Op 9 mei 1874 wordt in Londen de Engelse archeoloog Howard Carter geboren. Hij ontdekt in 1922 in de Vallei der Koningen te Luxor (Egypte) het ongeschonden, zeer rijke graf van de Egyptische farao Toetanchamon (1357?-1335 VC). Carter overlijdt in 1939 op 64-jarige leeftijd. Natuurlijk niet getroffen door de ‘Vloek’, die andere leden van de opgravingsploeg zou hebben getroffen, maar het verhaal is ingewikkelder.

De legende van de Vloek ontstaat rond 1820, dus nog vóór de opgraving. Het begint met een bizarre theatervoorstelling waarbij mummies worden uitgepakt nabij het Londense Piccadilly Circus. Dit inspireert Jane C. Loudon tot haar driedelig boek The Mummy! A Tale of the Twenty-Second Century. Andere verhalen over mummies, onder meer van Arthur Conan Doyle, volgen en gaan vooraf aan de ontdekking van het graf.

In het graf vindt men een kleitablet met de tekst ‘De dood zal met snelle vleugels komen voor hem die het graf van de farao aanraakt’. In de daaropvolgende jaren krijgt de ‘Vloek van de Farao’ veel aandacht in krantenberichten, literatuur en film.

George Herbert, lord Carnarvon, initiatiefnemer en financier van de Toetanchamon-opgraving, snijdt zich half maart 1923 tijdens het scheren per ongeluk een muggenbeet. Hij sterft op 5 april 1923 aan een ontsteking. Vermoedelijk had de mummie van Toetanchamon op dezelfde plek in haar gezicht een gelijkaardige wond…

Carnarvons vriend, de Amerikaanse miljonair George Jay Gould I, bezoekt het graf en krijgt een longontsteking. Hij sterft op 16 mei 1923.

In 1924 bezoekt Gardian La Fleur, een literatuurwetenschapper van de McGill University in Canada, het graf en sterft twee dagen later. Zijn metgezel en assistent pleegt zelfmoord en geeft in zijn afscheidsbrief de schuld aan de Vloek van Toetanchamon.

Dr. Archibald Douglas Reid (1871-1924), radioloog aan het St. Thomas’ Hospital in Londen onderzoekt de mummie van Toetanchamon en stort ter plaatse ineen. Hij overlijdt kort daarop.

De Britse industrieel Woolf Joel bezoekt het graf in 1925, en wordt vermoord in Johannesburg. Hugh Gerard Evelyn-White, een egyptoloog van de Universiteit van Leeds, bestudeert Egyptische papyrusrollen in een Koptisch klooster. Na zijn terugkeer uit Egypte pleegt hij zelfmoord. Volgens zijn afscheidsbrief geloofde hij dat er een vloek op hem rustte sinds hij de rollen had bestudeerd. En ga zo maar voort.

Toch is het geloof in de ‘Vloek van Toetanchamon’ tot vandaag blijven voortduren, gebaseerd op bijgeloof en geruchten. Zo het verhaal uit 1922 dat Howards geliefde kanarie midden in Londen werd doodgebeten door een cobra, precies op het moment van de ‘grafschennis’. Bij die grafopening was ook de Belgische koningin Elisabeth van België (1876-1965) aanwezig. Maar die is 89 geworden, ondanks de ‘vloek’.

Hugh Gerard Evelyn-White

Vandaag 1874: Howard Carter geboren, ontketende de vloek van Toetanchamon – of niet?