Het Brussels gewest kent momenteel 230 000 euro aan extra subsidies toe aan de Moslimexecutieve van België (MEB), bovenop een bijdrage om het tekort bij te passen van 165 000 euro. Dat zegt Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) in het Brussels parlement. Wanneer de Grote Moskee van Brussel officieel erkend is, komt er eveneens een vaste subsidie voor dat gebouw. Maar die erkenning verloopt moeizaam.

Er zijn drie extra subsidies die van het Brussels gewest naar de MEB vloeien, zo zegt Rudi Vervoort in het Brussels parlement, als antwoord op een vraag over de Brusselse financiering van de islamitische eredienst. Een eerste subsidie van 130 000 euro jaarlijks dient om twee werknemers te betalen die ervoor zorgen dat erkenningsdossiers voor moskeeën in orde komen. Deze werknemers worden daarnaast ingezet voor allerhande administratieve taken die voortvloeien uit de officialisering van de islam in Brussel.

Een kleinere subsidie van 52 000 euro jaarlijks dient om islamitische verenigingen te helpen met hun boekhouding, en deze te controleren. Een externe medewerker die verbonden is aan de MEB zorgt voor deze financiële en juridische controle.

Een derde subsidie van 50 000 euro, die pas bestaat sinds twee jaar, wordt door de MEB gebruikt om stewards en beveiliging te voorzien aan de Grote Moskee in Brussel, in afwachting van een officiële erkenning van de moskee. Daarnaast betaalt de Executieve met dit bedrag de elektriciteitskosten van de moskee. Om erkend te geraken, heeft de moskee een vzw opgericht, waaraan deze subsidie wordt gestort. Strikt genomen komt deze dus de MEB niet toe, zo zegt Vervoort.

Wahhabisme

De Grote Moskee van Brussel wordt niet officieel erkend als islamitisch gebedshuis. Tot 2019 werd deze moskee geleid door de ICCB, het Islamitisch Cultureel Centrum van België. Na de islamitische aanslagen van 2016 kwam deze organisatie in opspraak omdat bleek dat ze onder invloed stond van het wahhabisme. Deze versie van de islam is de staatsreligie van Saoedi-Arabië, en zorgt wereldwijd voor de radicalisering van flink wat moslims. Saoedi-Arabië financierde de Grote Moskee ook rechtstreeks.

De niet-erkenning is problematisch. Nadat het ICCB de moskee verliet, kwam het beheer van de moskee aan de MEB toe. Eind 2020 bleek dat het nieuwe bestuur van de moskee voorlopig geen aanspraak kon maken op erkenning omdat — volgens een rapport van de Veiligheid van de Staat — het nieuwe bestuur te veel onder invloed zou staan van het Koninkrijk Marokko. Marokko zelf ontkent dat. Dit is geen beletsel voor de dagelijkse werking van de moskee. Ondertussen krijgt de MEB van federaal minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) de kans om ‘schoon schip’ te maken. De erkenningsaanvraag blijft lopen.

Moskeefabriek

Aan de officiële erkenning van de Grote Moskee hangt ook een vaste toelage van het Brussels Gewest vast — als die erkenning er komt. Dat blijkt verder uit het parlementaire antwoord van Rudi Vervoort. Dat komt omdat in België de lokale overheden de begrotingen van officieel erkende erediensten (de ‘kerkfabriek’, is de in deze enigszins gedateerde term, red.) moeten betoelagen als ze in het rood gaan. Als de Grote Moskee van Brussel erkend raakt, dan komt er zo meteen een grote cultusplaats bij.

Gevraagd naar het vaste bedrag dat de islamitische eredienst in Brussel jaarlijks krijgt, zegt Zeynep Balci, de woordvoerder van Rudi Vervoort, aan Doorbraak dat dit om 165 000 euro gaat. Daarbovenop komen dus de extra toelagen ter waarde van 232 000 euro waarvan hierboven sprake.

21 officiële moskeeën

Sinds het begin van de regeerperiode 2019-2024 zijn er in het Brussels gewest ook vijf moskeeën bijgekomen, zo zegt Rudi Vervoort nog in het parlement. Op dit moment zijn er in totaal 21 moskeeën officieel erkend in Brussel, op een totaal van 168 erkende cultusplaatsen. In werkelijkheid zijn er in Brussel meer moskeeën. Die zijn niet erkend en bestaan grotendeels onder de radar.

De parlementaire vragen van Défi-parlementsleden Sadik Köksal en Christophe Magdalijns moeten in een geest worden gelezen van de creatie van een ‘Belgische islam’, een project waar ook minister van Justitie Van Quickenborne in gelooft. Deze islam moet radicalere vormen tegengaan en buitenlandse inmenging weren. Maar dat verloopt — gezien het dossier van de Grote moskee en de problemen rond de MEB — niet van een leien dakje. Problematisch is wel dat, zoals Rudi Vervoort in zijn antwoord ook zegt, het eigenlijk niet aan de Belgische overheden toekomt om de krijtlijnen van een eredienst uit te tekenen.

Islamitisch Cultureel Centrum van België

Extra Brussels geld voor Moslimexecutieve