Vincent van Quickenborne ziet huisvrouwen als voorbijgestreefd, en hij is niet de enige. De Morgen bekritiseert de minister, maar tegelijkertijd ook de ‘tradwives’, een internethype van jonge huisvrouwen. Toch snakt onze samenleving naar vrouwen die met hun vrouwelijkheid thuis de buurten weer gezellig maken. Mannen zijn daarin nogal onhandig.

De populaire film Barbie toont al aan hoe ‘plastic’ het leven van onafhankelijke niet-huismoeders er kan uitzien, hoe verward de boodschap van de film ook is. Erger is op komst: Disney werkt, zoals bekend, aan een nieuwe Sneeuwwitje-film om de traditionele versie uit 1937 weg te spoelen met slecht smakende, alcoholvrije woke-wijn. Sneeuwwitje zal er geen man meer nodig hebben en wil zelf macht verwerven. Het is de vraag of het publiek dat zal pruimen.

Het is geen geheim dat mainstream en extreme feministen de traditionele genderinvulling niet lusten. Maar nu is er een tegenbeweging: ‘tradwives’: vrouwen, die terug een traditionele levensstijl voorstaan. Zij laten zich niet naar de koude werkvloer jagen en denken geluk te vinden in een leven als zorgzame huisvrouw.

Moeders op kosten van de maatschappij?

‘Vrouwen mogen van mij gerust thuisblijven om voor hun kinderen te zorgen, maar níét op kosten van de maatschappij’, zei Van Quickenborne (Open VLD) in een interview. Daarbij viseert hij eigenlijk vooral de (vaak allochtone) vrouw waarvan ook de man niet werkt. Die man krijgt daarom een verhoogde uitkering. Nu is kritiek op sommige hardnekkige bijstandsgezinnen ergens wel terecht. Toch heeft de minister duidelijk ook iets tegen gezinnen met werkende vaders en huismoeders. Maar dat is toch onvergelijkbaar?

Van Quickenborne krijgt veel tegenreactie van de mainstream, meer om het huidige uitkeringsstelsel te verdedigen en hem te beschuldigen van racistische vooroordelen dan om huisvrouwen te herwaarderen. Inderdaad, trad-vrouwen, in feite een moderne naam voor huismoeders, krijgen wel duidelijke kritiek op andere plaatsen. De Morgen beschrijft trad-vrouwen hier nog vrij positief: ‘zorgzaamheid, volgzaamheid, maar boven alles: moeder zijn, of worden. Voor haar kinderen laat zij met liefde de carrièreladder aan zich voorbijgaan: ze blijft thuis, als het kan met een moestuin en een schooltje aan huis.’ Lees verder voor de ronduit negatieve commentaar in hetzelfde krantenartikel.

Carrière vaak maat voor niets

Een groot nadeel voor de huismoeder zou dus een gemiste carrière zijn? Waarom hecht het feminisme zoveel belang aan carrières? Het leven thuis kan potentieel fijner, voller en gevarieerder zijn: in eigen woning, met kinderen, onafhankelijk van nukkige bazen, familie en buren nabij, markten bezoeken, koken, kinderen dingen leren en een gezellig thuis opbouwen naar eigen inzichten. Kortom, het weefsel van de buurt heropbouwen – een onbetaalbare en onontbeerlijke taak van intense liefde. Vergelijk dat eens met doorsnee werk?

Feministen doen alsof alle mannen heel wat te zeggen hebben en zijn daar jaloers op. In feite heeft een groot deel onder hen helemaal niet veel tot niets te zeggen. Waar zijn de feministen die zich daar solidair mee betonen? Daarenboven bestaat het leven van het gros van de carrièristen uit eenzaamheid en veel niet zo erg fijne activiteiten. Een carrière? Waarom mannen (of vrouwen) werken is prozaïscher: om te zorgen voor brood op de plank. Poëzie is voor de haard.

Macht of liefde aan de haard?

