Na de uitschakeling van Hezbollah-leider Hassan Nasrallah, de eerdere uitschakeling van de hiërarchie van de organisatie, het laten ontploffen van de beepers van Hezbollah-leden en het bombardement van Libanon door Israël rest natuurlijk de vraag wat er nu gaat gebeuren in de regio. Zal de oorlog zich uitbreiden, of zal het zo een vaart niet lopen?

Toen eind jaren ’70 de radicale moslims van ayatollah Khomeini de macht grepen in Iran wilden ze hun sjiitische revolutie (10 procent van de moslims wereldwijd is sjiiet, 90 procent is soenniet) ook in het buitenland doen gelden.

Hun eerste succes was de oprichting van de militie Hezbollah (‘Partij van God’) in Libanon. Vandaag is Hezbollah een tot op de tanden bewapende militie die het land in een wurggreep houdt.

Hezbollah is een staat in de staat, of beter gezegd in de non-staat, want sinds vijf jaar is de sociaaleconomische, financiële en politieke situatie van Libanon zo slecht dat je gerust kan spreken van een ‘failed state’.

Is Hezbollah een terroristische organisatie?

Hezbollah heeft wel degelijk terroristische activiteiten uitgevoerd zoals de aanslag op de gewezen premier Rafiq Hariri in 2005, maar het is ook nog een politieke partij die in de Libanese regering zit en het is een organisatie die verschillende scholen, ziekenhuizen en ngo’s allerhande runt.

Maar vergis u niet: Hezbollah is geen politieke partij die over een gewapende militie beschikt, maar een gewapende militie die over een politieke partij beschikt.

Wat denken de Libanezen?

De meningen zijn sterk verdeeld. Ooit kon Hezbollah rekenen op de steun van veel Libanezen (ook christenen) omdat de organisatie erin geslaagd is een einde te maken aan de bezetting van Zuid-Libanon van 1982 tot 2000.

Vandaag zijn veel Libanezen tegen Hezbollah omdat het ondertussen de baas is geworden in het land

Die bezetting was overigens één van de redenen dat Iran Hezbollah heeft opgericht. De organisatie is dus niet uit de lucht komen vallen.

Vandaag zijn veel Libanezen tegen Hezbollah omdat het ondertussen de baas is geworden in het land (ook al zijn ‘slechts’ 35 à 40 procent van de Libanezen sjiiet), het tegenstanders monddood maakt en het door het afvuren van raketten op Israël de huidige oorlog van Israël tegen Libanon heeft veroorzaakt.

Zeker de soennieten, meer dan de helft van de christenen, en een groot deel van de Druzen zijn Hezbollah beu.

Wordt Hezbollah geleid door Iran?

Hezbollah werd opgericht door Iran, maar de organisatie beschikt over een ruime autonomie. Enkel de grote strategische lijnen worden bepaald door Iran. Een opvolger voor Nasrallah kiezen ze bijvoorbeeld zelf.

Iran beschikt over nog andere ‘proxies’ in het Midden-Oosten, namelijk de Hoethi’s in Jemen en een aantal milities in Irak en Syrië.

Iran staat aan het hoofd van de zogenaamde ‘As van Verzet’. Dat is een reeks organisaties die strijden tegen Israël en de invloed van de Verenigde Staten in het Midden-Oosten. Daartoe behoort ook Hamas, al bepaalt ook die organisatie haar eigen politiek, niet Iran.

Wat zijn de gevolgen van al die Israëlische aanvallen?

Hezbollah heeft ongetwijfeld zware klappen gekregen door de Israëlische acties tegen de organisatie, maar het werd absoluut niet geneutraliseerd. De organisatie wordt professioneel geleid, en elk kaderlid dat wordt vermoord wordt onmiddellijk vervangen door iemand anders.

Hezbollah beschikt nog altijd over een enorme wapenvoorraad en is nog altijd veel sterker dan het zwakke nationale Libanese leger.

Hoe komt de Mossad aan zoveel informatie?

Niet alleen is de Israëlische Mossad één van de meest professionele inlichtingendiensten ter wereld, ze krijgt ook informatie doorgespeeld van de Amerikaanse inlichtingendiensten in de regio.

Na 2006 (toen de vorige oorlog tussen Hezbollah en Israël plaatsvond) is de Mossad in Hezbollah beginnen te infiltreren. Maar er is nu ook een nieuw fenomeen: door de bittere armoede waar ook vele sjiieten onder leiden, laten sommigen zich gemakkelijk omkopen door Mossad-agenten om informatie door te spelen.

Wat zijn de gevolgen voor Libanon van al dat wapengekletter?

Voor Libanon is wat nu aan het gebeuren is ronduit desastreus. Het land bevond zich al in een rampzalige situatie, maar onder het mom van strijden tegen het terrorisme wordt Libanon nu plat gebombardeerd door Israël.

Daarbij vallen veel burgerslachtoffers, wordt infrastructuur vernietigd en is een vluchtelingenstroom ontstaan. In het slechtste geval maakt Israël van Libanon een nieuwe Gazastrook.

De meeste sjiieten wonen in het zuiden van Libanon, de Bekaa-vallei (Oost-Libanon) en het zuiden van Beiroet, maar Israël gaat ook elders in het land woest tekeer.

Wat zijn de gevolgen voor het Midden-Oosten?

Het risico bestaat dat de oorlog zich uitbreidt in de regio omdat bijvoorbeeld pro-Iraanse milities in Irak en Syrië hun aanvallen op Israël opvoeren. Het conflict kan trouwens nieuwe vluchtelingenstromen op gang brengen, ook richting Europa, en de olieprijzen kunnen stijgen.

Bovendien bestaat het risico op een verdere radicalisering van vele moslims. Israël wordt momenteel geleid door de meest nationalistische, religieuze en (extreem-)rechtse regering sinds de oprichting van het land in 1948.

Als Israël het te bont blijft maken kunnen bijvoorbeeld buurlanden Egypte en Jordanië beslissen hun vredesverdrag met de joodse staat op te zeggen.

Wat gaat Iran nu doen?

Iran zou graag Israël aanvallen, maar durft dat voorlopig niet. Niet alleen kan het militair niet op tegen Israël, de Verenigde Staten hebben al herhaaldelijke keren te kennen gegeven dat zij militair zullen tussenkomen in het Midden-Oosten indien Iran zelf ten strijde trekt tegen Israël.

De Amerikaanse marine is nu overigens al aanwezig in het oosten van de Middellandse Zee. Iran hoopt ook nog altijd op een nieuw nucleair akkoord met de Verenigde Staten, en wil dat niet in gevaar brengen door het al te bont te maken in de regio.

Wat gaat Hezbollah nu doen?

De militaire capaciteit van de organisatie is nog grotendeels intact. De militie heeft tot nu toe enkel haar oude raketten afgevuurd op Israël. Als het wil kan het ook precisieraketten afvuren op de joodse staat, wat een totale oorlog tussen de twee protagonisten zou kunnen veroorzaken.

Nu heeft Israël weliswaar het efficiënte luchtafweersysteem Iron Dome, maar bij een massale raketaanval kan ook dat niet alles neutraliseren.

Vermoedelijk zit Hezbollah te wachten op een grondinvasie van Israël, want dan kan de militie een guerrillaoorlog beginnen waarbij Israël zonder enige twijfel zware verliezen zal lijden. Dat ondertussen de helft van Libanon vernietigd wordt, kan Hezbollah en Iran uiteindelijk weinig schelen.

Hezbollah-leider

Na dood Hezbollah-leider Hassan Nasrallah: oorlog is nog lang niet voorbij