Sinds kort zie je en lees je vaak over Britse chauffeurs op drukke snelwegen die uit hun auto’s stappen en zich boos maken op veelal gepensioneerden of jongeren. Herleest u de vorige zin even. Wat is precies het probleem met gepensioneerden of jongeren op Britse autosnelwegen?

Geweldloos protest

Op 13 september verscheen de eerste berichtgeving over een nieuwe actiegroep met de naam ‘Insulate Britain’. Dat betekent zoveel als ‘isoleer Groot-Brittannië’. De groepering komt voort uit de radicale groene beweging Extinction Rebellion (ook bekend als XR).

XR voert actie door middel van geweldloze daden van burgerlijke ongehoorzaamheid. Zo blokkeerden ze al belangrijke bruggen in Londen waardoor er een verkeerschaos ontstond. Of ze groeven diepe putten in het immer groene gazon van de colleges van de universiteit van Cambridge.

De beweging wil op die manier de maatschappij wakker schudden voor de gevaren van de klimaatopwarming en de regeringen bewegen tot ingrijpende maatregelen. Een opmerkelijke sympathisant van Extinction Rebellion is Stanley Johnson, de vader van de huidige Britse premier. Die laatste omschreef hen zelf al als ‘belemmerende zeurkousen’.

De eerste actie van ‘Insulate Britain’ op die 13de september bestond uit het blokkeren van belangrijke verkeersknooppunten op de drukke M25. Ondertussen voerden ze al verschillende dezelfde soort acties – of ze kruipen op treintoestellen. Daarbij gaan ze met een spandoek op de grond zitten en doen ze verder niets. Ze gedragen zich als een dood gewicht en vertellen aan wie het wil horen dat ze eisen dat de regering zich engageert om elke sociale woning tegen ten laatste 2025 te isoleren en alle woningen tegen 2030.

De isolatie van de woningen zou een belangrijke stap zijn voor het terugdringen van de C02-uitstoot, maar het zou eveneens in het belang zijn voor de portemonnee van de bewoners van die woningen die door de isolatie flink wat geld uitsparen in verwarmingskosten.

Weinig begrip

Maar de op zich sociale en groene boodschap botst op heel wat weerstand door de wijze waarop het protest wordt gevoerd. Gefrustreerde autobestuurders proberen de deelnemers van Insulate Britain vaak via woorden te overtuigen om de weg vrij te maken, omdat ze moeten gaan werken, of omdat hun kind naar school moet, of omdat één van hun ouders met spoed werd opgenomen in een ziekenhuis, of… Maar de leden van Insulate Britain aanhoren de argumenten stoïcijns.

In één van de andere acties lijmden protesteerders zich vast op drukke inrijstroken waardoor het verkeer niets anders kon doen dan stilstaan. De politie trad aanvankelijk beschermend op tegenover de actievoerders, tot grote frustratie van de chauffeurs en van heel wat commentatoren en politici. Intussen is dat politiebeleid bijgesteld nadat de regering zijn onbegrip uitte.

Op het partijcongres van de regerende Conservative Party speechte de minister van Binnenlandse Zaken Priti Pattel dat voor haar de maat vol is. Ze zal de politie meer bevoegdheden geven om de protesten aan te pakken. Het is opvallend hoe weinig sympathie de beweging krijgt. Prins Charles, die het inhoudelijk eens is met Insulate Britain, vindt dat de protesten meer schade toebrengen aan de groene zaak dan dat zij die ondersteunen. Oppositiepartij Labour is dezelfde mening toegedaan. De woede die het protest oproept bij de werkende bevolking doet elke andere inspanning teniet, zo klinkt het.

Ongemakkelijke kritiek

Een van de linkse kritieken op Insulate Britain – en Extinction Rebellion – is dat het een hobby is voor de blanke middelklasse en dat het op veel onbegrip kan rekenen bij de arbeidersklasse en bij minderheidsgroepen onder de Britse bevolking. De manifestanten zijn veelal oudere mensen in regenjasjes die eruitzien of ze zo klaar zijn voor een uitstapje in de bossen. ‘Jullie hinderen de politici in Westminster niet, jullie hinderen gewone mannen en vrouwen’, wierp een reporter een manifestant voor de voeten.

Het filmfragmentje van een vrachtwagenchauffeur – op dit moment een broodnodige werkkracht voor de Britse economie – die door een protestactie zijn afspraak voor een sollicitatie miste en een job aan zijn neus zag voorbijgaan, maakte vele gewone Britten vooral boos. Net als de berichtgeving dat ambulances er niet in slagen om mensen in nood te helpen, omdat Insulate Britain weigert uit de weg te gaan. Er duiken dan ook meer en meer beelden op van chauffeurs die zelf de manifestanten van de snelweg slepen.

Het ironische aan de actiegroep is dat het protesteert voor de verwezenlijking van een programmapunt van de regering. De Conservatives beloofden in hun verkiezingsmanifest van 2019 dat het 9,2 miljard pond wil investeren om alle Britse huizen volledig geïsoleerd te krijgen. Dat beleid werd in maart van dit jaar geschrapt. Het bracht de mensen van Insulate Britain in beweging.

Insulate Britain

Klimaatactivisten maken Britten boos