Uiteraard bestaan er toxische paternalistische gezinnen waar de vrouw onderdrukt wordt. Niettemin, met een toegewijde man krijgt vrouwlief veel mogelijkheden haar invloed te doen gelden, zoals de praktijk ons leert. Overigens maken feministen zich veelal druk over machtsstructuren binnen het gezin, zelden over liefde en verantwoordelijkheid.

Het politiek correcte vooroordeel: macht is slecht als de blanke man die in handen heeft, goed in alle alternatieven. Kijk maar eens naar het eerder feministische gezin, waarvan iedereen er wel enkele kent: de vrouw heeft de macht – niet a priori iets op tegen – waarbij de man zelf weinig oor krijgt – en daar wringt het schoentje. Het kind, hoe jong ook, krijgt er al snel meer macht dan de vader.

Ook is een onderwerping van de vrouw aan haar man minder traditioneel dan het lijkt: vrouwen hebben traditioneel ook hun verantwoordelijkheden waarop de man niets te zeggen heeft, en bemoeien zich zelfs met mannenzaken zoals zoveel mannelijke politici sterk door hun vrouw worden aangestuurd. De liefdevolle man onderwerpt zijn vrouw niet. Sommige trad-vrouwen op TikTok lijken deze subtiliteit binnen echte traditionele gezinnen niet helemaal te beseffen.

Extreemrechtse trad-vrouwen?

De Morgen probeert wat verderop de trad-vrouwen te linken aan extreemrechts. ‘In de nostalgische jaren vijftig-plaatjes van trad komen een boel actuele radicaal-rechtse politieke thema’s samen: antiwokeness, een afkeer van ‘genderideologie’ en van het hedendaagse feminisme.’ Begon het niet omgekeerde? Is woke en het hedendaagse antifeminisme niet, vooreerst, anti-trad? Is het niet zoals bij Barbie? Barbie mag alles doen: paard rijden, feesten, arts worden, minister worden, haar eigen onafhankelijke weg volgen. Maar niet: kinderen krijgen, huismoeder worden, liefdevolle aanhankelijkheid tonen aan haar gezin.

De opgedraafde expert van De Morgen, Ea Utoft, gaat nog verder: ‘Deze beweging maakt deel uit van een mondiale opleving van uiterst rechtse politiek, die altijd sterk verbonden is geweest met het traditionele gezin en religie.’ Dat sterke verband kan ze geheel niet hard maken, buiten misschien enkele radicale vrouwen die zich trad-vrouw noemen. In principe kan iedereen dat claimen. Ook luidt de kritiek dat de middenklasse van de jaren vijftig nogal ‘wit’ was (‘blank’ dus). Dat zal wel zo zijn, maar ook het feminisme was toen dominant blank.

Opbouwen samenleving met traditie

Feminisme is op zijn best om te wijzen op het recht van vrouwen op minder vrouwelijke levenskeuzes, op zijn slechtst als dat een dwang wordt. Het doorgeslagen feminisme dat nu populair is in de mainstream keert zich zo fundamenteel tegen de traditie, tegen vrouwen die liever aan de haard blijven. Of je ze nu trad-vrouwen of huismoeders noemt, ze worden miskend. Na al die jaren is dàt feminisme wel gelukt in zijn opzet.

De moderne tweeverdieners gaan meer op vakantie dan ooit tevoren, maar is dat niet omdat ze thuis nog weinig echte rust vinden? Gaan ze niet vooral naar eerder traditionele landen waar het huismoeder-gevoel nog niet helemaal weg is? Dan hebben ze ook twee lonen nodig voor hun levensstijl en zien ze het model van de éénverdiener niet meer zitten. Woonwijken worden zo steeds meer anonieme buurten waar huismoeders in eenzaamheid wegkwijnen. Nochtans, mochten we hen wat meer steunen, worden huismoeders weer de hoeksteen van gezelligheid, rust en gonzende activiteit – zoals de lieve, inspirerende oude tantes en grootmoeders die velen onder ons nog gekend hebben.

jaren vijftig

Huismoeder nuttiger dan minister