeilijk hebben niet gerichter helpen? Eens je de Franse grens over bent, is er geen kinderbijslag meer voor het eerste kind. Het Waalse Gewest zou heel goed kunnen beslissen om ook de kinderbijslag voor het eerste kind af te schaffen. Bij dat alles komt nog de politiek-bestuurlijke hypertrofie die wijlen econoom Jules Gazon aanklaagde.

Het waren de Walen die in 1969, tijdens de werkzaamheden van de ‘Groep van 28’ om de staat te hervormen, opriepen tot regionalisering. We herinneren ons Gérard Delruelle, een liberaal parlementslid, die het voorstel van François Perin steunde: ‘Wallonië moet iets economisch krijgen in ruil voor de culturele autonomie die Vlaanderen eist. Geef de regio’s miljarden om hun prioritaire problemen op te lossen.’

Maar miljarden geven is niet genoeg. Ze moeten goed gebruikt worden, wat duidelijk niet het geval was. Wijlen econoom Robert Deschamps wees op het probleem: ‘Wallonië leeft boven zijn stand en onder zijn mogelijkheden.’ Wat Wallonië dringend nodig heeft, is een radicale mentaliteitswijziging, en dat zal niet met geld gebeuren. De vakbonden hebben daar verantwoordelijkheid in. Volgens een studie van Crisp hadden de Walen 110 stakingsdagen in 2017, tegenover 39 voor de Vlamingen.

herstel

Het onmogelijke Waalse herstel